Της Γεωργίας Αλεξοπούλου,
Ήταν Σάββατο 29 Ιανουαρίου 2000, όταν μέσα σε μία απερίγραπτη φρενίτιδα ενθουσιασμού εκατοντάδες χιλιάδες κόσμος ξεχύθηκε στους δρόμους, με μοναδικό προορισμό τον πλησιέστερο σταθμό μετρό. Η μέρα που τόσο πολύ αδημονούσαν οι κάτοικοι της πρωτεύουσας είχε μόλις φθάσει. Μια μέρα που έμελλε να αλλάξει ριζικά την καθημερινότητά τους. Αφορμή, λοιπόν, γι’ αυτή την κοσμοσυρροή δεν ήταν άλλη από τα εγκαίνια των δύο πρώτων γραμμών μετρό στην Αθήνα.
Η ιστορία, όμως, του μετρό δεν ξεκινά το 2000, αλλά λίγα χρόνια μετά το πέρας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στις απαρχές της δεκαετίας του ’50. Το 1955, ο τότε πρωθυπουργός Αλέξανδρος Παπάγος ξεκίνησε τις πρώτες συζητήσεις για την κατασκευή του μετρό, καθώς με το τέλος του πολέμου το δίκτυο συγκοινωνιών της Αθήνας είχε καταστραφεί ολοκληρωτικά και έχρηζε άμεσης αντικατάστασης. Οι συζητήσεις άρχισαν να γίνονται πιο έντονες τη δεκαετία του ’60 και το 1963 ανατέθηκε στον Αμερικανό μελετητή Γουίλμπουρ Σμιθ, μετά από εντολή του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου, η εκπόνηση μιας μελέτης για το σχεδιασμό ενός ολοκληρωμένου συγκοινωνιακού δικτύου. Παρόλα αυτά, τα σχέδια και οι μελέτες σταμάτησαν με τον ερχομό της χούντας.
Το 1977, όμως, μετά την πτώση της Δικτατορίας, η μελέτη τέθηκε πάλι σε εφαρμογή. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ανέθεσε τα σχέδια στη γαλλική εταιρία Sofretu, η οποία ξεκίνησε τις πρώτες γεωτρήσεις για την κατασκευή του μετρό. Και ενώ όλα έβαιναν καλώς, οι εκλογές του 1981 στάθηκαν αφορμή για την ματαίωση της υλοποίησης του έργου. Η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ ανήλθε στην εξουσία και ο τότε πρωθυπουργός, Ανδρέας Παπανδρέου, αποφάσισε πως αρχικά έπρεπε να δοθεί προτεραιότητα σε άλλους τομείς, «παγώνοντας» έτσι τα έργα υποδομής στην Αθήνα. Λίγα χρόνια αργότερα αποφασίστηκε η επανέναρξη των εργασιών. Το 1992 ψηφίστηκε το σχετικό νομοσχέδιο από την Βουλή και αμέσως το Νοέμβριο του ίδιου έτους τα έργα άρχισαν να πραγματοποιούνται. Όλα πια είχαν πάρει το δρόμο τους και τίποτα δεν μπορούσε να σταθεί εμπόδιο στην κατασκευή του δημοσίου εκείνου μέσου μεταφοράς, που θα άλλαζε για πάντα τη ζωή των Αθηναίων πολιτών.
Το έργο παραδόθηκε τμηματικά και το 1998 ανακοινώθηκε από τον πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη ότι τα εγκαίνια θα πραγματοποιούνταν το Δεκέμβριο του 1999, κάτι που φυσικά δεν έγινε, λόγω ενός τεχνικού προβλήματος με την ηλεκτροδότηση. Τον Ιανουάριο, όμως, του 2000, έναν μήνα αργότερα και έπειτα από 8 ολόκληρα χρόνια εργασιών, το μετρό ήταν έτοιμο να δώσει λύση στο κυκλοφοριακό πρόβλημα, που τόσο πολύ έπληττε την Αθήνα. Από νωρίς το πρωί κόσμος συνωστιζόταν στους σταθμούς, με σκοπό να υποδεχτεί το σπουδαιότερο έργο υποδομής για την Αθήνα μετά τον πόλεμο. Ο αριθμός των πολιτών που επισκέφτηκαν το μετρό τη πρώτη μέρα της λειτουργίας του άγγιξε το 1.000.000. Η κοσμοπλημμύρα ήταν τέτοια, που οι υπεύθυνοι της «Αττικό Μετρό», της εταιρίας που είχε αναλάβει τη λειτουργία των γραμμών του μετρό, ανοιγόκλειναν τις πόρτες των σταθμών για να προλάβουν τυχόν ατυχήματα. Το Υπουργείο Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων επέτρεψε τη δωρεάν μετακίνηση των επιβατών, ώστε να εξοικειωθεί ο κόσμος με το νέο αυτό μέσο. Η χαρά ήταν μεγάλη και εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι ενθουσιασμένοι ανυπομονούσαν για την πρώτη εκείνη βόλτα.
Το πρώτο τμήμα που τέθηκε σε λειτουργία ήταν η Γραμμή 2 «Σεπόλια-Σύνταγμα», με 7 σταθμούς και η Γραμμή 3 «Σύνταγμα-Εθνική Άμυνα», με επίσης 7 σταθμούς. Εντύπωση, επίσης, έκανε και η ταχύτητα του μετρό. Το εισιτήριο θα κόστιζε 250 δραχμές, δηλαδή 0,73 ευρώ σήμερα. Τις πρώτες εκείνες μέρες κόπηκαν περίπου 400.000 εισιτήρια. Το μετρό είχε ήδη μπει στις ζωές των ανθρώπων και αυτό ήταν γεγονός. Φυσικά, τα έργα δεν σταμάτησαν εκεί. Η επέκταση των γραμμών έγινε ραγδαία, ενώ έως και σήμερα αναμένεται η επέκταση της Γραμμής 4 με το τμήμα «Άλσος Βεΐκου-Γουδή» εως το 2026.
Η κατασκευή του μετρό επιτέλεσε σημαντικό έργο, καθώς η λειτουργία του μείωσε κατά 71.000 τα αυτοκίνητα που κατευθύνονται προς το κέντρο της πόλης, ενώ επίσης λόγω αυτού μειώθηκαν και οι ρύποι κατά 8%. Το μετρό μέχρι και σήμερα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα έργα υποδομής παγκοσμίως, ενώ η χρήση του διευκόλυνε αλλά και διευκολύνει την μετακίνηση εκατομμυρίων πολιτών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- 2000: Η πρώτη ημέρα του Μετρό, Lifo, διαθέσιμο εδώ
- Αφιέρωμα enikos.gr: To Μετρό έγινε…18- H ιστορία του έργου που άλλαξε τη ζωή των Αθηναίων, Enikonomia, διαθέσιμο εδώ
- Σαν σήμερα το 2000 το Μετρό μπαίνει στη ζωή μας, Newsbomb, διαθέσιμο εδώ
