Του Δημήτρη Πέτικα,
Ο άνθρωπος, ανέκαθεν, επεδίωκε την εξερεύνηση του κόσμου, την επίδειξη της ισχύος του και αναζητούσε τρόπους για να αποδειχθεί η ανωτερότητα που διέθετε συγκριτικά με άλλους λαούς και πολιτισμούς. Είναι δε κοινή σε όλους, ανεξαιρέτως εποχής και γενικότερης κατάστασης, η επιμονή του ανθρώπινου είδους να γίνει καλύτερο και επιδραστικότερο. Στην προκειμένη περίπτωση, θα περιγραφεί η ζωή του Francisco Pizarro, εξερευνητή με καταγωγή από την ισπανική χερσόνησο που έζησε από τις 16 Μαρτίου 1478 ως τις 26 Ιουνίου 1541. Οι εξερευνήσεις- κατακτήσεις που πραγματοποίησε αποτελούν σήμα κατατεθέν του, όπως η κατάκτηση της Αυτοκρατορίας των Ίνκας, που εντοπίζεται στο δυτικό τμήμα της Νότιας Αμερικής.
Ως προς τον βίο του, γεννήθηκε κι έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής του στο Trujillo της πόλης Extremadura, ενώ νόθος πατέρας του ήταν ένας συνταγματάρχης του ισπανικού κράτους, όντας παράλληλα ξάδελφος δευτέρου βαθμού με τον Hernán Cortés, του ανθρώπου που κατέκτησε την περιοχή των Αζτέκων. Σε ηλικία 24 ετών, και πιο συγκεκριμένα στις 13 Φεβρουαρίου 1502, οργάνωσε πλήρωμα με αριθμό στόλου 30 άτομα και έβαλε πλώρη για την Ισπανιόλα, λιμάνι της Καραϊβικής και αποικία των Ισπανών. Μαζί του ταξίδεψαν και 2.500 συμπατριώτες του, με σκοπό να εγκατασταθούν ως άποικοι. Το έργο του, όμως, δεν έμεινε εκεί, καθώς την εξερεύνηση της Ισπανιόλα ακολούθησαν άλλες ακόμη πιο σπουδαίες, όπως της περιοχής του Παναμά. Αξιοσημείωτο αποτελεί το γεγονός ότι αποτελούσε πηγή έμπνευσης και για τα δύο αδέλφια του, Juan και Gonzalo, με τους οποίους στο πλευρό του διέσχισε τον ισθμό του Παναμά, περιοχή με τεράστια μυθολογική και ιστορική κληρονομιά, κυρίως του ακμαίου πολιτισμού των Ίνκας.
Μερικά χρόνια αργότερα, το 1532, έχοντας πρώτα οργανώσει αποστολές εξερευνητικού χαρακτήρα στο βορειοδυτικό τμήμα της Νότιας Αμερικής, οδηγήθηκε στην απόφαση να κατακτήσει το Περού, σε μια περίοδο που οι σχέσεις μεταξύ των μελών της φυλής των Ίνκας ήταν ήδη τεταμένες, λόγω μιας εμφύλιας διαμάχης σχετικά με το ζήτημα της εξουσίας ανάμεσα σε δύο αδέλφια, τους Wascar και Atahualpa. Σε αυτή λοιπόν τη ταραγμένη για τους Ίνκας εποχή, ο Francisco Pizarro, έχοντας αριθμητικό μειονέκτημα, και πιο συγκεκριμένα μόλις 180 άτομα, 27 άλογα και μονάχα 1 πυροβόλο, ξεκινά την πολυπόθητη για εκείνον επίθεση. Παρόλο που οι Ίνκας ήταν υπεράριθμοι, οι Ισπανοί κατόρθωσαν να παγιδεύσουν, και εν τέλει, να αιχμαλωτίσουν, τον Atahualpa, κίνηση, που όπως θα αποδειχθεί και στη συνέχεια, ήταν καθοριστικής σημασίας για την ολοκληρωτική επίθεση στη πρωτεύουσα, με την εκμετάλλευση των υπαρχουσών φατριών της τοπικής κοινωνίας.
Όταν αιχμαλωτίστηκε και ο Wascar, οι Ίνκας αποδέχθηκαν την πλήρη υποταγή τους στους Ισπανούς, με τους δεύτερους να απαιτούν τον άμεσο εκχριστιανισμό τους, εκφράζοντας την απαίτησή τους στον Atahualpa. Εκείνος προσπάθησε να δελεάσει τον Pizarro με τεράστιες ποσότητες χρυσού και πλούτου, αλλά κάθε του προσπάθεια ήταν μάταιη, καταλήγοντας δολοφονημένος ως αιρετικός. Στο τέλος, μπορεί να μην πέτυχε ο εκχριστιανισμός τους, όμως οι Ισπανοί είχαν κάθε λόγο να χαίρονται, έχοντας πλέον στην κατοχή τους τον πλούτο των Ίνκας. Όση ποσότητα πλούτου είχαν όμως, άλλη τόση αλαζονεία είχε βγει στην επιφάνεια εκ μέρους των ανδρών του Pizarro, με έναν από αυτούς, τον Diego de Almagro, να έρχεται σε πλήρη ρήξη μαζί του, αξιώνοντας εξουσιαστικά προνόμια και περαιτέρω πλούτο. Η κατάληξή του ήταν να εκτελεστεί κατ’ εντολή του Pizarro, όμως ο γιος του, Diego el Motho, δολοφονεί τον ίδιο τον Pizarro, ως αντίποινα για τον θάνατο του πατέρα του.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Descola, Jean (1973), Πιθάρρο. Ο μεγάλος Ισπανός εξερευνητής που υπέταξε τους Ίνκας, Ιστορία Εικονογραφημένη, τχ. 55, Αθήνα: Εκδ. Πάπυρος
