Του Δημήτρη Πέτικα,
Η Ιστορία έχει δείξει ότι πάρα πολλά κράτη δεν απολάμβαναν ανεξαρτησίας κι ελευθεριών. Για να αποκτήσουν αυτά τα δύο στοιχεία έπρεπε να αντισταθούν, να ζήσουν σε επικίνδυνες συνθήκες πολέμων και συγκρούσεων, ή ακόμα και να προχωρήσουν σε θυσίες γι’ αυτόν τον σκοπό. Στην προκειμένη περίπτωση, θα περιγραφεί ο αγώνας της Αλγερίας απέναντι στους Γάλλους, με απώτερο σκοπό την ανεξαρτησία της πρώτης από τη δεύτερη. Η Αλγερία, ή αλλιώς Λαϊκή Δημοκρατία της Αλγερίας, ανήκει στο βόρειο τμήμα της αφρικανικής ηπείρου και αξιοσημείωτο αποτελεί το γεγονός, ότι είναι η μεγαλύτερη σε έκταση χώρα στην Αφρική και τον αραβικό κόσμο γενικότερα, ενώ το ίδιο ισχύει και για τη λεκάνη της Μεσογείου.
Αναφορικά με το ποιόν του πολέμου, αυτός ήταν, στο μεγαλύτερο μέρος του, ένας ανταρτοπόλεμος εναντίων των γαλλικών στρατευμάτων από τη πλευρά των Αλγερινών και μια διαρκής τρομοκρατία και εξαιρετικά βίαιες ενέργειες από τη πλευρά των Γάλλων. Η αρχή του Guerre d’ Algérie, όπως αλλιώς ονομαζόταν ο Πόλεμος της Αλγερίας, έγινε την 1η Νοεμβρίου 1954, με αποκλειστικό στόχο τη πολιτική και γενικότερη ελευθερία των ντόπιων, έχοντας παράλληλα στο πλευρό τους άλλα αφρικανικά καθεστώτα ριζοσπαστικού τύπου, όπως τον Gamal Abdel Naser, Πρόεδρο της Αιγύπτου, γεγονός που επέτρεψε στους επαναστάτες να επεκταθούν στις Καβυλία και Κωνσταντίνη, οργανώνοντάς έτσι επιθέσεις στην πρωτεύουσα, την πόλη Αλγέρι.
Παρ΄ όλα αυτά, οι Αλγερινοί δεν ήταν μόνοι τους σε αυτό τον αγώνα, καθώς πολλοί Γάλλοι άποικοι υπήρχαν ήδη στην περιοχή, κάνοντας κι εκείνοι εξεγέρσεις, με άφθονη αισιοδοξία και ικανοποίηση με τις εξελίξεις, μέχρι να βρεθεί στη θέση της εξουσίας ο Charles de Gaulle, μετά τη διάλυση της Τέταρτης Δημοκρατίας από τον στρατηγό Raul Salan. Αυτή η εξέλιξη, όπως φάνηκε, δε θα είχε και τόσο θετικές συνέπειες για τους Γάλλους, καθώς ο de Gaulle θα πρότεινε στους Αλγερινούς κατοίκους να αποφασίσουν την τύχη τους μέσω ενός δημοψηφίσματος, κατόπιν τετραετής λήξης οποιωνδήποτε πολεμικών ενεργειών, κάτι που προφανώς δε θα συνέφερε σε καμία περίπτωση τους υπηκόους του γαλλικού κράτους.
Όσο στην Αλγερία μάχονταν, στη Γαλλία και το Παρίσι γίνονταν διαδοχικές συσκέψεις, με απόψεις να αντικρούονται, με αποκορύφωμα μία που περιελάμβανε βίαιη καταστολή του κινήματος, κάτι που λίγο έλειψε να προκαλέσει κυβερνητική κρίση από τους Υπουργούς του de Gaulle. Τελικά, δεν έγινε καμία επίθεση στους αντιστασιακούς, ενώ στις 8 Φεβρουαρίου 1961, έγινε ένα δημοψήφισμα που αφορούσε τη σχέση ανάμεσα στα δύο κράτη στο άμεσο μέλλον. Τα αποτελέσματα αυτού εξέπληξαν τους πάντες, γιατί ενώ το 75% στη Γαλλία στάθηκε υπέρ της ανεξαρτησίας των Αλγερινών, οι ίδιοι οι Αλγερινοί σε ένα δημοψήφισμα που έγινε δύο μέρες νωρίτερα τάχθηκαν υπέρ μόλις στο 39%.
Οι εντάσεις δεν έλειψαν όμως, καθώς η τελευταία χρονιά των αποικιών ήταν άκρως επεισοδιακή. Στις 21 Απριλίου 1961, ξέσπασε ένα νέο κίνημα με στρατηγούς τους Raoul Salan, Maurice Salan, Edmon Zoe, Zeller και της οργάνωσης Μυστικός Στρατός, μιας ακροδεξιάς οργάνωσης που περιελάμβανε κυρίως στρατιωτικούς και ενεργοποιήθηκε την περίοδο του Πολέμου της Αλγερίας. Το κίνημα εν τέλει απέτυχε παταγωδώς, ενώ τη σκυτάλη πήρε το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο ή FLN, τον Ιούλιο του ίδιου έτους, το οποίο καλούσε τους οπαδούς του να ξεσηκωθούν και να κάνουν διαμαρτυρίες, δείχνοντάς με αυτόν τον τρόπο τη πλήρης δυσαρέσκειά τους για την επερχόμενη διαίρεση της Αλγερίας.
Δεν έλειψαν και τα πραξικοπήματα, καθώς έγινε ένα αποτυχημένο πραξικόπημα το 1961, από τους στρατηγούς του αλγερινού κράτους, προκαλώντας την αντίδραση του de Gaulle, κάνοντας εκκαθαρίσεις στο στράτευμα κι επισπεύδοντας έτσι την ανεξαρτησία της Αλγερίας από τη Γαλλία. Στο φινάλε του πολέμου, η Οργάνωση Μυστικός Στρατός στόχευε με βομβιστικές επιθέσεις στο Παρίσι τον ίδιο τον de Gaulle, ο οποίος διέταξε αμέσως την καταστροφή της οργάνωσης, βγαίνοντας έπειτα στη τηλεόραση και καλώντας τον λαό του γαλλικού κράτους να καθορίσει εκείνος τη τύχη των Αλγερινών, με το 90,7% να τάσσεται υπέρ της ανεξαρτησίας. Η επίσημη ανεξαρτησία έγινε στις 3 Ιουλίου του 1962, όταν επισφραγίστηκε και στο ίδιο το Αλγέρι.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Wall, M. Irwin (2001), France, the United States, and the Algerian War, Univesity Of California Press
- Windrow, Martin (1998), The Algerian War 1954 – 1962, Bloomsbury: Bloomsbury Publishing
