Tης Ελίνας Συρρή,
Το 2000 κυκλοφορεί η ταινία “Pay it forward”, στην οποία ένα εντεκάχρονο αγόρι καλείται στο πλαίσιο ενός μαθήματος στο σχολείο να συμμετέχει σε μια άσκηση για το πώς μπορεί να αλλάξει τον κόσμο προς το καλύτερο. Η δράση που σκέφτεται και υλοποιεί ονομάζεται “Pay it forward” και το μόνο που χρειάζεται για να είναι κάποιος μέρος της είναι να πραγματοποιήσει μια ακραία πράξη πίστης και καλοσύνης προς τρεις άγνωστους ανθρώπους. Καθένας από αυτούς που συμμετέχει θα πρέπει στη συνέχεια να προωθήσει αυτήν την καλή πράξη σε τρεις ακόμα ανθρώπους. Εκθετικά, αυτό μπορεί να εκκινήσει ένα παγκόσμιο κίνημα προσφοράς, βοήθειας και πραγματοποίησης πράξεων πίστης και καλοσύνης.
Με μια πιο προσεκτική ματιά, μπορούμε να παρατηρήσουμε τις διάφορες μικρές πράξεις καλοσύνης που συμβαίνουν διαρκώς στον κόσμο γύρω μας. Θα δούμε κάποιον να παραχωρεί την θέση του σε κάποιον που το έχει περισσότερο ανάγκη, να επεμβαίνει άμεσα, όταν είναι παρών σε καταστάσεις που αδικούν τρίτους και να προσφέρει φαγητό ή χρήματα σε άτομα που χρειάζονται βοήθεια. Από τα παιδικά μας χρόνια, ακόμη, διδασκόμαστε μέσα από τα παραμύθια για την αξία της καλοσύνης. Μεγαλώνοντας, αντιλαμβανόμαστε έμπρακτα τα οφέλη που μια ειλικρινής και ανιδιοτελής πράξη έχει μέχρι και για εμάς τους ίδιους.
Στην ιδέα αυτήν βασίστηκε, όπως και πολλές ομάδες υποστήριξης, και μια έρευνα που έγινε σε ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας. Κατά τη διάρκεια του πειράματος, οι ασθενείς εκπαιδεύτηκαν σε μια τεχνική που ονομάζεται “compassionate listening”. Στο πλαίσιο αυτό, επικοινώνησαν με άτομα, τα οποία πάσχουν από την ίδια ασθένεια, με στόχο να τα βοηθήσουν να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες που καλούνται να αντιμετωπίσουν. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι οι άνθρωποι που παρείχαν τη βοήθεια κατέληξαν συνολικά να είναι εφτά φορές πιο χαρούμενοι από αυτούς που δέχτηκαν τις συμβουλές. Η καλοσύνη και το να συμπεριφέρεται κανείς με καλοσύνη προς τους άλλους έχει αποδειχτεί επιστημονικά ότι μπορεί να μειώσει τα επίπεδα άγχους, την κατάθλιψη και να αυξήσει τον δείκτη ευτυχίας.
Παράλληλα, στον κόσμο που ζούμε σήμερα, οι καλές πράξεις αντιμετωπίζονται συχνά με καχυποψία. Επικρατεί δυσπιστία και διαρκής άμυνα μεταξύ των ανθρώπων, αλλά και άρνηση αποδοχής της ευγένειας και των αμιγών αγνών κινήτρων, που μπορεί να υποκινούν τις πράξεις των γύρω μας. Τα συναισθήματα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα να μειώνουν τις αλληλεπιδράσεις μας, αλλά και να οδηγούν στον εγωκεντρισμό του ατόμου.
Όπως και στην άσκηση του εντεκάχρονου μαθητή, έτσι και εμείς, άμα επιθυμούμε να δούμε πραγματική αλλαγή στον κόσμο γύρω μας, δεν αρκεί να περιμένουμε υπομονετικά να συμβεί αυτό από κάποιον άλλο. Οφείλουμε εμείς οι ίδιοι με προσωπική ευθύνη και κόστος να αναλάβουμε δράση. Με τον ίδιο τρόπο που εξετάζουμε τα δικά μας εσωτερικά συναισθήματα και αναλύουμε το πώς θέλουμε να μας φέρονται οι ξένοι, μπορούμε εύκολα να αντιληφθούμε τη σημασία των καλών πράξεων τόσο για εμάς όσο και για τους άλλους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The surprising self-interest in being kind to strangers, Amy Alkon: TEDx ManhattanBeach οn Youtube, διαθέσιμο εδώ
- The Surprising Self-Interest in Being Kind to Strangers, Suzanne Lucas, Inc.com, διαθέσιμο εδώ
- The selfish act of kindness, Psychology Today, διαθέσιμο εδώ