Της Ιόλης Βολτή,
Με τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας και του e-commerce των ηλεκτρονικών συναλλαγών, έχει παρατηρηθεί αύξηση σε φαινόμενα ηλεκτρονικής απάτης. Μάλιστα, η χρήση της ηλεκτρονικής τραπεζικής και (e-banking καθώς και m-banking) καθώς και η χρήση καρτών στο διαδίκτυο ανάγεται σε κυρίαρχο μέσο, ορισμένες φορές και υποχρεωτικό, όπως συμβαίνει, για παράδειγμα, τώρα με τις αγορές στο λιανεμπόριο. Η προσφυγή σε αυτές τις διαδικασίες ενισχύθηκε μέσω της πανδημίας και όπως άλλωστε δείχνουν και τα δεδομένα, αυτή η κατάσταση ήρθε για να μείνει. Σημαντικό είναι να αναφερθεί πως οι περισσότερες περιπτώσεις ηλεκτρονικής απάτης επικεντρώνονται στο πώς θα εξαπατηθούν οι πολίτες και όχι, όπως κανείς θα περίμενε, στην παραβίαση ενός συστήματος μιας τράπεζας.
Αξίζει να αναφέρουμε ορισμένες μεθόδους τις οποίες ο καθένας μας πρέπει να έχει στο μυαλό του στο σύγχρονο περιβάλλον διαδικτυακής λειτουργίας. Αρχικά, αναδύεται η μέθοδος του «ηλεκτρονικού ψαρέματος» μέσω παραπλανητικών μηνυμάτων, e-mail ή SMS. Τα μηνύματα αυτά ενδεχομένως να αναφέρουν ότι «έχει παρατηρηθεί ύποπτη δραστηριότητα στον τραπεζικό σας λογαριασμό» και να παραπέμπουν σε ένα σχετικό σύνδεσμο (link). Άλλη μέθοδος είναι η απάτη με δικαιολογία την επιδιόρθωση του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Συνήθως τηλεφωνούν άγνωστοι που υποδύονται τους τεχνικούς από μεγάλες εταιρείες και ενημερώνουν ότι ο υπολογιστής του υποψήφιου θύματος είναι δήθεν μολυσμένος απο κάποιον ιό.
Κανείς μπορεί να προστατευθεί προχωρώντας σε αποκλεισμό του τηλεφωνικού αριθμού των ανθρώπων που προσπαθούν να τον εξαπατήσουν, έτσι ώστε να μη μπορούν να ξανακαλέσουν και αναβαθμίζοντας το λογισμικό του μόνο μέσα από επίσημες ιστοσελίδες Ακόμα, οι πολίτες πρέπει να είναι επιφυλακτικοί όταν τους προσεγγίζουν άγνωστοι υποδυόμενοι ότι εργάζονται σε μεγάλες επενδυτικές εταιρείες του εξωτερικού και τους υπόσχονται υψηλές αποδόσεις επενδύοντας χρήματα μέσω ψεύτικων επενδυτικών πλατφορμών στο διαδίκτυο. Επιπλέον, όσον αφορά τις απάτες που σχετίζονται με επενδύσεις/απάτη μη ρεαλιστικών αποδόσεων, οι κοινές απάτες σχετιζόμενες με επενδύσεις που υπόσχονται εξαιρετικά υψηλές αποδόσεις, μπορεί να σχετίζονται με επικερδείς επενδυτικές ευκαιρίες, όπως για παράδειγμα, μετοχές, ομόλογα, κρυπτονομίσματα, πολύτιμους λίθους, υπεράκτιες επενδύσεις σε ακίνητη περιουσία και εναλλακτικές πηγές ενέργειας.
Ακόμα, υπάρχει και η απάτη τύπου CEO/απάτη με το εταιρικό e-mail. Αυτή λαμβάνει χώρα όταν ένας εξουσιοδοτημένος υπάλληλος της εταιρείας εξαπατάται προκειμένου να πληρώσει ένα πλαστό τιμολόγιο ή να πραγματοποιήσει μια μη εγκεκριμένη μεταφορά πίστωσης, από τον εταιρικό λογαριασμό της επιχείρησης. Επιπλέον, έχουν παρατηρηθεί περιπτώσεις αποστολής απατηλών e-mails από λογαριασμούς ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, οι οποίοι δε παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές από λογαριασμούς ηλεκτρονικού ταχυδρομείου πραγματικών συνεργαζόμενων φορέων/εταιρειών/πελατών/προμηθευτών κλπ.
Το φαινόμενο της ηλεκτρονικής απάτης υπήρχε ανέκαθεν. Τα τελευταία χρόνια όμως, γνωρίζει τεράστια έξαρση ακριβώς επειδή το διαδίκτυο είναι το προεξάρχον στοιχείο της κοινωνίας μας μιας και πλέον είναι δυνατές απευθείας τραπεζικές συναλλαγές, υπάρχει ένα αρκετά ευρύ δίκτυο επικοινωνίας κλπ. Φυσικά, έχει προσφέρει αρκετά οφέλη τα οποία πρέπει να εκμεταλλευτούμε, όντας όμως επιφυλακτικοί ως προς τους κινδύνους που ελλοχεύουν μέσα από τη διαδικτυακή χρήση εφαρμογών, μέσα από συναλλαγές κλπ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ηλεκτρονική απάτη: Οι τέσσερις πιο συχνοί τρόποι – Πώς να προστατευτείτε, in.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ηλεκτρονικές συναλλαγές – Προσοχή στις νέες μορφές απάτης – Χαρακτηριστικά παραδείγματα, tovima.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ηλεκτρονικές απάτες: Τι πρέπει να προσέχουν οι καταναλωτές, protothema.gr, διαθέσιμο εδώ