Της Κατερίνας Μακράκη,
Ο Αριστοτέλης, στο βιβλίο του Περί Ψυχής, υποστήριζε ότι υπάρχει μία θεμελιώδης διαφορά που διαχωρίζει την εξέλιξη του ανθρώπου από εκείνη των ζώων. Η διαφορά αυτή έγκειται στο ότι ο άνθρωπος είναι εξ αρχής «κατασκευασμένος» για να ακολουθήσει μία ατομική εξέλιξη, ενώ τα ζώα ακολουθούν υποχρεωτικά την ομαδική εξέλιξη τους είδους τους. Αν ρωτήσουμε σήμερα έναν άνθρωπο, το πιο πιθανό είναι να απαντήσει ότι αυτό που διαχωρίζει τον άνθρωπο από τα ζώα είναι κυρίως η ικανότητα επικοινωνίας με γραπτό και προφορικό τρόπο. Όμως, για όσους διαχωρισμούς και αν μιλήσουμε που προήλθαν από τη φύση, ένα είναι το σίγουρο. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει χωρίς τα ζώα, είτε για τους ευνόητους λόγους είτε για πρακτικούς ή ακόμα και για συναισθηματικούς.
Πρέπει να καταστεί σημαντικό ότι, τα ζώα δεν περιορίζονται μόνο σε όσα μπορούμε να έχουμε ως κατοικίδια – στα οποία θα αναφερθούμε αργότερα – αλλά είναι και άλλα τα οποία από το πιο μικρό έως το πιο μεγάλο, συμβάλλουν στην ισορροπία του περιβάλλοντος και είναι αναπόσπαστο κομμάτι του. Ας πάρουμε ως παράδειγμα την μέλισσα, η οποία μπορεί να είναι μόλις ένα με δύο εκατοστά, όμως είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το περιβάλλον και απαραίτητη για την ύπαρξη μας. Η μέλισσα συμβάλλει στην επικονίαση των φυτών, παρέχοντας το ένα τρίτο της τροφής του ανθρώπου, με τη μορφή φρούτων και λαχανικών, ενώ ταυτόχρονα δίνει χρώμα στη φύση με την ύπαρξη χιλιάδων λουλουδιών. Βέβαια, έχουμε φροντίσει στις μέρες μας να κινδυνεύει η μέλισσα, για πολλούς λόγους όπως τα γεωργικά φάρμακα ή η κλιματική αλλαγή. Φυσικά δεν είναι μόνο αυτή, αλλά και πολλά άλλα ζώα, που αποτελούν σημαντικά μέρη όλων των οικοσυστημάτων μας.
Οφείλουμε, αν όχι να αγαπάμε, να σεβόμαστε όλα τα ζώα τα οποία ζούμε μαζί τους. Δεν τα φιλοξενούμε εμείς στο περιβάλλον μας, ούτε εκείνα εμάς στο δικό τους, το μόνο που χρειάζεται να κάνουμε είναι να μάθουμε να ζούμε μαζί τους και να μην βάζουμε σε «λίστα σημαντικότητας» τα ζώα ανάλογα με το συμφέρον μας, από το πιο σημαντικό στο λιγότερο σημαντικό. Όλα τα ζώα είναι ζωντανοί οργανισμοί όπως και εμείς, πολλά από αυτά αισθάνονται όπως και εμείς, δείχνουν την αγάπη τους ή αντίστοιχα το μίσος τους, ναι. Όπως συμβαίνει και με τους ανθρώπους, δεν μπορούμε να «καταδικάσουμε» τα ζώα να ενεργήσουν όπως θα ενεργούσαμε εμείς σε μία αντίστοιχη πράξη. Ας πάρουμε το απλό παράδειγμα στο οποίο ένας γονιός νιώθει ότι το παιδί του απειλείται και θέλει να το προστατεύσει, και το εκάστοτε ζώο αλλά και ο άνθρωπος θα προσπαθήσουν να το κάνουν με κάθε κόστος.
Από τα αρχαία κιόλας χρόνια, μαθαίνουμε ιστορίες φιλίας ανθρώπων και ζώων. Λατρεύουμε να τις ακούμε, είτε προέρχονται από την πραγματική ζωή είτε από την φανταστική απεικόνιση. Από τον Οδυσσέα και τον Άργο με την συγκινητική ιστορίας τους, τον πιστό σκύλο του που τον αναγνώρισε είκοσι χρόνια αργότερα – παρότι μεταμφιεσμένος ο Οδυσσέας- και αμέσως μετά ο πέθανε. Από τον Μέγα Αλέξανδρο και το άλογό του τον Βουκεφάλα, το οποίο αγαπούσε τόσο πολύ που όταν πέθανε σε μία μάχη από την κούραση και την εξάντληση των χρόνων, έδωσε το όνομά του σε μία πόλη της Ασίας. Μέχρι την πιο σύγχρονη ιστορία του Hachiko, ενός σκύλου που έκανε μικρούς και μεγάλους να δακρύσουν με την αφοσίωσή του στον άνθρωπό του. Ο Hachiko πήγαινε επί δέκα χρόνια, κάθε βράδυ, την ίδια ώρα στον σταθμό του τρένου, ελπίζοντας να βρει το αφεντικό του που όμως είχε πεθάνει.
Είναι γεγονός, ότι ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου είναι ο σκύλος. Αγάπη ανιδιοτελής, ατελείωτες ώρες παιχνιδιού και χαδιών, έρευνες που δείχνουν ότι μειώνουν τα ποσοστά μοναχικότητας, κατάθλιψης και άγχους. Σκύλοι οδηγοί για τους ανθρώπους με προβλήματα όρασης, σκύλοι βοηθητικοί για διαβητικούς, σκύλοι βοηθοί για παιδιά με αυτισμό και τόσο μα τόσοι άλλοι. Υπάρχει αληθινή αγάπη μεταξύ σκύλου και ανθρώπου, συνηθίζουμε να λέμε ότι ένας σκύλος ισοδυναμεί με την ευθύνη ενός παιδιού και αυτό γιατί θέλουμε να το προσέχουμε τόσο. Θρηνούμε τον χαμό τους και τον βιώνουμε σε μεγάλο ποσοστό όπως θα βιώναμε και μία ανθρώπινη απώλεια. Μία έρευνα δείχνει ότι τα επίπεδα της ορμόνης της ωκυτοκίνης εκτοξεύονται όταν ο άνθρωπος κοιτάζεται κατάματα με τον σκύλο του, κάτι αντίστοιχο με αυτό που συμβαίνει ανάμεσα στις μαμάδες με τα μωρά τους.
Τόσες όμορφες ιστορίες, και άλλες τόσες που υπήρξαν αλλά δεν μάθαμε ποτέ. Ένα ζώο που μπορεί να σου προσφέρει αγάπη, αφοσίωση, τρυφερότητα, παρέα και άλλα τόσα, βλέπουμε ότι μπορεί να μην είναι και ένα «συνηθισμένο» κατοικίδιο μόνο αλλά μπορεί να βρούμε το άγνωστο κομμάτι της ψυχής μας σε οποιοδήποτε ζώο θελήσουμε εμείς να αγαπήσουμε και να προσφέρουμε. Τόσα όμορφα πράγματα μας έχουν προσφέρει όλα τα ζώα – κατοικίδια και μη – και εμείς απλά ενεργούμε με το συμφέρον. Υπάρχουν ακόμα ζώα που τα χρησιμοποιούμε ως πειραματόζωα στα πιο ανούσια πράγματα, υπάρχουν ζώα που κακοποιούνται, ζώα που βιάζονται, ζώα που τους στερείται η ελευθερία. Αν επικοινωνούσαμε στην ίδια γλώσσα νομίζετε θα μας ευχαριστούσαν για όσα τους έχουμε προσφέρει μέχρι σήμερα σε σχέση με όσα μας προσφέρουν εκείνα;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Σκύλος και άνθρωπος δένονται με αληθινή αγάπη και με τη «βούλα» της επιστήμης, ethnos.gr, διαθέσιμο εδώ
