Του Γιώργου Κοσματόπουλου,
Η επίσημη απεμπλοκή των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων από τη διαχείριση του Μεταναστευτικού αποτελεί σημείο καμπής στην αντιμετώπιση ενός ζητήματος, που τα τελευταία χρόνια ταλανίζει Ελλάδα και Ευρώπη. Η απαλλαγή των Ενόπλων Δυνάμεων από αρμοδιότητες, όπως η δημιουργία δομών υποδοχής, η μεταφορά αναλώσιμων και λοιπών υλικών για τη λειτουργία τους και, επίσης, η σίτιση και η υγειονομική περίθαλψη προσφύγων και μεταναστών, σηματοδοτεί τη νέα φάση, στην οποία εισέρχεται το ζήτημα σε επιχειρησιακό επίπεδο. Ταυτοχρόνως, επηρεάζει τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας της χώρας, ενώ ενέχει και μία ηθική διάσταση, η οποία αφορά την αντιμετώπιση των στελεχών που απαρτίζουν το ελληνικό στράτευμα.
Η άρση της αναγκαιότητας αξιοποίησης των στρατιωτικών πόρων της χώρας μας για την αντιμετώπιση του Μεταναστευτικού αποδεικνύει ότι όντως οι σχετικές ροές έχουν μειωθεί σημαντικά, γεγονός που απορρέει από τις γεωπολιτικές εξελίξεις, αλλά και από την αλλαγή πλεύσης σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση του εν λόγω προβλήματος εκ μέρους της ελληνικής πολιτείας, μετά την ήττα του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του 2019.
Η αποφόρτιση των Ενόπλων Δυνάμεων συνεπάγεται και την επικέντρωσή τους στη βασική τους αποστολή, την προάσπιση, δηλαδή, της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας, της ανεξαρτησίας της και των κυριαρχικών της δικαιωμάτων, που ανάγεται στο πλαίσιο των ευρύτερων ελληνικών διεκδικήσεων, ενώπιον οποιουδήποτε εξωτερικού κωλύματος. Αποστολή από την οποία οι Ένοπλες Δυνάμεις ουδέποτε παρέκκλιναν, αλλά σίγουρα δυσκολεύονταν να ανταποκριθούν στο έπακρον και όπως αρμόζει σε έναν πολυσήμαντο και ακέραιο ρόλο, αφού είχαν επωμιστεί και μια σειρά άλλων ευθυνών και υποχρεώσεων, οι οποίες απαιτούσαν τη διάθεση έμψυχου δυναμικού και υλικών πόρων, που μοιραία στερούνταν από τα βασικά πεδία δράσης τους. Πλέον επιστρέφουν δυναμικά στην Εθνική Άμυνα και αναβαθμίζουν τις επιχειρησιακές δυνατότητες και την αποτρεπτική ισχύ της χώρας.
Εξάλλου, δεν θα μπορούσε να παραλειφθεί και το ηθικό σκέλος: Τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, από τους μονίμους αξιωματικούς και υπαξιωματικούς έως και τους οπλίτες που υπηρετούσαν τη θητεία τους, αντιμετωπίζονταν κατά καιρούς ως τα «παιδιά για όλες τις δουλειές». Όπου χώλαινε ο κρατικός μηχανισμός έβρισκε ως «δεκανίκι» τον Στρατό Ξηράς, την Πολεμική Αεροπορία, το Πολεμικό Ναυτικό. Από το μεταναστευτικό μέχρι την Πολιτική Προστασία, οι Ένοπλες Δυνάμεις, έτρεχαν να καλύψουν τρύπες προβαίνοντας σε εργασίες οι οποίες, όχι μόνο ήταν εκτός των αρμοδιοτήτων τους, αλλά πολλές φορές θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ακόμη και υποτιμητικές, ειδικά για το μόνιμο προσωπικό. Ο Έλληνας στρατιωτικός έχει μία συγκεκριμένη αποστολή για την οποία εκπαιδεύεται από την Πολιτεία και για την οποία αμείβεται από αυτήν. Έχει σίγουρα υψηλό φρόνιμα, ωστόσο δεν είναι δυνατόν, στο όνομα της έκτακτης ανάγκης, να αναλώνεται σε άλλες αποστολές, ούτε, όμως είναι δυνατόν να συμπεριφέρεται ως «χομπίστας», υιοθετώντας αυτόν τον ρόλο, τόσο ψυχικά όσο και σωματικά.
Προκειμένου να διατηρηθεί υπηρεσιακά επαρκής, οφείλει να επικεντρώνεται στην εργασία που του έχει ανατεθεί. Έτσι, και η Πολιτεία έχει υψηλότερες απαιτήσεις από τον ίδιο. Γενικότερα, η ίδια η χώρα μας έχει ανάγκη την αφοσίωση κάθε δομής της αποκλειστικά για τον σκοπό για το οποίο δημιουργήθηκε και λειτουργεί. Μια αντίθετη εκ των περιστάσεων ή της εκάστοτε αναγκαιότητας συνθήκη οφείλει να αποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα. Μόνον έτσι μπορεί να αντιμετωπίσει τις σύγχρονες προκλήσεις και να εξελίξει τις δυνατότητές της
Η απεμπλοκή των Ενόπλων Δυνάμεων από τη διαχείριση του Μεταναστευτικού είναι καταρχήν ένα θετικό γεγονός. Μένει να φανεί πόσο θα διαρκέσει, κάτι που εξαρτάται και από την αξιοπιστία των κυβερνητικών σχεδιασμών, τόσο στο συγκεκριμένο μέτωπο, όσο και στην εν γένει λειτουργία των γραναζιών της κρατικής μηχανής.
