Της Μαρίας Δούνια,
Στα σύνορα μεταξύ Νορμανδίας και Βρετάνης, το Mont-Saint-Michel βρίσκεται στο, επιβλητικό, ιστορικό χωριό που κυριαρχεί στον ορίζοντα, εξαιτίας της θέσης του στην κορυφή ενός, μικρού, βραχώδους νησιού. Με έκταση, μόλις, 240 στρεμμάτων, η μικρή νησιωτική κοινότητα στα ανοικτά των ακτών της Νορμανδίας έχει γοητεύσει τους εκατομμύρια τουρίστες που την επισκέπτονται κάθε χρόνο. Αν και μπορεί να μοιάζει με κάστρο στα σύννεφα, η ιστορία του Mont-Saint-Michel δεν είναι τόσο ονειρική όσο θα νόμιζε κανείς. Ξεκινώντας ως τόπος εξορίας, τον 6ο αιώνα, το νησί εξελίχθηκε, τελικά, σε στρατηγικό οχυρό, τοποθεσία αβαείου, ακόμη και φυλακή την εποχή της Γαλλικής Επανάστασης.
Η μακρά ιστορία του Mont-Saint-Michel πιστεύεται ότι χρονολογείται από το 708 μ.Χ., όταν ο Aubert, επίσκοπος των Avranches, έχτισε ένα ιερό στο Mont-Tombe, όπως ονομαζόταν τότε, προς τιμή του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Ο μύθος λέει ότι ο Aubert είδε τον Αρχάγγελο Μιχαήλ να εμφανίζεται στα όνειρά του τρεις φορές. Μετά από το τρίτο, και τελευταίο, όραμά του, αποφάσισε να φτιάξει ένα ρητορείο προς τιμήν του. Κατά τη διάρκεια της κατασκευής του ρητορείου, ο επίσκοπος του Avranches έστειλε δύο θρησκευτικούς αξιωματούχους να αναζητήσουν τα λείψανα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Έφεραν πίσω ένα τμήμα τοίχου και μια κόκκινη κάπα, καθώς και ένα κομμάτι μάρμαρο, στο οποίο ο Αρχάγγελος είχε ακουμπήσει το πόδι του.
Το 966 μ.Χ., Βενεδικτίνοι μοναχοί εγκαταστάθηκαν εκεί, κατόπιν αιτήματος του Δούκα της Νορμανδίας, Ριχάρδου Α’. Οι μοναχοί, υπό την εξουσία του Ηγουμένου, ακολούθησαν το Τάγμα του Αγίου Βενέδικτου και ήταν υπεύθυνοι για την ανάπτυξη του νέου μοναστηριού. Το Αβαείο έγινε, πολύ γρήγορα, ένας σημαντικός τόπος προσκυνήματος στη χριστιανική Δύση, αλλά και ένα από τα κέντρα του μεσαιωνικού πολιτισμού, όπου παρήχθη και αποθηκεύτηκε μεγάλος αριθμός χειρόγραφων, καθώς προσέλκυσε, επίσης, μερικά από τα μεγαλύτερα μυαλά και διαφωτιστές. Γι’ αυτό το λόγο του δόθηκε το παρατσούκλι «Πόλη των Βιβλίων».
Το Αβαείο του Mont-Saint-Michel διαθέτει μια ποικιλία αρχιτεκτονικών ρυθμών, καθώς η κατασκευή του ξεκίνησε τον 10ο αιώνα, συνεχίζοντας, μέχρι τις αναστηλώσεις του 19ου αιώνα. Με την πάροδο των αιώνων και μετά από πληθώρα καταστροφών από πυρκαγιές, καταρρεύσεις, ανακατασκευές και αποκαταστάσεις, το Αβαείο έχει μεταμορφωθεί. Η εκκλησία είναι χτισμένη στην κορυφή του βουνού, σε υψόμετρο 80 μέτρων, και περιβάλλεται από το χωριό που αναπτύχθηκε, σταδιακά, μαζί με το Αβαείο. Υπέροχα μοναστηριακά κτίρια προστέθηκαν, καθ’ όλη τη διάρκεια του Μεσαίωνα. Τα κτίρια που παρατίθενται στον απότομο δρόμο του χωριού, τώρα έχουν μετατραπεί σε μουσεία, εστιατόρια, ξενοδοχεία και καταστήματα για τους τουρίστες.
Το Μont-Saint-Michel αποτέλεσε τόπο διέλευσης και φρούριο για το Δουκάτο της Νορμανδίας. Από τον 14ο αιώνα και μετά, οι διαδοχικές συγκρούσεις του Εκατονταετούς Πολέμου, μεταξύ Γαλλίας και Αγγλίας, κατέστησαν απαραίτητη την ανέγερση νέων, ισχυρών οχυρώσεων. Υπερασπιζόμενο από μερικούς ιππότες, πιστούς στο βασιλιά της Γαλλίας, και προστατευμένο από ένα τείχος, που πλαισιώνεται από αρκετούς αμυντικούς πύργους, το Μont-Saint-Michel κατάφερε να αντισταθεί στις επιθέσεις του αγγλικού στρατού, για σχεδόν 30 χρόνια. Τον 17ο και 18ο αιώνα, η περιοχή, ερημωμένη από τους ηγούμενους, έχασε τη σημασία της τόσο από στρατιωτική όσο και από θρησκευτική άποψη.
Το 1622, η μεταρρύθμιση της Εκκλησίας του Saint-Maur καθιέρωσε ένα νέο θρησκευτικό τάγμα στο Αβαείο. Ο χώρος αναμορφώθηκε και προσπάθειες έγιναν για να αναβιώσει η μοναστική ζωή και τα προσκυνήματα. Οι μοναχοί κλήθηκαν, ταυτόχρονα, να αντιμετωπίσουν την άφιξη κρατουμένων που καταδικάστηκαν σε φυλάκιση χωρίς δίκη. Υπό τη βασιλεία του Λουδοβίκου XI, το Mont Saint-Michel μετατράπηκε σε κέντρο κράτησης, μέχρι το 1860. Μετά τη Γαλλική Επανάσταση, η περιουσία της Εκκλησίας κηρύχθηκε «εθνική περιουσία» και οι μοναχοί του Mont-Saint-Michel εκδιώχθηκαν. Όταν η φυλακή έκλεισε, έναν αιώνα αργότερα, μετά από αυτοκρατορικό διάταγμα, οι 650 κρατούμενοι μεταφέρθηκαν στην ηπειρωτική χώρα. Ο Victor Hugo ήταν ένας από τους πολλούς που ζήτησαν το κλείσιμο της φυλακής, για να προστατευθεί το Αβαείο.
Εγγεγραμμένο ως εθνικό ιστορικό μνημείο, από το 1862, το Mont Saint-Michel και ο κόλπος του αποτελούν, επίσης, Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, από το 1979. Για να διευκολυνθεί η πρόσβαση των προσκυνητών, κατασκευάστηκε δρόμος πάνω σε ανάχωμα, το 1879. Το 1983 ξεκίνησε νέο έργο αποκατάστασης των θαλάσσιων πτυχών του νησιού, ωστόσο το έργο, πλέον, απειλείται σοβαρά, καθώς προκαλεί συσσώρευση άμμου. Το πάρκινγκ αφαιρέθηκε και κατασκευάστηκε πρόσβαση σε κολόνες, επιτρέποντας έτσι στα νερά της Μάγχης να ρέουν ελεύθερα. Όσο για τον παλιό δρόμο, διαβρώνεται σταδιακά από τα εισερχόμενα νερά. Περίπου 3,5 εκατομμύρια τουρίστες επισκέπτονται την περιοχή, κάθε χρόνο, κάνοντας το Mont-Saint-Michel μια από τις πιο τουριστικές περιοχές της Γαλλίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Τhe Spectacular History of Mont-Saint-Michel, a Medieval Island off the Coast of France, My Modern Met, διαθέσιμο εδώ
- History of the Monument, Abbaye Mont-Saint-Michel, διαθέσιμο εδώ
- A History of Mont-Saint-Michel, Paris City Vision, διαθέσιμο εδώ
