Της Ευαγγελίας Ανδρεδάκη,
Η πρόσφατη κακοκαιρία «Ελπίς» που έπληξε τη χώρα μας τις τελευταίες μέρες, πέρα από τις πρωτοφανείς καταστροφές και τις ελλιπείς κοινωνικές δομές που ανέδειξε, έφερε στο φως ένα ακόμη σημαντικό πρόβλημα που ταλανίζει την ελληνική κοινωνία διαχρονικά. Το σφοδρό κύμα κακοκαιρίας που «χτύπησε» την πρωτεύουσα άφησε εκατοντάδες οδηγούς στην Αττική Οδό εγκλωβισμένους στα οχήματά τους για ώρες, ενώ δεν ήταν λίγοι εκείνοι που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα αυτοκίνητά τους εν μέσω χιονοθύελλας, αναζητώντας ένα ζεστό και ασφαλές καταφύγιο. Το ελληνικό κοινωνικό κράτος του 2022, πιο εξαθλιωμένο από ποτέ, αδυνατεί να προστατέψει τους πολίτες του απέναντι και στην πιο μικρή απειλή.
Το κυκλοφοριακό πρόβλημα στην πρωτεύουσα, αλλά και στην πλειονότητα των ελληνικών πόλεων σε συνάρτηση με τους προχειροφτιαγμένους δρόμους και την ελλιπή κυκλοφοριακή αγωγή αποτελεί, τόσο την πραγματικότητα όσο και ένα πρόβλημα μείζονος σημασίας, που ταλανίζει τη νεότερη Ελλάδα. Εδώ είναι που αναρωτιέται κανείς, αν η πολιτεία δε μπορεί να βρει έναν τρόπο ποιοτικού ελέγχου της πιο βασικής αστικής υποδομής, του οδικού δικτύου, τότε πώς είναι δυνατόν να ελέγξει περισσότερο δαιδαλώδη ζητήματα της σύγχρονης εποχής;
Παράλληλα, στον κόσμο του καταναλωτισμού και της επίδειξης πλούτου, τα αυτοκίνητα μετατρέπονται από μέσα μεταφοράς σε μέσα κοινωνικής υπεροχής και δύναμης. Η μάρκα του αυτοκινήτου αποτελεί, πλέον, μία ιδιότυπη ταυτότητα, προσδίδοντας άλλοτε κύρος στους ιδιοκτήτες τους και άλλοτε κοινωνική περιφρόνηση σε όσους αδυνατούν να επενδύσουν σε ένα πολυτελές αμάξι. Το φαινόμενο παρατηρείται εντονότερα στις νέες γενιές, αφού, μεγαλωμένοι στην εποχή του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και περιτριγυρισμένοι από πλείστα καταναλωτικά αγαθά από τις πρώτες στιγμές της ζωής τους, οι σύγχρονοι νέοι θαμπώνονται από τις πολυτελείς ζωές των πλουσίων και τα ακριβά αμάξια, καρτερώντας ενδόμυχα αλλά και φανερά τη μεγάλη ζωή.
Κι όσο τα ακριβά αυτοκίνητα συνδέονται στο μυαλό των ευεπηρέαστων εφήβων με την οικονομική ευμάρεια και την κοινωνική αποδοχή τόσο περισσότερο γίνονται αυτοσκοπός για εκείνους. Το ένα φέρνει το άλλο και γρήγορα καταλήγουμε πως η μεγάλη ταχύτητα είναι το κύριο χαρακτηριστικό ενός ακριβού και αναγνωρίσιμου αυτοκινήτου, η υποτιθέμενη αδρεναλίνη και η ικανότητα του να αγγίζει υψηλά όρια μην αφήνοντας τον ιδιοκτήτη του να περάσει απαρατήρητος. Μία τέτοια επιθυμία που καταλήγει σε μία επικίνδυνη νοοτροπία βάζοντας σε κίνδυνο το πιο πολύτιμο ανθρώπινο αγαθό, εκείνο που κανένα χρηματικό ποσό δεν μπορεί να εξαγοράσει, την ανθρώπινη ζωή, πρέπει να καταπολεμάται όσο ακόμη είναι νωρίς.
Με τραγικό τρόπο ο ερχομός της νέας χρονιάς υπενθύμισε σε όλους μέσα από το πιο σκληρό μάθημα πως η κυκλοφοριακή αγωγή και η σωστή οδική συμπεριφορά στην οποία οι περισσότεροι Έλληνες οδηγοί φαίνεται να υστερούν αποτελεί απαραίτητο εχέγγυο, όταν ένας 19χρονος οδηγός έχασε τη ζωή του λίγες μόλις ώρες μετά την αλλαγή του έτους. Η κυκλοφοριακή αγωγή είναι κάτι περισσότερο από την απλή γνώση των οδικών σημάτων και πινακίδων, αποτελεί την υπεύθυνη στάση του οδηγού να φροντίζει όχι μόνο τον εαυτό του αλλά και τους υπόλοιπους οδηγούς του δικτύου καθώς και τους συνεπιβάτες του. Είναι η ωριμότητα να αντιλαμβάνεται κάποιος πως η ταχύτητα δεν είναι επίδειξη δύναμης, ούτε ο δρόμος πίστα αγώνων.
Παρόλα αυτά, η φωνή της λογικής πολλές φορές υποχωρεί μπροστά στην επιρροή των λανθασμένων προτύπων που ακολουθούν οι νέοι στην προσπάθειά τους για κοινωνική αποδοχή και αναγνώριση στην πιο κρίσιμη φάση της κοινωνικοποίησής τους. Οι διάσημοι και αναγνωρισμένοι «ήρωές» τους αψηφούν όρια και κανόνες δημιουργώντας τα δικά τους, ζουν τη ζωή τους στα άκρα και μοιάζουν ατρόμητοι, όμως δεν είναι. Η εικονική πραγματικότητα που συναρπάζει κάθε έφηβο δεν αποτελεί παρά μία ωραιοποιημένη παρουσίαση της ζωής όσων θαυμάζουν και πιστά αντιγράφουν, οι οποίοι αποζητούν το θαυμασμό τους για ίδιο όφελος.
Η επαφή επομένως των ατόμων με την κυκλοφοριακή αγωγή πρέπει να αρχίζει από νωρίς και να είναι κατάλληλη, ώστε από μικρή ηλικία τα νεαρά άτομα να συνειδητοποιήσουν τη σημασία της σωστής οδικής συμπεριφοράς. Ως ο πρώτος πυλώνας κοινωνικοποίησης του ατόμου, η οικογένεια αποτελεί σταθμό για την ορθή ανάπτυξη της προσωπικότητάς του και οι γονείς συνιστούν τα σημαντικότερα πρότυπα για εκείνο. Είναι αναγκαίο έτσι οι ίδιοι οι γονείς να οδηγούν με σύνεση, εξηγώντας στο παιδί πόσο σημαντικό είναι να οδηγεί κανείς με ηρεμία και προσοχή προστατεύοντας τόσο τον εαυτό του όσο και τους συνανθρώπους του, πεζούς και επιβαίνοντες. Εντάσεις και ακραίες συμπεριφορές κατά την οδήγηση λειτουργούν αρνητικά στη συνείδηση του εύπλαστου νέου.
Συνεχίζοντας, στο σχολείο η ένταξη του μαθήματος της κυκλοφοριακής αγωγής καθίσταται αναγκαία καθώς ο νέος αποτελεί πλέον τόσο πεζός όσο και οδηγός ποδηλάτου συνήθως και έρχεται σε καθημερινή τριβή με τους κινδύνους των δρόμων. Σε κάθε περίπτωση, ο νέος δεν πρέπει να συνδέσει την ταχύτητα με την έννοια της δύναμης και της κοινωνικής επίδειξης αλλά να διδαχθεί πως τα υλικά αγαθά έρχονται δεύτερα και δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση το εφαλτήριο για την ευτυχία και την κοινωνική αποδοχή. Ταυτόχρονα, το κράτος οφείλει να ρίξει τη ματιά σε αυτό το μείζονος σημασίας θέμα και να προβεί σε ενέργειες που θα συνδράμουν δυναμικά στην υιοθέτηση μίας σωστής οδικής συμπεριφοράς από νέους και μεγάλους, με την οργάνωση ημερίδων και ομιλιών, καθώς και με τη δημιουργία πάρκων κυκλοφοριακής αγωγής όπου η θεωρία θα μετουσιώνεται σε πράξη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Κυκλοφοριακή Αγωγή, της Ευτυχίας Τσιροπινά, eduportal.gr, διαθέσιμο εδώ
- Κακοκαιρία «Ελπίδα»: Η Αττική μετρά τις πληγές της – «Μάχη» σε Αττική Οδό και κεντρικούς δρόμους, ertnews.gr, διαθέσιμο εδώ
- Πρωτοχρονιά με 19χρονο νεκρό σε τροχαίο στο Πάνορμο Ρεθύμνου (βίντεο), ertnews.gr, διαθέσιμο εδώ
