Της Κατερίνας Μπουμπούλη,
Η βρογχίτιδα αποτελεί φλεγμονή της επένδυσης των βρογχικών σωληνάριων, τα οποία είναι υπεύθυνα για τη μεταφορά αέρα από και προς του πνεύμονες, και μπορεί να διαχωριστεί σε οξεία και χρόνια. Τα συμπτώματα που εμφανίζονται και στις δύο μορφές περιλαμβάνουν τον βήχα, την παραγωγή βλέννας, η οποία μπορεί να είναι διαυγής, λευκή, κιτρινωπή-γκρι ή σπανιότερα πράσινη και να περιέχει αίμα, την κούραση, τη δυσκολία στην αναπνοή, τον πυρετό, το ρίγος και τη δυσφορία στο στήθος. Πιο συγκεκριμένα, η οξεία βρογχίτιδα συχνά παρομοιάζεται με το κοινό κρυολόγημα, δηλαδή την ύπαρξη πονοκεφάλου και σωματικού πόνου, καθώς και επίμονου βήχα που παραμένει για αρκετές βδομάδες. Αντίθετα, η χρόνια βρογχίτιδα χαρακτηρίζεται από παραγωγικό βήχα με διάρκεια άνω των τριών μηνών, με τα συμπτώματα να επανεμφανίζονται και να επιδεινώνονται για τα επόμενα δύο χρόνια τουλάχιστον.
Τα αίτια της οξείας βρογχίτιδας αποδίδονται συνήθως σε ιούς, τους ίδιους που προκαλούν το κρυολόγημα και τη γρίπη. Μάλιστα, σε αυτή την περίπτωση δεν συστήνεται η χορήγηση αντιβιοτικών, αφού αυτά αδυνατούν να τους καταπολεμήσουν. Σχετικά με τη χρόνια βρογχίτιδα, για την εμφάνισή της ευθύνεται κυρίως το κάπνισμα. Ωστόσο, η μόλυνση του αέρα, η σκόνη και τα τοξικά αέρια δύναται να συνεισφέρουν στην κατάσταση.
Συνεπώς, το κάπνισμα αποτελεί παράγοντα που αυξάνει την πιθανότητα ασθένειας, τόσο από οξεία όσο και από χρόνια βρογχίτιδα. Στην ίδια κατηγορία, ανήκουν η αδυναμία του οργανισμού να αντιμετωπίσει τον ιό που μπορεί να οφείλεται σε κάποιο προηγούμενο κρυολόγημα ή μια χρόνια πάθηση, η έκθεση σε ουσίες που ερεθίζουν τους πνεύμονες και η γαστρική παλινδρόμηση, που προκαλεί ερεθισμό του λαιμού.
Η διάγνωση είναι δύσκολο να πραγματοποιηθεί τις πρώτες μέρες της ασθένειας, καθώς υπάρχει υψηλή ταύτιση μεταξύ των συμπτωμάτων της βρογχίτιδας και του κοινού κρυολογήματος. Το πρώτο βήμα, που ακολουθεί ο γιατρός, είναι η χρήση στηθοσκοπίου, προκειμένου να ακροαστεί τους πνεύμονες του ασθενούς κατά την αναπνοή. Εφόσον το κρίνει απαραίτητο, μπορεί να προτείνει τη διενέργεια και άλλων ελέγχων, όπως ακτινογραφία στήθους, η οποία θα καθορίσει την ύπαρξη ή μη πνευμονίας ή κάποιας άλλη κατάστασης, η οποία δικαιολογεί τον βήχα. Ακόμη, μέσω του ελέγχου των πτυέλων, δηλαδή της βλέννας που προκύπτει από τους πνεύμονες κατά τον βήχα, μπορεί να διαπιστωθεί εάν η ασθένεια από την οποία πάσχει το άτομο μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιβιοτικά ή εάν είναι αποτέλεσμα αλλεργίας. Τέλος, η δοκιμή πνευμονικής λειτουργίας μπορεί να διενεργηθεί με τη χρήση του σπιρομέτρου, δηλαδή μιας συσκευής στην οποία ο ασθενής φυσά και μετρά το ποσό του αέρα που μπορούν να κρατήσουν οι πνεύμονες, αλλά και το πόσο γρήγορα απομακρύνεται ο αέρας από αυτούς. Με αυτό τον τρόπο είναι δυνατή η αναγνώριση του άσθματος και του εμφυσήματος.
Στις περισσότερες περιπτώσεις οξείας βρογχίτιδας δεν ακολουθείται κάποια θεραπεία, αφού τα συμπτώματα υποχωρούν έπειτα από λίγες βδομάδες. Εάν, όμως, αυτή κριθεί απαραίτητη, συνήθως δεν συστήνονται αντιβιοτικά, παρά μόνο εάν διαπιστωθεί ότι η μόλυνση είναι βακτηριακή. Ακόμη, προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο βήχας, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του ύπνου, ο ασθενής λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή για την καταστολή του. Σε καταστάσεις αλλεργιών, άσθματος ή χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας, χρησιμοποιείται συσκευή εισπνοής και φάρμακα για τον περιορισμό της φλεγμονής και τη διεύρυνση των διόδων στους πνεύμονες.
Επειδή η βρογχίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε πνευμονία ή σε χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, σημαντική θεωρείται η πρόληψή της. Για τη μείωση του κινδύνου πρέπει να αποφευχθεί, όσο το δυνατόν περισσότερο, ο καπνός του τσιγάρου. Ακόμη, επειδή η αιτία της οξείας βρογχίτιδας φαίνεται, πολλές φορές, να είναι ο ιός της γρίπης, η διενέργεια ενός ετήσιου εμβολίου κατά της γρίπης μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην προστασία του ατόμου από την νόσηση. Φυσικά, είναι αναγκαίο το συχνό πλύσιμο των χεριών, αλλά και η χρήση αλκοολούχων απολυμαντικών χεριών, ώστε να αποφευχθεί κάποια ιογενής λοίμωξη. Τέλος, η χειρουργική μάσκα, ιδιαίτερα εάν το άτομο υποφέρει από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, μπορεί να το προστατεύσει σε περίπτωση που έρθει σε επαφή με σκόνη, αναθυμιάσεις ή βρεθεί ανάμεσα σε μεγάλο αριθμό ατόμων.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Bronchitis, MAYO CLINIC. Διαθέσιμο εδώ
