Του Μάριου Κριτίδη,
Την Κυριακή 19 Δεκεμβρίου διεξήχθησαν οι κοινοβουλευτικές εκλογές στο Χονγκ Κονγκ. Είναι οι πρώτες εκλογές που διεξάγονται στο κρατίδιο στα νότια της Κίνας, μετά τις πολύμηνες και πολύνεκρες διαδηλώσεις του 2019-2020 υπέρ της δημοκρατίας και κατά του κινεζικού ηγεμονισμού στη χώρα. Ήταν οι πρώτες εκλογές που οργανώθηκαν με το νέο εκλογικό σύστημα που προβλέπουν οι πολιτειακές και νομοθετικές μεταρρυθμίσεις που ψήφισε το κινεζικό κοινοβούλιο για το Χονγκ Κονγκ, πράγμα που υποδηλώνει τη σταδιακή πλήρη εγκατάλειψη της αυτονομίας του. Με τις μεταρρυθμίσεις αυτές, που ψηφίστηκαν στις 30 Μαρτίου του 2021, τη θέση ενός συστήματος με πολλά δημοκρατικά στοιχεία, παίρνει ένα σύστημα στυμμένο πάντα υπέρ των φιλικά προσκείμενων πολιτικών προς το Πεκίνο.
Το παλιό σύστημα προέβλεπε 70μελές κοινοβούλιο χωρισμένο σε αιρετές θέσεις και «λειτουργικές περιφέρειες». Οι λεγόμενες «λειτουργικές περιφέρειες» καταλάμβαναν 30 από τις 70 θέσεις του νομοθετικού σώματος και τις θέσεις αυτές τις κάλυπταν συγκεκριμένοι πολιτικοί από συγκεκριμένα εμπορικά και εργατικά σωματεία, τα οποία τις περισσότερες φορές επέλεγαν φιλικά προσκείμενους, προς το Πεκίνο, πολιτικούς. Οι υπόλοιπες θέσεις καλύπτονταν από νομοθέτες άμεσα εκλεγμένων από το εκλογικό σώμα του Χονγκ Κονγκ. Ήταν ένα σύστημα που, αν και μακριά από μία δυτικού τύπου δημοκρατία, εξασφάλιζε μία εξισορρόπηση των συμφερόντων τόσο της Κίνας όσο και του αυτόνομου Χονγκ Κονγκ. Παρόλα αυτά, μετά τις έντονες διαδηλώσεις του 2019, η δυσαρέσκεια του λαού φάνηκε και στις κάλπες κατά την περίοδο των εκλογών τοπικού συμβουλίου την ίδια χρονιά, όπου ο λαός με 71.2% συμμετοχή προσέφερε συντριπτική νίκη στο δημοκρατικό τόξο της χώρας.
Μετά τις εξελίξεις αυτές, η Κίνα ψήφισε τον «Νόμο Εθνικής Ασφάλειας», προάγγελος των πολιτικών μεταρρυθμίσεων που είδαμε τον φετινό Μάρτιο, ο οποίος στην επιφάνεια προέβλεπε την ισόβια φυλάκιση όσων καταδικάζονταν για πράξεις υπέρ τις απόσχισης του Χονγκ Κονγκ, τρομοκρατίας και αλληλεπιδράσεις με ξένες δυνάμεις. Στην ουσία, βέβαια, ο νόμος αυτός ήταν φωτογραφικός κατά των δημοκρατικών διαδηλωτών και πολιτικών, οι οποίοι συμμετείχαν στις διαδηλώσεις, ενώ δεν ήταν σπάνιο το σκηνικό διαδηλωτών που κουβαλούσαν αμερικανικές ή βρετανικές σημαίες.
Το νέο εκλογικό και πολιτειακό σύστημα, το οποίο απέκτησε το Χονγκ Κονγκ, μοιάζει αρκετά με το παλιό, όμως πλέον είναι «κομμένο και ραμμένο» στα μέτρα που επιθυμεί η κινεζική κυβέρνηση, οι λεγόμενες «Πατριωτικές Εκλογές». Για την ακρίβεια, αυξήθηκαν οι θέσεις του νομοθετικού σώματος από 70 σε 90. Οι λειτουργικές περιφέρειες συνεχίζουν να καταλαμβάνουν 30 νομοθετικές θέσεις, ενώ ο λαός ψηφίζει πλέον μόνο για τις 20 από τις παλαιότερα 30 θέσεις. Οι υπόλοιπες 40 θέσεις καλύπτονται από τους εκλεκτούς της λεγόμενης «Εκλογικής Επιτροπής», ένα κινεζικό κυβερνητικό σώμα που θα επιλέγει τους δικούς του υποψήφιους, σχεδόν αποκλειστικά φίλια προσκείμενους προς την Κίνα πολιτικούς. Και σαν να μην φτάνουν οι υπάρχοντες περιορισμοί στη σημασία της λαϊκής βούλησης, και οι 20 νομοθέτες που έλαβαν το λαϊκό χρίσμα, θα πρέπει να λάβουν και την έγκριση από την Εκλογική Επιτροπή, ώστε να μπορέσουν να αναλάβουν τα καθήκοντά τους. Πρόκειται, δηλαδή, για ένα θέατρο δημοκρατικής λειτουργίας όπου σε όλα τα επίπεδα κυριαρχούν τα κινεζικά συμφέροντα.
Η αντιπολίτευση στο Χονγκ Κονγκ, επίσης παραμένει πλήρως κατεστραμμένη. Όλοι όσοι ήταν μεγάλοι παράγοντες των διαδηλώσεων και του δημοκρατικού αγώνα το 2019 είναι πλέον είτε φυγάδες στο εξωτερικό είτε φυλακισμένοι. Οι εξόριστοι δημοκρατικοί κάλεσαν τον λαό του Χονγκ Κονγκ σε διαμαρτυρίες και μποϊκοτάζ των εκλογών, κάλεσμα το οποίο φάνηκε να δουλεύει, καθώς στις εκλογές της Κυριακής σημειώθηκε ιστορικό χαμηλό συμμετοχής στις κάλπες μόλις 30%, ενώ στις προηγούμενες νομοθετικές εκλογές του 2016 σημειώθηκε 56% συμμετοχή. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι η κινεζική κυβέρνηση, με στόχο την αύξηση της προσέλευσης στις κάλπες, κατέστησε δωρεάν τις μετακινήσεις με τα μέσα μαζικής μεταφοράς την ημέρα των εκλογών, όμως ο κόσμος, εκμεταλλευόμενος την κατάσταση, αντί να προσέλθει στις κάλπες πήγαινε εκδρομές στην επαρχία. Η μαζική αποχή αποτελεί ξεκάθαρα μία αδιαφορία και χλεύη απέναντι στο νέο «δημοκρατικό, πατριωτικό» σύστημα της χώρας.
Συμπερασματικά, το Χονγκ Κονγκ, ξεκινώντας από βρετανική αποικία και στη συνέχεια ανεξάρτητη δημοκρατική χώρα υπό την προστασία Βρετανίας και Κίνας, περνάει σε ένα καθεστώς αυτόνομης κινεζικής περιφέρειας, που πολιτειακά όλο και πιο πολύ σκαλίζεται στο σχήμα του κινεζικού αυταρχισμού και απόλυτου ελέγχου στον πολιτικό και προσωπικό βίο του ανθρώπου. Είναι εύκολο, λοιπόν, να διακρίνουμε ότι η Κίνα κατέλαβε, χωρίς κάποια δυσκολία, την πολυπληθή και πλούσια περιφέρεια του Χονγκ Κονγκ, χωρίς κάποια αξιόλογη αντίδραση από τη διεθνή κοινότητα και τις παγκόσμιες δυνάμεις, ενισχύοντας σημαντικά τη δυναμική του Πεκίνο στην παγκόσμια σκηνή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Hong Kong sees record low voter turnout in first ‘China patriots only’ election, CNN, διαθέσιμο εδώ
- Pro-Beijing candidates secure majority in Hong Kong election amid low voter turnout, ABC News, διαθέσιμο εδώ
- Beijing passes new ‘patriot’ election law for Hong Kong that restricts opposition, CNN, διαθέσιμο εδώ