Της Κωνσταντίνας Αυγερινού,
Οι μέρες των Χριστουγέννων είναι μια εξαιρετικά πολύτιμη περίοδος για μικρούς και μεγάλους, με τις διακοπές να βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Και ενώ όλοι οι μαθητές περιμένουν πότε το σχολικό κουδούνι θα χτυπήσει για τελευταία φορά για το φετινό έτος, θεραπευτές και γονείς ανησυχούν για το πόσο δύσκολα θα περάσουν οι επερχόμενες μέρες. Η ξεγνοιασιά και η ξεκούραση ναι μεν είναι εντός προγράμματος, αλλά η διακοπή των θεραπειών εργοθεραπείας, λογοθεραπείας και φυσικοθεραπείας μπορεί να μη φέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα στα παιδιά που τις παρακολουθούν. Στην πλειοψηφία τους, τα θεραπευτικά κέντρα, γνωρίζοντας πως μπορεί να υπάρξει μεγάλη καμπή στην πρόοδο των παιδιών, προσπαθούν να μη διακόπτουν για το διάστημα των δύο ολόκληρων εβδομάδων. Μην ξεχνάμε, όμως, πως και οι θεραπευτές, με όλο τον φόρτο εργασίας και της ψυχολογικής πίεσης λόγω της φύσης της δουλειάς, χρειάζονται αποφόρτιση για να μπορέσουν να επανέλθουν στη ροή των συνεδριών τους.
Όπως και καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, η συμβολή των γονέων στις θεραπείες είναι καθοριστική, είτε αυτό περιλαμβάνει την παρεύρεσή τους εντός των θεραπειών, είτε περιλαμβάνει την πολύτιμη βοήθειά τους στην ακολουθία των οδηγιών που έχουν πάρει από τους θεραπευτές στο σπίτι. Κατά τη διάρκεια των γιορτών πρέπει να γίνεται προσπάθεια να τηρηθούν οι οδηγίες και οι ασκήσεις/δραστηριότητες και να επαναλαμβάνονται, με όσο το δυνατόν ακριβέστερο τρόπο. Ωστόσο, υπάρχουν και κάποιες γενικευμένες δραστηριότητες, οι οποίες μπορούν να πραγματοποιηθούν και να ενισχύσουν ένα ευρύ φάσμα δεξιοτήτων, από κοινωνικές έως κινητικές.
Η εμπλοκή σε Δραστηριότητες Καθημερινής Ζωής είναι ένας επιτεύξιμος τρόπος για να περάσουν δημιουργικά οι γιορτινές μέρες. Μέσα από το στόλισμα του δέντρου έως το ψήσιμο των μπισκότων, αναπτύσσουν πολύπλευρες κινητικές δεξιότητες και οργανώνουν το έργο μέσα από μια προκαθορισμένη ακολουθία οδηγιών και διαδικασιών. Για παράδειγμα, η ζύμη στην προκειμένη περίπτωση «λειτουργεί» ως υποκατάστατο της πλαστελίνης, αναπτύσσοντας την λεπτή κινητικότητα και την ενδυνάμωση δακτύλων, ενώ παρέχει ιδιοδεκτικά και απτικά ερεθίσματα. Από την άλλη μεριά, ο στολισμός του δέντρου βοηθά στην ενδυνάμωση κορμού, στην ισορροπία, στον οπτικοκινητικό και αμφίπλευρο συντονισμό.
Εξίσου σημαντική είναι η εμπλοκή σε δραστηριότητες που περιλαμβάνουν αλληλεπίδραση με άλλα άτομα της οικογένειας, μιας και τις μέρες αυτές είναι πιο εύκολο να βρούμε λίγο κοινό χρόνο με αγαπημένα μας πρόσωπα. Κυρίως οι γονείς μπορούν να στοχεύσουν στην ενίσχυση της συνεργατικότητας των παιδιών της οικογένειας, βελτιώνοντας έτσι τη συνεργασία και την ομαδικότητα, την οργάνωση, την αυτοεικόνα μέσα από την εμπλοκή σε έργα, τη μίμηση και την ανοχή στη δραστηριότητα.
Παρόλα αυτά, τα Χριστούγεννα από μόνα τους μπορούν να μετατραπούν σε κάπως καταστροφική για τα παιδιά εποχή. Η υπερπληροφόρηση από τα εξωτερικά ερεθίσματα του περιβάλλοντος, η εκκωφαντική μουσική, ο συνωστισμός, η υπερέκθεση σε θετικά ή αρνητικά ερεθίσματα, σε παιδιά, αλλά και ενήλικες με βαρέου τύπου διαγνώσεις, όπως αυτισμός, ΔΕΠΥ, εγκεφαλική παράλυση, λόγω των συμπτωμάτων τους (βλέπε αισθητηριακά ελλείματα και απτική αμυντικότητα), είναι πιθανό να υπερδιεγείρονται από τα παραπάνω ερεθίσματα. Οι στρατηγικές αισθητηριακής ολοκλήρωσης, που βοηθούν στην αντιμετώπιση υπερβολικά διεγερτικών καταστάσεων, είναι δύσκολο να διατηρηθούν εφόσον το θεραπευτικό πλαίσιο και οι ειδικά διαμορφωμένοι χώροι θα απουσιάζουν. Ο έντονος εκνευρισμός ή η υπερβολικά έντονη χαρά ως αποτέλεσμα διαχείρισης της αμηχανίας και της υπερέντασης θα εμφανιστεί απευθείας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Μαρινέλη Α., Χριστούγεννα & αισθητηριακή υπερφόρτωση, ergoagapis.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Δρογκάρη Σ., Χριστούγεννα Και Εργοθεραπεία, psychomotor-athens.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Beck C., A Very Merry Occupational Therapy Christmas, theottoolbox.com. Διαθέσιμο εδώ
