Tης Αριστονίκης Ντάλντα,
Στην ιρλανδική παράδοση, η είσοδος, για την «άλλη πλευρά», ανοίγει στα προ-κελτικά ταφικά μνημεία, που βρίσκονται παντού στο νησί και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ιρλανδικής μυθολογίας. Ένας θνητός μπορεί να μπει στον άλλον κόσμο μέσα από σπηλιές, κάτω από λίμνες ή από μακρινά νησιά στη δυτική θάλασσα, αξιοποιώντας διάφορα ιστιοπλοϊκά μέσα. Ο άλλος κόσμος είναι ένας υπερφυσικός τόπος θεών και πνευμάτων, μια πλούσια γη, με διαφορετική αίσθηση του χρόνου και του χώρου, που όμως υπάρχει παράλληλα με τον πραγματικό κόσμο. Η είσοδος στο βασίλειο των νεκρών πρέπει να γίνεται με αυστηρή προσοχή.
Πολλές ιστορίες της ιρλανδικής παράδοσης αναφέρονται στον παράλληλο μυστήριο κόσμο, τους κινδύνους που αυτός ενέχει και τις καταστροφικές συνέπειες, που μπορούν να προκύψουν με την είσοδο των θνητών.
Αξίζει μια αναφορά στην ιστορία του Nera, ενός πολεμιστή που έζησε ανάμεσα στους δύο κόσμους και δημιούργησε εκεί τη δική του οικογένεια. Οι πολεμιστές του Connacht βρίσκονταν στο φεστιβάλ Samain, μια τρομακτική νύχτα, όπου ανάμεσά τους περιφέρονταν πνεύματα. Τότε, ο βασιλιάς Ailill έθεσε στους στρατιώτες του μια πρόκληση, όποιος κατάφερνε να δέσει ένα λουράκι σε έναν από τους νεκρούς, που ήταν κρεμασμένοι στη κρεμάλα, θα είχε ως ανταμοιβή το χρυσό σπαθί του. Ο τολμηρός πολεμιστής Nera, αποδέχτηκε την πρόκληση του βασιλιά. Μάταια πάντως προσπαθούσε να δέσει το λουράκι γύρω από το πόδι του κρατουμένου, μέχρι που εκείνος ζωντανεύοντας, τον βοήθησε λέγοντας του να βάλει ένα καρφί στο λουράκι.
Αφού ολοκλήρωσε επιτυχώς την πρόκληση αυτή, ο νεκρός κρατούμενος του ζήτησε να τον μεταφέρει κάπου να πιει νερό, καθώς ήταν η τελευταία επιθυμία του πριν πεθάνει. Επισκέφτηκε τρία μέρη, έχοντας στη πλάτη του τον νεκρό. Εκεί, ο τελευταίος, αφού ήπιε νερό, σκότωσε τους ιδιοκτήτες του σπιτιού. Επιστρέφοντας πίσω στο οχυρό, αντίκρυσε πολλούς νεκρούς μέσα στις φλόγες. Εκεί ο Nera συνάντησε και ακολούθησε τους αντίπαλους πολεμιστές, που τον οδήγησαν στον βασιλιά τους. Εκείνος, ζήτησε από τον Nera να πηγαίνει κάθε μέρα καυσόξυλα σε μια γυναίκα που μένει μόνη της. Τρεις μέρες μετά συνάντησε εκεί μια άλλη γυναίκα, της άλλης πλευράς, που τον προειδοποίησε, πως το όραμα που είδε στο οχυρό θα έβγαινε αληθινό, αν οι πολεμιστές δεν κατάφερναν να νικήσουν. Ο Nera, χωρίς να πάρει την έγκριση του βασιλιά έφτιαξε μια οικογένεια μαζί της.
Ο Nera επέστρεψε πίσω με φρούτα και λουλούδια του καλοκαιριού, προκειμένου να πείσει τον Ailill και τον Medb ότι βρέθηκε στον άλλον κόσμο και να τους μιλήσει για το όραμα. Όμως, επιστρέφοντας στο Cruachan συνειδητοποίησε ότι δεν πέρασε μεγάλο χρονικό διάστημα. Έμεινε εκεί για έναν χρόνο, μέχρι που επέστρεψε πίσω στον άλλον κόσμο και συνάντησε εκεί αυτή τη γυναίκα του και γνώρισε και το γιο του, κάτι που ωστόσο δεν έβρισκε σύμφωνο τον βασιλιά. Παράλληλα, ο Ailill και ο Medb επιτέθηκαν στην άλλη πλευρά, πήραν το στέμμα του Brion, τον ηγεμόνα του παράλληλου κόσμου και γύρισαν πίσω στο οχυρό. Μέχρι το τέλος του κόσμου, ο Nera έμεινε μαζί με την οικογένειά του.
Ο Cormac, στην ιρλανδική μυθολογία, παρουσιάζεται ως ο ιδανικός βασιλιάς που φέρνει ευημερία και καλή τύχη σε ολόκληρη τη χώρα. Είχε την ευκαιρία να γνωρίσει την όμορφη πλευρά του άλλου κόσμου. Αυτό συνέβη όταν μια μέρα ο βασιλιάς συνάντησε έναν άγνωστο, που κουβαλούσε ένα κλαδί με 3 χρυσά μήλα. Κάθε φορά που κουνούσε το κλαδί ακουγόταν μια πολύ όμορφη μελωδία. Τότε, ο Cormac ζήτησε αυτό το κλαδί, το οποίο και θα αποκτούσε με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιούσε 3 αιτήματα αυτού του άντρα, γεγονός που έβρισκε τον βασιλιά σύμφωνο. Τον πρώτο χρόνο αυτός ο άντρας ζήτησε από τον βασιλιά την κόρη του Ailbhe, τον δεύτερο χρόνο τον γιο του Cairbre και τον τρίτο χρόνο τη γυναίκα του Eithne. Ακολουθώντας τον ξένο αυτόν άνθρωπο, βρέθηκε σε μια παράξενη χώρα, όπου εκεί ένα γουρούνι θα μπορούσε να ψηθεί μόνο με την αλήθεια. Τότε, ζητήθηκε από τον Cormac να πει τρεις αλήθειες. Ο βασιλιάς είπε χαρακτηριστικά πως έχασε την οικογένειά του, καθώς ήταν και η προϋπόθεση να αποκτήσει το κλαδί με τη μελωδία. Έπειτα, αυτός ο ξένος άνθρωπος αποκάλυψε ότι ήταν η θεότητα της θάλασσας και ότι έφερε τον βασιλιά στη γη της επαγγελίας, για να γνωρίσει τη φύση της αληθινής σοφίας, ξεκινώντας από τη δική του αλήθεια.
Ανάμεσα στους γεμάτους περιπέτεια μύθους, συναντάμε και μια ιστορία μαγείας και έρωτα ανάμεσα στον κόσμο των ανθρώπων και στον κόσμο των νεκρών. Ο Connla, ένας ακόμη ήρωας της μυθολογίας με μια ιστορία αγάπης, συνάντησε στο κέντρο της Ιρλανδίας μια γυναίκα από τον άλλον κόσμο, που βρισκόταν μαζί με τον πατέρα του και τους πολεμιστές του. Αυτή η γυναίκα ζούσε σε μια πλευρά, όπου πάντα υπήρχε γιορτή, χωρίς να υπάρχει τίποτα κακό ή αρνητικό. Εκείνη που ήταν ερωτευμένη μαζί του, του ζήτησε να την ακολουθήσει με την υπόσχεση ότι δεν θα πεθάνει ποτέ. Ο πατέρας του ζήτησε από έναν δρυΐδη να εμποδίσει τη μαγεία αυτής της γυναίκας και να απομακρύνει το γιο του από τον πειρασμό. Καθώς η γυναίκα εξαφανιζόταν και δεν μπορούσε να ακούσει τη φωνή του νεαρού άντρα, του πέταξε ένα μήλο, που όσο και να έτρωγε, αυτό δεν τελείωνε. Για έναν μήνα ο Connla, που είχε μαγευτεί με την ομορφιά της, δεν την συναντούσε πουθενά, μέχρι τη μέρα που άκουσε τη φωνή της την ώρα που περπατούσε στη θάλασσα. Εκείνη, του πρότεινε να τον ακολουθήσει στον άλλον κόσμο. Αν και ο πατέρας του προσπάθησε να τον εμποδίσει τελικά, ο Connla αποφάσισε να ζήσει αιώνια μαζί της στην «Γη της ζωής» και δεν ξαναείδε ποτέ ξανά κάποιον από τον πραγματικό κόσμο.
Αδιαμφισβήτητα, η Ιρλανδική Μυθολογία περικλείει μέσα της μια γοητεία για έναν παράλληλο κόσμο, αυτόν των νεκρών, όπου σε διαφορετικές εκδοχές, οι ήρωες της γνωρίζουν τη μαγεία ή τη δυσκολία αυτού του χώρου. Οι ήρωες έχουν την δυνατότητα να επιλέξουν την είσοδο τους στην «άλλη πλευρά», μπαίνοντας όμως σε πειρασμούς από τους ανθρώπους που θέλουν να ακολουθήσουν. Σε κάθε πολιτισμό, το υπερφυσικό στοιχείο στη μυθολογία μαγεύει τους αναγνώστες. Οι ήρωες των μύθων γοητεύονται στην ιδέα της αιώνιας και καλής ζωής, χωρίς δυσκολίες, πόνο, στεναχώρια. Σε άλλες εκδοχές, οι ήρωες δείχνουν αρκετά τολμηροί ώστε να αντιμετωπίσουν την άσχημη πλευρά του άλλου κόσμου. Είναι πολύ σημαντικό πάντως, να γίνονται αντιληπτά όλα τα μηνύματα που είναι βγαλμένα από τη πραγματικότητα. Τελικά, όμως μαθαίνουμε από τις περιπέτειες των μυθικών ηρώων;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Freeman, Philip (2017), Celtic Mythology: Tales of Gods, Goddesses and Heroes, Oxford University Press
