Της Μαρίας Δούνια,
Η χώρα με τα μεγαλύτερα αποδεδειγμένα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο, η Βενεζουέλα, βρίσκεται σε μακροχρόνια δυσχερή οικονομική κατάσταση, λόγω της κακοδιαχείρησης του πλούτου του πετρελαίου της χώρας από τον Chávez και τον διάδοχό του, τον σημερινό Πρόεδρο Nicolás Maduro. Στις πρόσφατες περιφερειακές εκλογές που έλαβαν μέρος στις 9 Ιανουαρίου, για πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια, η πολιτεία καταγωγής του εκλιπόντος ηγέτη της Βενεζουέλα θα κυβερνάται από την αντιπολίτευση. Ο Hugo Chávez ήταν κυβερνήτης της πολιτείας Barinas για εννέα χρόνια από το 1999 πριν αναλάβει ο μεγαλύτερος αδερφός του Hugο, ο Adán, να διευθύνει το Barinas για άλλα εννέα χρόνια. Από το 2017, ο Argenis Chávez ήταν επικεφαλής, διασφαλίζοντας ότι η πολιτεία παρέμεινε στην οικογενειακή κυριαρχία.
Στον πρώτο γύρο των εκλογών τον Νοέμβριο, όταν το κυρίαρχο Ενωμένο Σοσιαλιστικό Κόμμα της Βενεζουέλας (PSUV) του Maduro κέρδισε 19 από τις 23 κυβερνήσεις των πολιτειών σε εθνικό επίπεδο έναντι των τριών της αντιπολίτευσης, διαμάχες ξέσπασαν για το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας. Το Ανώτατο Δικαστήριο της Βενεζουέλας, το οποίο είναι γεμάτο με υποστηρικτές του Προέδρου Nicolás Maduro, υποστήριξε ότι ο αρχικός υποψήφιος της αντιπολίτευσης, Freddy Superlano, αποκλείστηκε από το δημόσιο αξίωμα, λόγω πιθανών «διοικητικών και ποινικών διαδικασιών». Ως εκ τούτου, ο νόμος προβλέπει ότι οι περιφερειακές εκλογές στην πολιτεία Barinas έπρεπε να επαναληφθούν. Για την αντιπολίτευση, αυτό ήταν η απόδειξη ότι οι σοσιαλιστές του Maduro θα έκαναν τα πάντα έτσι ώστε η εξουσία στην εκλογική περιφέρεια Barinas να διατηρηθεί στα χέρια της οικογένειας Chávez.
Η προσπάθεια του Maduro να κερδίσει περισσότερη διεθνή αναγνώριση τον Νοέμβριο, επιτρέποντας εξωτερικούς παρατηρητές από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να διασφαλίσουν τη διαφάνεια της εκλογικής διαδικασίας και την εγκυρότητα των αποτελεσμάτων, απέτυχε μετά το περιστατικό στο Barinas. Μετά την αναμόρφωση του εκλογικού σώματος και την αποκατάσταση των πολιτικών δικαιωμάτων ορισμένων εχθρών, η κυβέρνηση ελπίζει σε κάποια ελάφρυνση των κυρώσεων που τις έχουν επιβληθεί. Στο ενδιάμεσο, η αντιπολίτευση στράφηκε στον Garrido, έναν 54χρονο ντόπιο πολιτικό, ως υποψήφιο. Στον δεύτερο, λοιπόν, γύρο εκλογών το κόμμα του Maduro επέλεξε για υποψήφιό του όχι τον Argenis Chávez, αλλά τον Jorge Arreaza, γαμπρό του Hugo Chávez και πατέρα του πρώτου εγγονού του.
Ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης Garrido έκανε την έκπληξη και κέρδισε εύκολα τον δεύτερο γύρο για τον κυβερνήτη της πολιτείας του Barinas, λαμβάνοντας 55,4% έναντι 41,3% που κέρδισε ο κυβερνητικός υποψήφιος Arreaza. Για χρόνια, η αντιπολίτευση διχαζόταν για το αν θα συμμετάσχει στις εκλογές της Βενεζουέλας ή αν θα τις μποϊκοτάρει. Η έκβαση όμως των εκλογών στο Barinas απέδειξε ότι ο λαός επιθυμεί αλλαγή. Αυτό που συνέβη στο Barinas αντιπροσωπεύει ένα ορόσημο στον αγώνα των Βενεζουελανών να αντισταθούν σε ένα καθεστώς σφετερισμού που κυριαρχεί στη χώρα από την άνοδο στην εξουσία του Maduro.
Παρά τη συμβολική νίκη στην πατρίδα του Hugo Chávez, οι αναλυτές λένε ότι η αντιπολίτευση έχει λίγες επιλογές. Τα αποτελέσματα δεν αλλάζουν τη δύσκολη πολιτική πραγματικότητα στη Βενεζουέλα. Η αντιπολίτευση της χώρας έχει προσπαθήσει πολλές φορές στο παρελθόν να διώξει το καθεστώς Maduro από την εξουσία μέσα από διαπραγματεύσεις, διαδηλώσεις και εκκλήσεις για εξωτερική βοήθεια, χωρίς καμία επιτυχία. Η κυβέρνηση Maduro εξακολουθεί να ασκεί πλήρη έλεγχο στην πολιτική, την οικονομία και τον στρατό, περιορίζοντας τις δυνατότητες της αντιπολίτευσης.
Η οικονομία της Βενεζουέλας συρρικνώθηκε κατά περισσότερο από 75% μεταξύ 2014 και 2020, σύμφωνα με την υπηρεσία έρευνας του Κογκρέσου της κυβέρνησης των Η.Π.Α., ενώ η οικονομική κατάρρευσή της είναι η μεγαλύτερη εκτός πολέμου τα τελευταία τουλάχιστον 45 χρόνια. Περισσότεροι από 5,9 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει το έθνος της Νότιας Αμερικής αναζητώντας τροφή και ασφάλεια αλλού, δημιουργώντας τη χειρότερη προσφυγική κρίση στο δυτικό ημισφαίριο, σύμφωνα με την υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Venezuelan opposition wins in Chavez’s home state, Financial Times, διαθέσιμο εδώ
- Maduro suffers rare defeat in Hugo Chavez’ home state, Bloomberg, διαθέσιμο εδώ
- State win for Venezuela’s opposition marks deeper problems, Aljazeera, διαθέσιμο εδώ
