Του Νικόλαου Τσελέντη,
Η πανδημία του κορωνοϊού έχει επαναπροσδιορίσει την υφιστάμενη τάξη πραγμάτων, καλώντας τις κυβερνήσεις να προβούν σε πρωτοφανή μέτρα –εν μέρει αντιδημοκρατικά– στο όνομα της προστασίας του ανθρώπινου γένους. Οι επιπτώσεις της δε στο επίπεδο χάραξης υψηλής πολιτικής είναι τεραστίου βεληνεκούς, καθόσον οι ηγέτες των κρατών έχουν τεθεί στο «μικροσκόπιο», κατατασσόμενοι σε δύο κατηγορίες: των επιτυχημένων και σωφρόνων από τη μία, και των αποτυχημένων και αλόγων από την άλλη. Φυσικά, ένα πρόσωπο που δεν θα μπορούσε να εκλείπει από τη δεύτερη λίστα είναι ο Βρετανός Πρωθυπουργός Boris Johnson.
Η βιογραφία του Boris Johnson
Ο Alexander Boris de Pfeffel Johnson γεννήθηκε το 1964 στη Νέα Υόρκη, προερχόμενος από μία βρετανική οικογένεια των ανώτερων κοινωνικών στρωμάτων. Λίγους μήνες αργότερα, οι γονείς του επέστρεψαν στην πατρίδα τους, την Αγγλία, όπου και διέμειναν για περίπου μία δεκαετία. Τότε, το 1973, ο πατέρας του Boris, Stanley Johnson, ενσωματώθηκε στους κόλπους της Κομισιόν, όντας ένας από τους πρώτους Άγγλους που κατόρθωναν κάτι τέτοιο, ενώ διετέλεσε στη συνέχεια Ευρωβουλευτής για πέντε χρόνια, «αναγκάζοντας» τη σύζυγο και τα παιδιά του να μετακομίσουν στις Βρυξέλλες.
Ο Boris φοίτησε στο Ευρωπαϊκό Σχολείο των Βρυξελλών, μαθαίνοντας παράλληλα τη γαλλική γλώσσα, όταν η επιδείνωση της υγείας της μητέρας του (υπέστη νευρικό κλονισμό και διαγνώστηκε με κατάθλιψη) οδήγησε αυτόν και τα αδέρφια του σε ένα προπαρασκευαστικό σχολείο στο ανατολικό Sussex, το 1975. Με την πάροδο δύο ετών, ο Boris κέρδισε υποτροφία για το Κολέγιο Eton, στο οποίο όχι μόνον αρίστευσε αλλά έγινε και δημοφιλής μέσω της «αγγλικής περσόνας» που ξεδίπλωνε στη φοιτητική εφημερίδα The Eton College Chronicle, καθιερώνοντας από εκείνη τη στιγμή το όνομα Boris. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Eton το 1981, δίδαξε για έναν χρόνο στην Αυστραλία και το 1983 έγινε δεκτός ξανά με υποτροφία από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Κατά το τετραετές πρόγραμμα σπουδών του πάνω στο αντικείμενο της κλασικής φιλολογίας, συμμετείχε ενεργά στις φοιτητικές δράσεις, αποτελώντας ακρογωνιαίο λίθο του σατιρικού περιοδικού Tributary, αποκομίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο περισσότερη δημοφιλία. Έτσι, εντάχθηκε στον φοιτητικό σύλλογο του Πανεπιστημίου, αρχικά ως γραμματέας και μετέπειτα ως Πρόεδρος, εγείροντας τα πρώτα ερωτήματα σχετικά με τη σοβαρότητά του. Το 1987, αξιοποιώντας τις γνωριμίες της οικογένειάς του, ξεκίνησε να εργάζεται στην εφημερίδα The Times, από την οποία απολύθηκε λίαν συντόμως εξαιτίας μιας είδησης που απέδωσε σε κάποιον, χωρίς να αληθεύει.
Επόμενος και σημαντικότερος σταθμός για την αναγνωρισιμότητά του ήταν η πρόσληψή του από την εφημερίδα The Daily Telegraph, με τα άρθρα του πλέον να αποκτούν αμιγώς πολιτικό περιεχόμενο, προσπαθώντας να προσελκύσουν το συντηρητικό κοινό της μεσαίας τάξης – εγχείρημα που επετεύχθη. Το 1989, μεταφέρθηκε ως απεσταλμένος της εφημερίδας στις Βρυξέλλες, καλύπτοντας τα ζητήματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και όντας ένας από τους λίγους ευρωσκεπτικιστές δημοσιογράφους της βελγικής πρωτεύουσας. Ύστερα από αυτό το πέρασμα των πέντε χρόνων στο Βέλγιο, ο Johnson γύρισε στο Λονδίνο και απέκτησε δική του στήλη, δείχνοντας έντονο ζήλο για την ενασχόληση με την πολιτική.
Το 2001, έκανε το «άλμα» και εισήλθε στον χώρο του πολιτικού γίγνεσθαι, καταφέρνοντας να εκλεγεί στη Βουλή των Κοινοτήτων για την ειδική περιφέρεια Uxbridge and South Ruislip, παραμένοντας εκεί μέχρι το 2008. Εκείνο το έτος έλαβε το χρίσμα του Συντηρητικού Κόμματος ως υποψήφιος Δήμαρχος του Λονδίνου, καταφέρνοντας εν τέλει να επικρατήσει και να επανεκλεγεί εκ νέου το 2012 για μία ακόμη τετραετία. Το 2015 ήταν από τους πρωτεργάτες του δημοψηφίσματος για την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και, μετά την παραίτηση David Cameron και την ανάληψη της πρωθυπουργίας από την Theresa May, διορίστηκε στη θέση του Υπουργού Εξωτερικών, έως το 2018. Κι έναν χρόνο αργότερα, ο Boris Johnson κατέλαβε το αξίωμα του Πρωθυπουργού της χώρας.
Η πρωθυπουργία Johnson
Ο Boris Johnson από την πρώτη κιόλας στιγμή αναλώθηκε σε μία ρητορική μίσους ενάντια στην Ε.Ε., διαδίδοντας ψέματα για την οικονομική ενίσχυσή της από τα χρήματα των Βρετανών φορολογουμένων, τα οποία θα μπορούσαν να στηρίξουν το Εθνικό Σύστημα Υγείας τους (350 εκατομμύρια στερλίνες εβδομαδιαίως). Ακόμη, λέγεται πως «εξαπάτησε» τη Βασίλισσα Ελισάβετ για να δώσει την έγκριση της αναστολής του Κοινοβουλίου κατά το δίμηνο Αυγούστου-Σεπτεμβρίου του 2019, ούτως ώστε να ευοδωθούν οι διαπραγματευτικές προσπάθειες του «σκληρού Brexit». Ένα Brexit που υλοποιήθηκε με κάθε επισημότητα τον Ιανουάριο του 2020, έπειτα από τρεις αναβολές και ισάριθμες παρατάσεις. Κι αν αυτή ήταν η πρώτη του επίσημη νίκη στον πρωθυπουργικό θώκο, η κατάσταση άλλαξε άρδην το προσεχές διάστημα.
Όταν πρωτοεμφανίστηκε η νόσος του κορωνοϊού, ο Βρετανός Πρωθυπουργός την αντιμετώπισε με χαλαρότητα, πειραματιζόμενος με τον λαό του, αφού προέβη σε μέτρα όπως η «ανοσία της αγέλης», που τον διέψευσε κατηγορηματικά. Πράγματι, ο αριθμός των νοσούντων και των νεκρών αυξήθηκε κατακόρυφα και ο Johnson αντιλήφθηκε πως όφειλε να ακολουθήσει το υπόδειγμα των υπολοίπων ευρωπαϊκών κρατών. Απαγόρευση κυκλοφορίας και συναθροίσεων, τήρηση των αποστάσεων, υποχρεωτική χρήση μάσκας κ.ά. ανακοινώθηκαν από τον Μάιο του 2020, δίχως να τα τηρεί ο ίδιος.
Συγκεκριμένα, στις 20 του μηνός, διεξήχθη ένα «κορωνοπάρτι» στην πρωθυπουργική κατοικία, στο νούμερο 10 της Downing Street, με πρόσκληση προερχόμενο από τον ιδιωτικό γραμματέα του Johnson, Martin Reynolds. Το email προέτρεπε τους κυβερνητικούς καλεσμένους «να φέρουν τα δικά τους ποτά, σεβόμενοι τις κοινωνικές αποστάσεις στον κήπο». Ο Πρωθυπουργός παρευρέθηκε μαζί τους για 25 λεπτά, επιστρέφοντας μετά στο γραφείο του – πράξη στην οποία βάσισε τους ισχυρισμούς του, ότι δηλαδή ήταν μια αυθόρμητη μάζωξη που δεν γνώριζε. Και δεν ήταν η πρώτη του παρατυπία αυτή.
Τον Δεκέμβριο του 2019 είχε προηγηθεί ταξίδι του Πρωθυπουργού στην Καραϊβική από άγνωστη δωρεά, εντείνοντας τις φωνές περί αδιαφάνειας, και είχε εμφανιστεί δημοσίως σε νοσοκομείο στη Northumbria χωρίς μάσκα, παρά τον συνωστισμό, λίγο καιρό αργότερα. Επιπλέον, ο Johnson κατηγορείται για την πανάκριβη ανακαίνιση του πρωθυπουργικού διαμερίσματος στο νούμερο 11 της Downing Street, που στοίχισε 134.000 ευρώ, παρόλο που δικαιούται να δαπανά 30.000 ετησίως για τις όποιες αναδιαμορφώσεις του χώρου στην οικία του. Μεταξύ άλλων, ορισμένοι συνεργάτες του (Dominic Cummings, Matt Hancock, Owen Paterson) που ενεπλάκησαν σε ποικίλα σκάνδαλα, καλύφθηκαν από τον Πρωθυπουργό, ώσπου του ασκήθηκαν πιέσεις να τους απομακρύνει από την κυβέρνηση.
Μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα σκανδάλων και με τη λαϊκή δυσαρέσκεια να αναζωπυρώνει, ο Boris Johnson κλήθηκε να απολογηθεί ενώπιον του βρετανικού Κοινοβουλίου για το “partygate”, παραδεχόμενος το σφάλμα της παρουσίας του εκεί και ζητώντας συγγνώμη στους πολίτες του. Βέβαια, δήλωσε χαρακτηριστικά πως δεν ήταν ενήμερος για το γεγονός και μένει μόνον να εξαχθεί συμπέρασμα από την Sue Gray, αρμόδια για την υπόθεση, σε συνεργασία με τη Μητροπολιτική Αστυνομία. Ενώ, λοιπόν, ο Boris παίζει το «χαρτί της αμφιβολίας» και ποντάρει στο να μην ανακύψουν αποδεικτικά στοιχεία που τον ενοχοποιούν, η αντιπολίτευση ζητά ξεκάθαρα την απομάκρυνσή του από την πρωθυπουργία, με ορισμένους εκ του Συντηρητικού Κόμματος να σιγοντάρουν την εν λόγω ενέργεια. Ενδεικτικά, ο Douglas Ross, ηγέτης του Συντηρητικού Κόμματος της Σκωτίας, ζήτησε από τον Johnson να παραιτηθεί, πριν εκτραχυνθεί η κατάσταση έτι περαιτέρω.
Κλείνοντας, μένει να φανεί εάν ο Boris Johnson αθωωθεί από τις κατηγορίες που του επιρρίπτουν, βοηθώντας τον να κερδίσει λίγο από το απολεσθέν έδαφος. Βέβαια, ακόμη κι αν συμβεί αυτό, δύσκολα θα μπορέσει να διατηρήσει τα ηνία μακροπρόθεσμα –μέχρι τις εκλογές του 2024–, διότι το κόμμα του ολισθαίνει στις δημοσκοπήσεις, βρισκόμενο πίσω από τους Εργατικούς κατά πέντε μονάδες, και κατά συνέπεια, οι εσωκομματικές εντάσεις μεγενθύνονται. Ίσως, για μία και μοναδική φορά, να πρέπει ο Βρετανός Πρωθυπουργός να πράξει αλτρουιστικά, σκεπτόμενος το κοινό καλό και όχι αποκλειστικά το συμφέρον του.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Μπόρις Τζόνσον: «Πέφτει» ο Βρετανός πρωθυπουργός;, Πρώτο Θέμα, διαθέσιμο εδώ
- Boris Johnson: Senior Tories urge PM to quit after party apology, BBC, διαθέσιμο εδώ
- Βρετανία: Tο πάρτι τελειώνει για τον Μπόρις Τζόνσον, Η Καθημερινή, διαθέσιμο εδώ
- Μπόρις Τζόνσον: Πορεία γεμάτη σκάνδαλα, γκάφες και κυβιστήσεις, Η Καθημερινή, διαθέσιμο εδώ
- Boris Johnson’s future hangs in the balance after his party apology fails to contain the crisis – Beth Rigby, Sky News, διαθέσιμο εδώ