Tης Σοφίας Λιάτη,
Ανέκαθεν, το ρεμπέτικο τραγούδι ήταν, και είναι, θεμέλιο της Ελληνικής λαϊκής μουσικής. Το θαύμαζε, άλλωστε, και ο Μάνος Χατζιδάκις, όταν στην περίφημη διάλεξή του, το 1949, για το ρεμπέτικο είχε πει: «Και το ρεμπέτικο, αφού παίζει με πολύ, και πηγαίο, χιούμορ, σε ορισμένα διαλείμματα, γύρω από δραματικές περιπτώσεις μπαίνει με μεγαλύτερο άγχος μες στα βασικά και μεγάλα του θέματα: του έρωτα και της φυγής… η ζωτικότητα καίγεται, η ψυχικότητα αρρωσταίνει, η ωραιότητα παραμένει. Αυτό είναι το ρεμπέτικο. Κι από ‘δω πηγάζει η θεματολογία του… το ρεμπέτικο τραγούδι είναι γνήσια ελληνικό, μοναδικά ελληνικό». Έτσι, αυτό το μεγάλο μουσικό ρεύμα και αποτύπωμα αποτελεί τον βασικό άξονα της μεγάλης έκθεσης του ΟΠΑΝΔΑ, την οποία διοργανώνει ο Δήμος Αθηναίων, με τίτλο «Ρεμπέτικο», φυσικά. Από τις 10 Φεβρουαρίου, λοιπόν, μέχρι τις 3 Απριλίου, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να αγαπήσει και να θαυμάσει ξανά το ρεμπέτικο μέσα από πίνακες, εικόνες και βίντεο, σε τρεις διαφορετικούς χώρους: στην Πινακοθήκη του, στο Κέντρο Τεχνών και στο Ολύμπια-Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας».
Στην πρωτότυπη αυτή έκθεση αναδεικνύεται η διαμόρφωση της κοινωνίας, μέσω του ρεμπέτικου τραγουδιού, και η αξία του, αποτυπωμένη εικαστικά από σπουδαίους καλλιτέχνες και ζωγράφους. Επίσης, καταγράφεται και η επιρροή που ασκεί, ως κουλτούρα, αλλά και ως τέχνη, στη σύγχρονη δημιουργία. Συγκεκριμένα, η έκθεση περιλαμβάνει, περίπου, 125 έργα 50 καλλιτεχνών, ανάμεσα στους οποίους συναντούμε τον Αλέκο Φασιανό, τον Γιάννη Τσαρούχη, τον Τάσσο, την Εσθήρ Λέμη, τον Κώστας Τσόκλη, τον Cacao Rocks κ.ά. Καταξιωμένοι, νέοι και παλιοί, σημαντικοί καλλιτέχνες θα βρίσκονται, με τα δημιουργήματα τους, στις αίθουσες της έκθεσης. Αριστουργήματα με τα ζεϊμπέκικα του Τσαρούχη, τα περίφημα εξώφυλλα του Τάσσου για τους δίσκους της Σωτήριας Μπέλλου και ένας σύγχρονος πίνακας ζωγραφικής του Cacao Rocks, με ιδιαίτερη καλαίσθητη και πρωτότυπη προσέγγιση, αποτελούν λίγα μόνο από τα έργα που θα δεις εκεί.
Σκοπός της έκθεσης «Ρεμπέτικο» είναι να αναδείξει όλα εκείνα τα συναισθήματα που δημιουργεί το άκουσμα ενός ρεμπέτικου τραγουδιού, αλλά και αυτά τα οποία το ίδιο το τραγούδι «λέει» στον κόσμο. Η αγάπη, ο αποχωρισμός, η απογοήτευση, ο πόνος, ο καημός, οι μνήμες αυτών των συναισθημάτων και το αίσθημα της χαρμολύπης που δημιουργεί. Αυτός ο ανακουφιστικός και, ταυτόχρονα, παραπονεμένος αναστεναγμός που αποπνέουν τα ρεμπέτικα. Καταγράφονται, ακόμη, και οι καταστάσεις της εποχής που γεννήθηκε το ρεμπέτικο, δηλαδή η φτώχεια, οι ουσίες, ο έρωτας, η μετανάστευση, η Σμύρνη, ο Πειραιάς, η Θεσσαλονίκη, όλα τα γεγονότα που σημάδευσαν τα χρόνια εκείνα. Επίσης, στο πλαίσιο της έκθεσης παρατηρείται η προσέγγιση των νέων καλλιτεχνών στο ρεμπέτικο, μέσα από την τέχνη τους και το πώς συνδέονται συναισθηματικά, αντιλαμβάνονται και αποτυπώνουν, τελικά, το είδος και την κουλτούρα μιας ολόκληρης εποχής, που, όμως, ακόμα είναι παρούσα και θεμελιώδης για τη χώρα μας.
Το «Ρεμπέτικο», εκτός των έργων ζωγραφικής, περιλαμβάνει ηχητικά αποσπάσματα, φωτογραφίες, βίντεο, χαρακτική και βιβλία. Χαρακτηριστικές είναι, βέβαια, οι γελοιογραφίες του Κώστα Μπέζου, γνωστού ρεμπέτη, που δραστηριοποιείτο καλλιτεχνικά με το ψευδώνυμο «Α. Κωστής», αλλά και το μεγάλο αρχειακό υλικό. Με αυτόν τον τρόπο, λοιπόν, τιμάται το «μεγάλο νεοελληνικό πολιτιστικό γεγονός», το ρεμπέτικο, όπως είχε αναφέρει, πολύ εύστοχα, ο συνθέτης Νίκος Μαμαγκάκης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ρεμπέτικο: Μια ξενάγηση στην πρώτη μεγάλη έκθεση του 2022, Lifo, διαθέσιμο εδώ
- Ζωγραφίζοντας το ρεμπέτικο εχθές και σήμερα- Φωτογραφίες, Πρώτο Θέμα, διαθέσιμο εδώ
- Έκθεση «Ρεμπέτικο», Art and Life, διαθέσιμο εδώ
