Της Ιωάννας Μπάκουλη,
Το “Scarface” ή ο «Σημαδεμένος», με πρωταγωνιστή τον Αλ Πατσίνο, προβλήθηκε για πρώτη φορά το 1983 και δίχασε κριτικούς και θεατές. Η παραγωγή ήταν του Μάρτιν Μπέργκμαν, το σενάριο του Όλιβερ Στόουν και η σκηνοθεσία του Μπράιαν ντε Πάλμα. Ο Στόουν αξίζει να αναφερθεί πως παραδέχθηκε ότι το σενάριο το έγραψε σε περίοδο που αντιμετώπιζε πρόβλημα εξάρτησης από τα ναρκωτικά, παραθέτοντας και προσωπικές του εμπειρίες.
Ο Τόνυ Μοντάνα, ο οποίος κυρίως μέσω της μουσικής, είναι ευρέως γνωστός, είναι ένας Κουβανός πρόσφυγας που καταφθάνει στο Μαϊάμι το 1980, μετά από την εξορία στις ΗΠΑ, που διέταξε ίσως το τελευταίο σύμβολο της κομμουνιστικής επανάστασης ο Φιδέλ Κάστρο. Ξεκινώντας ως πρωτοπαλίκαρο του Φρανκ Λόπεζ μετά την εξορία, καταφέρνει να τον εντοπίσει και να πάρει τη θέση του. Γεννημένος για τη μεγάλη ζωή, ο Μοντάνα καταφέρνει να γίνει βαρόνος στο καρτέλ ναρκωτικών την περίοδο της μεγάλης έξαρσης της χρήσης κοκαΐνης στις ΗΠΑ.
Η ταινία, αρχικά, προκάλεσε έντονες κριτικές με την ωμή βία, το λεξιλόγιο και την άφθονη χρήση ναρκωτικών που πρόβαλε. Παρ’ όλ’ αυτά, ο πρωταγωνιστής της δηλώνει περήφανος για τον ρόλο και την ερμηνεία του. Εκτός από τους κριτικούς της 7ης τέχνης, έντονες αντιδράσεις υπήρξαν και από την κουβανή κοινότητα καθώς ο λαός τους προβλήθηκε ως άκρος εγκληματικός και μπλεγμένος στη μαφία.
Όσον αφορά τη βία, πέρα από τις πολλές δολοφονίες, τις οποίες προβάλει η ταινία, εντύπωση κάνει η σκηνή με το αλυσοπρίονο, που αποτέλεσε μεγάλο δίλημμα για να συμπεριληφθεί στην ταινία, διότι αποτυπώνει τον ακρωτηριασμό ενός χεριού και την κατάληξη του θύματος. Η οπλοκατοχή αποτελεί, βεβαίως, άλλο ένα μέρος της ταινίας, όπου και στην τελευταία σκηνή περιλαμβάνεται η διάσημη ατάκα της ταινίας “Say hello to my little friend”, η οποία παρόλο που φημολογείται ως αυτοσχεδιασμός του Αλ Πατσίνο, υπήρχε από την αρχή γραμμένη στο σενάριο. Από την άλλη πλευρά, σε μεγάλο μέρος της ταινίας χαρακτηριστικό αποτελεί η χρήση κοκαΐνης. Στην ταινία λέγεται ότι χρησιμοποιήθηκε σκόνη αποξηραμένου γάλακτος, ενώ υπήρχαν υπόνοιες ότι υπήρχε και κανονική κοκαΐνη, πράγμα στο οποίο απέφυγε να απαντήσει ο σκηνοθέτης της.
Στο πλευρό του Αλ Πατσίνο εμφανίζονται η σύντροφος του, Μισέλ Φάιφερ και ο Στίβεν Μπάουερ, ο μόνος πραγματικός Κουβανός στην ταινία. Για τον ρόλο που ενσάρκωσε η Φάιφερ, Ελβίρα Χάνκοκ, ο Αλ Πατσίνο είχε αρκετές ενστάσεις καθώς η Αμερικανίδα ηθοποιός τότε ήταν σχεδόν άγνωστη. Παρ’ όλ’ αυτά, ανταποκρίθηκε εξαιρετικά στον ρόλο της και δεν μας άφησε να πάρουμε τα μάτια μας από πάνω της με το εντυπωσιακό παρουσιαστικό της. Ένα fun fact της ταινίας αποτελεί το γεγονός ότι η Ελβίρα έπρεπε να δείχνει πολύ λεπτή στον φακό για αυτό και η Μισέλ Φάιφερ κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων τρεφόταν αποκλειστικά με ντοματόσουπα.
Η αλήθεια είναι πως η ταινία δεν θα αποτελέσει την αγαπημένη για τους λάτρεις του ανάλαφρου είδους, καθώς θα έρθουν αντιμέτωποι με αρκετές σκηνές που θα τους φανούν ακραίες ακόμα και ίσως υπερβολικές. Η μετάλλαξη ενός απλού πρόσφυγα σε εκατομμυριούχο, εμμονικό με τα κέρδη, αλαζόνα, ζώντας ήδη ζωή γεμάτη ανέσεις μέσα σε μία αξιοζήλευτη βίλα, ξεπερνά τα ρεαλιστικά όρια ή μπορεί και όχι για τα δεδομένα του εμπορίου τη δεκαετία του ’80.
Εν αντιθέσει, για τους λάτρεις της δράσης και των υποκριτικών ικανοτήτων του Αλ Πατσίνο, θα είναι μία ευχάριστη παρακολούθηση που θα καταφέρει να τους συνεπάρει με τον κόσμο της μαφίας.
Ο «Σημαδεμένος» αποτελεί αναμφισβήτητα μία από τις χαρακτηριστικές μαφιόζικες ταινίες του κινηματογράφου, με πολλή δράση να κρατά τον θεατή συντονισμένο και τα 170 λεπτά που διαρκεί. Δυστυχώς, όμως, η ταινία δεν κατάφερε να κερδίσει κάποιο βραβείο, παρά το γεγονός ότι είχε προταθεί για τρεις χρυσές σφαίρες Α’ και Β’ ανδρικού ρόλου και καλύτερης πρωτότυπης μουσικής επένδυσης για τον Τζιόρτζιο Μόροντερ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Ο Σημαδεμένος (1983), imdb.com, διαθέσιμο εδώ.