Tης Αναστασίας Κουλούρη,
Η Bossa Nova γεννήθηκε τη δεκαετία του ΄50 στη νότια ζώνη του Ρίο ντε Τζανέιρο, στις περιoχές της Ipanema και της Copacabana. Εμφανίστηκε σε μια εποχή που η νέα πρωτεύουσα Μπραζίλια ξεκίνησε να αναπτύσσεται πολιτισμικά, αφού άρχισε να φυτρώνει το “Cinema Novo”, ένα είδος και κίνημα ταινιών που δίνει έμφαση στην κοινωνική ισότητα και τον πνευματισμό, ενώ ταυτόχρονα εμφανίστηκε και η αρχιτεκτονική του Oscar Niemeyer.
Το «νέο κύμα», λοιπόν, έτσι όπως μεταφράζεται η Bossa Nova, αποτελεί ένα κίνημα που οργανώθηκε κυρίως από νέους ανθρώπους, που είχαν ως στόχο να συνθέσουν μια πιο αισιόδοξη μουσική, για να περιγράψουν τη γενιά τους. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις προηγούμενες δεκαετίες, όταν οι ήχοι και οι στίχοι των τραγουδιών είχαν ένα αίσθημα απαισιοδοξίας και θλίψης. Η Bossa Nova έφερε την επανάσταση στη βραζιλιάνικη μουσική, φτάνοντας στην κορύφωσή της την περίοδο μεταξύ 1957-1963 και αποτελώντας ένα από τα σημαντικότερα κινήματα στη Βραζιλία, ως “Música Popular Brasileira”.
Είναι ένα μουσικό είδος που προέρχεται από τη samba και έχει έντονες επιρροές από την αμερικανική τζαζ, ενώ φέρνει ένα εκλεπτυσμένο μείγμα μελωδίας, αρμονίας και ρυθμού με περίτεχνους στίχους, που συνδέονται με την καθημερινή ζωή. Το είδος αυτό δίνει έμφαση στη σιωπή και τις παύσεις, ώστε να δημιουργηθεί ένας πιο χαλαρός τρόπος τραγουδιού. Όπως έλεγε ένας από τους πατέρες του είδους, ο Tom Jobim, «η μουσική είναι η σιωπή ανάμεσα στις νότες». Τα όργανα που χρησιμοποιούνται κυρίως στη Bossa Nova είναι η κλασική κιθάρα, το πιάνο, το μπάσο και τα ντραμς.
Μεγάλος υποστηρικτής του πολιτιστικού αυτού κινήματος ήταν η κυβέρνηση του Juscelino Kubitschek, που βρισκόταν στην εξουσία κατά τη γέννηση της Bossa Nova. O Kubitschek, μάλιστα, έγινε γνωστός και ως «Πρόεδρος της Bossa Nova». Οι μουσικοί και οι θαυμαστές της αποτελούσαν μέλη της μεσαίας τάξης της Carioca, που σύχναζε σε τζαζ κλαμπ και είχε επηρεαστεί από τη μουσική και τις ταινίες της Βόρειας Αμερικής. Ενώ πολλοί ήταν και αυτοί που επέκριναν την επιρροή των Η.Π.Α στο είδος, θεωρώντας ότι είναι απλώς μια απομίμηση της cool jazz.
Το πρώτο «μποσανόβικο» τραγούδι που κυκλοφόρησε, εν έτει 1958, με την ονομασία “Bim Bom”, αποτελεί δημιουργία του João Gilberto και γράφτηκε το 1956. Στο ίδιο άλμπουμ κυκλοφόρησε το “Chega de Saudade”, ένας συνδυασμός μουσικής και στίχων από τους Jobim και Vinícius που έγραψε ιστορία. Επίσης, ένα από τα πιο δημοφιλή τραγούδια του είδους είναι το “The Girl from Ipanema”, που αποτελεί το δεύτερο πιο ηχογραφημένο τραγούδι μετά από το “Yesterday” των Beatles.
Μπορεί πλέον η Bossa Nova να μην αποτελεί το πιο δημοφιλές είδος μουσικής στη Βραζιλία, αλλά η ιστορία της και η μοναδικότητά της έχει αφήσει το δικό της στίγμα στην παγκόσμια μουσική βιομηχανία. Αν, λοιπόν, δεν γνωρίζατε την ύπαρξη αυτής της χαλαρής μουσικής με τον εξωτικό ρυθμό, ήρθε η στιγμή να την ανακαλύψετε!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Origin and History of Bossa Nova, Free Wheeling Guitar, διαθέσιμο εδώ
- Οrigins of Bossa Nova, Originopedia, διαθέσιμο εδώ
- Bossa Nova: Τhe History Behind Brazil’s Quiet Revolution, uDiscoverMusic, διαθέσιμο εδώ
- Βossa Nova History, Abc Australia, διαθέσιμο εδώ
- Bossa Nova- Brazil: Five Centuries of Change, Βrown University Library, διαθέσιμο εδώ
- A brief history of Bossa Nova, Just Landed, διαθέσιμο εδώ
