Της Δήμητρας Αργυρού,
Κάθε χρόνο, εδώ και δεκαετίες στην Ιαπωνία, στα νοτιοανατολικά παράλια της χώρας, και συγκεκριμένα στο χωριό Ταϊτζί, πραγματοποιείται ένα από τα πιο φρικαλέα έθιμα, το λεγόμενο «κυνήγι Taiji». Το έθιμο αυτό σκορπίζει τον θάνατο σε έναν μεγάλο αριθμό δελφινιών, στο πλαίσιο μιας δραστηριότητας που σκοπό έχει τη συγκέντρωση των ζώων για ψάρεμα. Πολλά από αυτά πωλούνται σε θαλάσσια πάρκα και ενυδρεία στην Ιαπωνία και την Κίνα, αλλά ακόμα περισσότερα σκοτώνονται για το κρέας τους. Η περίοδος του κυνηγιού, όπως προβλέπει το έθιμο, είναι η 1η Σεπτεμβρίου και διαρκεί μέχρι τον Μάρτιο και έγινε ευρέως γνωστό από το ντοκιμαντέρ “Τhe Cove”, του 2009. Το ντοκιμαντέρ, πέρα από το γεγονός ότι κέρδισε βραβείο Όσκαρ, τράβηξε τα βλέμματα παγκοσμίως και προβλημάτισε τους θεατές.
Ποιοι είναι, όμως, οι λόγοι που οδηγούν τους ψαράδες να πράξουν με τέτοιο αλόγιστο και κτηνώδη τρόπο σε ζώα όπως τα δελφίνια και ποιο το τελετουργικό του εθίμου;
Αρχικά, το έθιμο αυτό έχει τις ρίζες του στην αρχαία παράδοση της Ιαπωνίας και γι’ αυτόν τον λόγο δίνεται και η έγκριση από τις τοπικές αρχές στη διαιώνιση της σφαγής των δελφινιών και μικρών φαλαινών, υπερβαίνοντας διεθνείς κανονισμούς. Πίσω, όμως, από την πρόφαση της παράδοσης βρίσκονται τα πραγματικά κίνητρα των ψαράδων που είναι να εφοδιάσουν τις ψαραγορές και να στοχεύσουν σε αγορές με υψηλό κέρδος. Οι έμποροι, από την άλλη πλευρά, διαθέτουν στην αγορά τα δελφίνια που επιβιώνουν, πουλώντας τα στη βιομηχανία του θεάματος ως «ηθοποιούς». Το κέρδος που αποκομίζουν είναι συντριπτικό, καθώς το κρέας του δελφινιού πωλείται 18 ευρώ το κιλό. Σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι το κρέας του δελφινιού έχει προωθηθεί και ως κρέας φάλαινας, το οποίο είναι απίστευτα ακριβότερο, με τις τιμές να πιάνουν και τα 700 ευρώ, εξαπατώντας τον καταναλωτή. Το τελετουργικό των ψαράδων του Ταϊτζί διαφέρει σε σχέση με την υπόλοιπη Ιαπωνία, καθώς χρησιμοποιούν τη μέθοδο “drive hunt” για την αλίευση των δελφινιών. Η μέθοδος βασίζεται στην ικανότητα των ψαράδων να εντοπίζουν το μονοπάτι που ακολουθούν οι ομάδες δελφινιών και να δημιουργούν ένα αδιέξοδο με χρήση των σκαφών τους, και με αυτό τον τρόπο τα εγκλωβίζουν. Παράλληλα, για να τα αποπροσανατολίσουν επιδιώκουν τη δημιουργία δυνατού ήχου χτυπώντας μεταλλικούς στύλους.
Η αποτρόπαια αυτή πράξη, «έθιμο» κατά τους Ιάπωνες, καταδικάζεται από τους επιστήμονες, αλλά και από τη διεθνή κοινή γνώμη, καθώς τα δελφίνια είναι θηλαστικά τα οποία χαρακτηρίζονται από υψηλή νοημοσύνη και συνείδηση. Επακόλουθο αυτού ήταν η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, η οποία ήταν επιβαρυντική για την πλευρά της Ιαπωνίας, και έθετε ποσοστώσεις στη θανάτωση των δελφινιών. Αγνοήθηκε, όμως, πλήρως από την πλευρά της Ιαπωνίας, η οποία υποστηρίζει ότι λειτουργεί στο πλαίσιο της αποκλειστικής οικονομικής της ζώνης και με αυτόν τον τρόπο δεν παραβιάζει κάποια διεθνή συνθήκη. Επίσης, επικαλείται ότι το δελφίνι δεν είναι ζώο το οποίο τίθεται υπό το καθεστώς της εξαφάνισης, παρότι μερικά από τα είδη που αιχμαλωτίζονται είναι ιδιαίτερα σπάνια και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι των τοπικών θαλάσσιων βιοτόπων. Ουσιαστικά, επιμένουν στο επιχείρημα ότι για τους δικούς τους τοπικούς και πολιτισμικούς λόγους, διαχρονικά οδηγήθηκαν στη θανάτωση δελφινιών ως μέσο επιβίωσης, κάνοντας ταυτόχρονα τη σύγκριση με αντίστοιχες πράξεις εναντίον βοοειδών σε άλλες περιοχές του κόσμου.
Εν κατακλείδι, η παρωχημένη τακτική από τον γηγενή πληθυσμό στην Ιαπωνία, το να κυνηγούν και να σκοτώνουν δελφίνια, αποτελεί ένα κατάλοιπο ενός μακρινού παρελθόντος. Μπορεί επίσης να φαίνεται κάτι μακρινό για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, γεγονός, όμως, που δεν ισχύει, καθώς παρόμοιες τακτικές εντοπίζονται και στη Δανία, στα Νησιά Φερόε. Όμως, στη σύγχρονη εποχή της αφθονίας προϊόντων και αγαθών, ίσως θα πρέπει να οριοθετηθεί από την παγκόσμια κοινότητα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η σφαγή των δελφινιών: Η Ιαπωνία άρχισε και φέτος το αμφιλεγόμενο κυνήγι στο Ταΐτζι, CNN GREECE, διαθέσιμο εδώ
- Ξεκίνησε η ετήσια σφαγή δελφινιών στον όρμο Ταϊτζί της Ιαπωνίας , Naftemporiki , διαθέσιμο εδώ
- Ακτιβιστές έκαναν μήνυση στην Ιαπωνία για το κυνήγι δελφινιών, Protothema , διαθέσιμο εδώ
- Japan’s controversial annual dolphin hunt begins, The National Geographic, διαθέσιμο εδώ