Της Μαριλένας Παπαδημητροπούλου,
Εγκυμοσύνη… Η πιο ευτυχισμένη, αλλά παράλληλα, και πιο δύσκολη περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας. Στους μήνες εκείνους, συνιστάται μεγάλη προσοχή, για να εξαλειφθεί κάθε πιθανότητα αποβολής του εμβρύου. Παρόλα αυτά, υπάρχουν φορές που οι επιπλοκές είναι δύσκολο να αποφευχθούν. Συχνά συναντώνται το πρήξιμο και η υψηλή αρτηριακή πίεση, χωρίς απαραίτητα να θεωρούνται απειλητικά είτε για την υγεία της μητέρας είτε για του μωρού. Σε ελάχιστες περιπτώσεις, όμως, μαρτυρούν κάποια πιο σοβαρή κατάσταση, η οποία χρήζει αντιμετώπισης.
Πρόκειται για το σύνδρομο Mirror, γνωστό στον κλινικό χώρο και με την ονομασία σύνδρομο Ballantyne ή τριπλό οίδημα. Είναι ένα σπάνιο φαινόμενο στην εγκυμοσύνη, που αναπτύσσεται ως αποτέλεσμα της εμβρυικής κατάστασης και ορίζεται από την παρουσία της κλινικής τριάδας: μη φυσιολογική συσσώρευση υγρών στο έμβρυο (εμβρυική ύδρωση), πλακουντομεγαλία και μητρικό οίδημα.
Περιεγράφηκε πρώτη φορά το 1892 από τον John William Ballantyne, ο οποίος θεώρησε πως βασικό αίτιο για το οίδημα της εγκύου είναι η ισοανοσοποίηση του εμβρύου με τον παράγοντα ρέζους (Rh). Η ισοανοσοποίηση Rh ορίζεται η κατάσταση, κατά την οποία το αίμα του μωρού κάνει το σώμα της μητέρας να δημιουργήσει αντισώματα, που μπορούν να βλάψουν τα αιμοσφαίριά του. Το 1956, ο O’Driscoll ήρθε και «ξεκαθάρισε το τοπίο», περιγράφοντας μια παρόμοια κατάσταση και ο όρος «σύνδρομο καθρέφτη» διατυπώθηκε, καθώς το οίδημα στη μητέρα αντικατοπτρίζει αυτό του εμβρύου και του πλακούντα του.
Ως κύριο χαρακτηριστικό του φαινομένου παρουσιάζεται το μητρικό και το εμβρυικό οίδημα. Άλλα κοινά συμπτώματα, που ενδέχεται να εμφανιστούν, είναι η υψηλή αρτηριακή πίεση, η ύπαρξη πρωτεΐνης στα ούρα και η αύξηση του σωματικού βάρους της μητέρας σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Ένα, ακόμη, σημάδι που σηματοδοτεί το σύνδρομο καθρέφτη είναι η αιμοαραίωση, η οποία εντοπίζεται κατά τη διάρκεια μιας εξέτασης αίματος. Η αιμοαραίωση δηλώνει την περίσσεια πλάσματος στο αίμα και το έλλειμμα ποσότητας ερυθρών αιμοσφαιρίων, που τις περισσότερες φορές οφείλεται στην αύξηση των υγρών του σώματος.
Εκτός της αιμοαραίωσης, καταστάσεις όπως λοιμώξεις, καρδιακά προβλήματα, διάφορα γενετικά σύνδρομα και ορισμένες μεταβολικές διαταραχές, έχει αποδειχθεί πως είναι πιθανό να προκαλέσουν την συλλογή υγρού στο έμβρυο. Όταν αυτό συμβαίνει, το υγρό εντοπίζεται συσσωρευμένο κάτω από το δέρμα, στο στομάχι, γύρω από τους πνεύμονες ή γύρω από την καρδιά. Έτσι, γίνεται αντιληπτό ότι η εμβρυϊκή ύδρωση είναι το αρχικό συμβάν στην πρόκληση και την εκδήλωση του συνδρόμου του καθρέφτη. Βέβαια, πρέπει να τονιστεί πως, η συσσώρευση αυτή μπορεί να φανεί και να διαγνωστεί μόνο κατά τη διάρκεια ενός υπερήχου.
Μετά τη διάγνωση, εάν η αιτία πρόκλησης του φαινομένου είναι γνωστή, τότε ο θεράπων ιατρός επεμβαίνει άμεσα και το αντιμετωπίζει μέσα στη μήτρα. Στην περίπτωση αυτή, μέχρι το πέρας της εγκυμοσύνης τα συμπτώματα έχουν εξαφανιστεί τόσο για το μωρό όσο και για τη μητέρα. Σε διαφορετικές περιπτώσεις, συνιστάται άμεσος τοκετός για την προστασία της υγείας της μητέρας. Μετά τον τοκετό, το προσωπικό της μονάδας εντατικής θεραπείας νεογνών (NICU) θα προσπαθήσει να προσδιορίσει την αιτία του ύδρωπα και να θεραπεύσει το βρέφος, όποτε αυτό είναι δυνατόν. Τα συμπτώματα στη μητέρα θα εξαφανιστούν μέσα σε λίγες μέρες.
Το σύνδρομο Mirror είναι εξαιρετικά σπάνιο και η θεραπεία ποικίλλει, ανάλογα με την κατάσταση. Η ύπαρξη έμπειρου κλινικού προσωπικού που μπορεί να αναγνωρίσει και να διαχειριστεί πολύπλοκες ή σπάνιες καταστάσεις είναι απαραίτητη, και μπορεί να προσφέρει ελπίδα στους γονείς για την θεραπεία του παιδιού τους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- What Is Ballantyne Syndrome? Get the Facts on Triple Edema, share.upmc.com. Διαθέσιμο εδώ
- Sukesh Kathpalia, Mirror Syndrome – A Rare Case, Biomed J Sci & Tech Res. Διαθέσιμο εδώ
- C. R. Mathias and C. Rizvi, The diagnostic conundrum of maternal mirror syndrome progressing to pre-eclampsia – A case report, Case Rep Womens Health. Διαθέσιμο εδώ
- Mirror syndrome: a systematic review of fetal associated conditions, maternal presentation and perinatal outcome, karger.com. Διαθέσιμο εδώ
