Της Χριστίνας Κυράντζη,
Το Μουσείο της Πόλης που στεγάζεται στον Βόλο του νομού Μαγνησίας, είναι το μοναδικό έως αυτή τη στιγμή σύγχρονο Μουσείο Πόλης στη χώρα μας. Στεγάζεται σε ένα κτίριο του 1920, το οποίο αποτελεί την πρώην καπναποθήκη Παπάντου. Η λειτουργία του ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2014 με τα εγκαίνια της πρώτης μεγάλης περιοδικής έκθεσης «Βόλος-Νέα Ιωνία: τόσο κοντά, τόσο μακριά», η οποία ήταν αφιερωμένη στα 90 χρόνια από την ίδρυση του προσφυγικού Συνοικισμού στη Νέα Ιωνία, καθώς και στις επιπτώσεις από τη μαζική εγκατάσταση των μικρασιατών προσφύγων στον Βόλο.
Στο ισόγειο του Μουσείου λαμβάνουν χώρα περιοδικές εκθέσεις κι εκδηλώσεις. Στον χώρο αυτό, διατηρούνται μέχρι και σήμερα τμήματα αγωγών διανομής και μεταφοράς υδάτων, οι οποίοι χρονολογούνται στα μεσοβυζαντινά χρόνια, κατά τον 6ο και 7ο αιώνα μ. Χ.
Η έκθεση του Μουσείου αναπτύσσεται σε δύο ορόφους και είναι διαρθρωμένη σε εννέα ενότητες. Η πρώτη ενότητα αφορά τον «Αστικό χώρο», τον οποίο αντίκρισαν οι πρόσφυγες, όταν πρωτοέφτασαν στον Βόλο το 1922. Στη δεύτερη ενότητα, την «Εργασία», παρουσιάζεται η προσπάθεια που καταβάλουν οι πρόσφυγες και οι ντόπιοι συνάμα, όχι μόνο για την επιβίωσή τους, αλλά και για την οικονομική τους ανέλιξη. Έπειτα, στην «Κατοικία» εξετάζονται οι ιδιωτικοί χώροι και οι γειτονιές των προσφύγων, όπου συμβίωναν με τους συμπολίτες τους. Στην επόμενη ενότητα, την «Ενδυμασία», αντλούνται στοιχεία για την κοινωνική, οικονομική και επαγγελματική κατάσταση των ανθρώπων.
Μια σημαντική ενότητα που αποτελεί κομβικό σημείο της έκθεσης είναι η ενότητα «Άνθρωποι», όπου υπάρχουν στον χώρο παλιά σχολικά θρανία, και εκεί παρουσιάζονται οι ιστορίες ζωής των κατοίκων του Βόλου και της Νέας Ιωνίας, που οι ίδιοι διηγήθηκαν και εμπιστεύτηκαν στο Μουσείο. Για τον ελεύθερο χρόνο των ανθρώπων αυτών μαθαίνουμε από την ενότητα «Διασκέδαση», δίνοντας την ευκαιρία στο κοινό να δει και να κατανοήσει μία διαφορετική πτυχή της ζωής τους. Μέσω της ενότητας «Ποδόσφαιρο», ένα τυπικό μέσο ψυχαγωγίας, έρχονται στο φως οι διαφορές και οι αντιπαλότητες μεταξύ ντόπιων και προσφύγων.
Στη συνέχεια, στην ενότητα «Περίοδοι κρίσης», διαφαίνεται η κοινή τύχη όλων των κατοίκων της περιοχής στη γερμανο-ιταλική Κατοχή από το 1941 έως το 1944, στους σεισμούς και τις πλημμύρες από το 1955 έως το 1957, αλλά και αργότερα, στην περίοδο της αποβιομηχάνισης από τα μέσα της δεκαετίας του 1980. Όλα τα συμβάντα αυτά συνέβαλαν στην άμβλυνση των διακρίσεων μεταξύ ντόπιων και προσφύγων. Τέλος, η έκθεση ολοκληρώνεται με την ενότητα «Επανάχρηση», όπου παρουσιάζονται παραδείγματα από τη διατήρηση και την επαναχρησιμοποίηση μνημείων της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς.
Στο Μουσείο της Πόλης φιλοξενείται από την Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου έως τις 27 Μαρτίου 2022, μια έκθεση με ανέκδοτες φωτογραφίες του Βολιώτη φωτογράφου Κώστα Ζημέρη, που καλύπτουν χρονικά πάνω από τον μισό 20ό αιώνα. Στο έργο του αποτυπώνεται η καθημερινή ζωή στο Βόλο, τα πρόσωπα της πόλης, κτίρια και γωνιές του Βόλου που συνδέθηκαν με την επαγγελματική ζωή, διάφορα τοπία της πόλης. Μέσω των φωτογραφιών της έκθεσης, ο θεατής μαθαίνει και για την οικονομική και κοινωνική ζωή, τις συνήθειες στον δημόσιο χώρο, αλλά και για τα γεγονότα κατά την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά το τέλος του πολέμου, ο Κώστας Ζημέρης απαθανατίζει παιδικές κατασκηνώσεις στο Πήλιο, καρναβαλικές εκδηλώσεις και παρελάσεις.
Η έκθεση αυτή παρέχει για πρώτη φορά μια ολοκληρωμένη ματιά στο έργο του Κώστα Ζημέρη, που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την ιστορία του Βόλου, αλλά και για την τέχνη της φωτογραφίας στην Ελλάδα.
Ο βασικός στόχος βάσει του οποίου έγινε το Μουσείο της Πόλης του Βόλου, είναι η δημιουργία ενός χώρου, όπου θα εκτίθενται οι ιστορίες ζωής των ανθρώπων της πόλης μαζί με τα υλικά τεκμήρια της δραστηριότητάς τους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Σχεδιάζοντας το Μουσείο της Πόλης του Βόλου, lecad.arch.uth.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Κώστας Ζημέρης: Πάνω από 80 ανέκδοτες φωτογραφίες του στο Μουσείο της Πόλης του Βόλου, elculture.gr, διαθέσιμο εδώ.
