Μυανμάρ: Η καταδίκη της Aung San Suu Kyi

Της Ιωάννας Μηνδρινού, 

Στις 27 Δεκεμβρίου, δικαστήριο στη στρατιωτικά διοικούμενη Μυανμάρ για δεύτερη φορά ανέβαλλε τις αποφάσεις που αναμενόταν να πάρει σε 2 υποθέσεις της κρατικής συμβούλου Aung San Suu Kyi για τις 10 Ιανουαρίου. Βρίσκεται αντιμέτωπη με 11 κατηγορίες, οι οποίες συνολικά συνεπάγονται πάνω από 100 χρόνια φυλάκισης, με την ίδια να τις αρνείται όλες.

Η Suu Kyi ηγούνταν μιας μη στρατιωτικής εκλεγμένης κυβέρνησης, μέχρι που ανατράπηκε από το πραξικόπημα της 1^ης Φεβρουαρίου του 2021. Η κατηγορία της παράτυπης εισαγωγής walkie-talkies ήταν η πρώτη που της απαγγέλθηκε και λειτούργησε ως αρχική αιτιολόγηση για την προφυλάκισή της. Έναν μήνα αργότερα, υποβλήθηκε και η κατηγορία της παράνομης κατοχής τους. Η αστυνομία υποστήριξε πως 6 ασύρματοι πομποδέκτες, που είχαν εισαχθεί παρανόμως και χρησιμοποιούνταν χωρίς άδεια, βρέθηκαν στο σπίτι της, με τους ίδιους να αποκαλύπτουν μετέπειτα πως δεν διέθεταν ένταλμα έρευνας κατά την έφοδό τους. Οι δικηγόροι της υπογράμμισαν πως χρησιμοποιούνταν νομίμως για την ασφάλειά της, το δικαστήριο, όμως, αρνήθηκε να αποσύρει τις κατηγορίες. Στη συγκεκριμένη υπόθεση, η δικαστική ακροαματική διαδικασία γίνεται κεκλεισμένων των θυρών για τους δημοσιογράφους και το ευρύ κοινό, με τους εισαγγελείς να μην υποβάλλουν σχόλια. Η μόνη πηγή πληροφόρησης για τις διαδικασίες είναι οι δικηγόροι της, οι οποίοι απαγορεύεται να μιλήσουν στα ΜΜΕ, καθώς από τον Οκτώβριο έχουν λάβει εντολή αποσιώπησης. Σύμφωνα με νομικό υπάλληλο, ο οποίος επέμεινε να παραμείνει ανώνυμος, φοβούμενος την τιμωρία από τις αρχές που έχουν περιορίσει τη γνωστοποίηση πληροφοριών γύρω από τις δίκες της Suu Kyi, το δικαστήριο δεν παρείχε κάποιου είδους αιτιολογία για την καθυστέρηση της απόφασης που θα κρίνει αν θα της επιβληθεί ποινή φυλάκισης.

Στις αρχές του Δεκεμβρίου η Aung San Suu Kyi καταδικάστηκε για 4 χρόνια για υποκίνηση εναντίωσης κατά της στρατιωτικής κυβέρνησης και για παραβίαση των μέτρων κατά της εξάπλωσης της πανδημίας. Για την πρώτη κατηγορία, η χούντα χρησιμοποίησε ως αφορμή το γεγονός ότι τον Φεβρουάριο το κόμμα της Kyi (NLD), λίγες μέρες μετά το πραξικόπημα, φέρεται να απέστειλε ανυπόγραφη επιστολή σε ξένες χώρες, παροτρύνοντάς τες να μην αναγνωρίσουν το καθεστώς. Σύμφωνα με τις αρχές, αναγράφονταν τα ονόματα της Kyi και του πρώην Προέδρου της χώρας, Win Myint, ωστόσο και οι δύο αρνούνται την εμπλοκή τους, υποστηρίζοντας πως εκείνη την περίοδο βρίσκονταν σε απομόνωση. Ως προς την κατηγορία της παραβίασης των περιοριστικών μέτρων για τον έλεγχο της πανδημίας (που υπάγεται στον νόμο για τη διαχείριση φυσικών καταστροφών), ο Αντιπρόεδρος του κόμματος, Zaw Myint Maung, με μαγνητοσκοπημένη κατάθεση δήλωσε πως οι άνθρωποι είχαν συγκεντρωθεί κατά την προεκλογική εκστρατεία της Kyi ως ένδειξη σεβασμού προς το πρόσωπό της, με την ίδια να τηρεί όλα τα προβλεπόμενα μέτρα. Ώρες μετά την έκδοση της δικαστικής απόφασης, ο στρατιωτικός ηγέτης Min Aung Hlaing μετέτρεψε την ποινή σε 2 χρόνια κατ’ οίκον περιορισμού στη Naypyidaw, με τα κρατικά μέσα ενημέρωσης να καλύπτουν την είδηση, περιγράφοντάς την ως μερικώς χάρη.

Αντιδράσεις στο εσωτερικό και στο εξωτερικό

Η συγκεκριμένη δικαστική απόφαση καταδικάστηκε ευρέως τόσο από τους υποστηρικτές της όσο και από τη διεθνή κοινότητα. Πιο συγκεκριμένα, οι υποστηρικτές της 76χρόνης, βραβευμένης με Νόμπελ Ειρήνης, Suu Kyi, υποστηρίζουν πως οι κατηγορίες εναντίον της είναι αβάσιμες και σχεδιασμένες για να θέσουν τέλος στην πολιτική της καριέρα και στις αμφισβητήσεις που εξέφραζε ως προς την κατάληψη της εξουσίας από τον στρατό. Ανεξάρτητοι αναλυτές συμμερίζονται αυτήν την άποψη, επισημαίνοντας πως οι κατηγορίες υποκρύπτουν πολιτική σκοπιμότητα και πως συνιστούν εγχείρημα δυσφήμισής της. Ως απώτερο στόχο για όλα αυτά βλέπουν τη νομιμοποίηση της κατάληψης της εξουσίας από τους πραξικοπηματίες και την απομάκρυνση της πιθανότητας να επιστρέψει η Suu Kyi στα πολιτικά δρώμενα της χώρας.

Πολλές ομάδες για τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν αποδοκιμάσει τις ποινές φυλάκισης που αντιμετωπίζει, με τον Ύπατο Εκπρόσωπο για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Θέματα Ασφαλείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης να χαρακτηρίζει την ετυμηγορία πολιτικά υποκινούμενη. Ο Josep Borrell είχε δηλώσει χαρακτηριστικά πως «η ΕΕ επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις της για άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουμένων, καθώς και όσων τέθηκαν υπό κράτηση αυθαίρετα από το πραξικόπημα». Η Επίτροπος του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Michelle Bachelet, καταδίκασε τη δίκη-παρωδία, υποστηρίζοντας πως θα εντείνει τις κοινωνικές αναταραχές και την απόρριψη προς τους πραξικοπηματίες, ενώ ταυτόχρονα έκανε και λόγο για εργαλειοποίηση των δικαστηρίων, με στόχο την εξάλειψη όλης της πολιτικής αντιπολίτευσης. Ως προς όλα αυτά, η χούντα απάντησε ισχυριζόμενη πως η Suu Kyi απολαύει δίκαιης μεταχείρισης από ένα ανεξάρτητο δικαστήριο καθοδηγούμενο από δικαστή διορισμένο από τη δική της διοίκηση.

Άλλες κατηγορίες

Η τρέχουσα υπόθεση με τους ασυρμάτους στο δικαστήριο συνιστά μονάχα μια από αυτές για τις οποίες πρόκειται να δικαστεί η Suu Kyi και διώκεται ποινικά από την 1^η Φεβρουαρίου του 2021, όταν δηλαδή εκδιώχθηκε η εκλεγμένη κυβέρνηση από τον στρατό και συνελήφθησαν κορυφαία μέλη του National League for Democracy, συμπεριλαμβανομένης της ίδιας. Κατηγορείται μεταξύ άλλων για κατάχρηση γης για το φιλανθρωπικό της ίδρυμα και για το ότι έλαβε παράνομες πληρωμές χρυσού και $600,000 σε μετρητά. Σε ξεχωριστές διαδικασίες κατηγορείται για παραβίαση του Νόμου Επίσημων Μυστικών, γεγονός που συνεπάγεται ως μέγιστη ποινή τα 14 έτη φυλάκισης. Στις 16 Νοεμβρίου, οι στρατιωτικές αρχές επιβεβαίωσαν πως θα διωχθεί ποινικά για κατάχρηση εξουσίας και για εκλογική νοθεία στις εκλογές του 2020, κατηγορίες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στη διάλυση του κόμματός της και σε αδυναμία συμμετοχής του στις επόμενες εκλογές που, σύμφωνα με τον στρατό, θα διεξαχθούν 2 χρόνια μετά την κατάληψη εξουσίας.

Να τονίσουμε σε αυτό το σημείο πως η κατάληψη εξουσίας «αιτιολογήθηκε» από τον στρατό με το επιχείρημα πως καταγγελίες του για εκλογική νοθεία δεν λήφθηκαν υπόψη από την αρμόδια επιτροπή για τις εκλογές, η οποία αντ’ αυτού τις απέρριψε. Στην ουσία, η Suu Kyi δικάζεται στο ίδιο δικαστήριο για 5 κατηγορίες διαφθοράς, καθεμία από τις οποίες επισύρει ως ανώτατη ποινή τα 15 έτη φυλάκισης συν την επιβολή προστίμου. Πέρα από τη Suu Kyi, και άλλα μέλη του NLD κατηγορούνται για την τέλεση αδικημάτων με τον πρώην επικεφαλής Υπουργό, Than Naig, να έχει καταδικαστεί για 75 χρόνια και 2 στενούς συνεργάτες της για 2 χρόνια με την κατηγορία της ανταρσίας.

Συμπεραίνοντας, παρά τις εκκλήσεις της διεθνούς κοινότητας για επιστροφή στη δημοκρατία, η Μυανμάρ εξακολουθεί να βιώνει μια ταραχώδη περίοδο με εκατοντάδες θανάτους να έχουν καταγραφεί σε διαδηλώσεις κατά του πραξικοπήματος. Τελικά, η Suu Kyi καταδικάστηκε από το δικαστήριο σε άλλα 4 χρόνια φυλάκισης για την υπόθεση των ασυρμάτων, προκαλώντας τις έντονες αντιδράσεις του λαού και των διεθνών δρώντων. Καθώς οι ειρηνικές διαμαρτυρίες συνεχίζονται εν μέσω σφοδρής καταστολής, έχει αναπτυχθεί ένοπλη αντίσταση, που δρα ως κινητήρια δύναμη για το δημοκρατικό κίνημα με στόχο την επαναφορά των ελευθεριών που εκλείπουν. Έτσι, καθίσταται σαφές πως ο λαός επιζητά μια αλλαγή στην πολιτική σκηνή, σε μια περίοδο που οι αυθαίρετες κρατήσεις εκλεγμένων πολιτικών εγκυμονούν τον κίνδυνο περαιτέρω αναταραχών.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ     

• Myanmar court defers verdicts in Suu Kyi trial to Jan. 10- source, Reuters, διαθέσιμο εδώ
• Myanmar Court Postpones Verdicts in 2^nd Case Against Suu Kyi, The Diplomat, διαθέσιμο εδώ
• Myanmar court postpones Aung San Suu Kyi walkie-talkie verdict, Aljazeera, διαθέσιμο εδώ
• Myanmar court delays Suu Kyi walkie-talkie verdict again, France 24, διαθέσιμο εδώ
• Myanmar court defers verdict in Aung San Suu Kyi trial, DW, διαθέσιμο εδώ
• Aung San Suu Kyi trial: Myanmar court defers verdict, DW, διαθέσιμο εδώ
• Myanmar court jails Aung San Suu Kyi aides for sedition, Arab News, διαθέσιμο εδώ
• Myanmar court postpones verdict in Aung San Suu Kyi trial, Aljazeera, διαθέσιμο εδώ
• Myanmar Court Delays Verdict Aung San Suu Kyi Trial, Voa news, διαθέσιμο εδώ
• Aung San Suu Kyi: Myanmar court sentences ousted leader in widely criticized trial, BBC, διαθέσιμο εδώ
• Myanmar junta reduces Suu Kyi jail sentence to 2 years, DW, διαθέσιμο εδώ
• Myanmar’s Suu Kyi face new charges of electoral fraud as date set for verdict, Reuters, διαθέσιμο εδώ
• Myanmar: Aung San Suu Kyi Sentenced, Human Rights Watch, διαθέσιμο εδώ
• Aung San Suu Kyi: Ousted Myanmar jailed for another four years, BBC, διαθέσιμο εδώ