Tης Ιωάννας Μηνδρινού,
Από την 1η Ιανουαρίου του 2022 έως και το τέλος του Ιουνίου, η Γαλλία αναλαμβάνει τα ηνία του Συμβουλίου της Ε.Ε. εν μέσω μιας υγειονομικής και κλιματικής κρίσης, με μια προεδρία που έχει δημιουργήσει μεγάλες προσδοκίες.
Ενόψει της εξάμηνης εκ περιτροπής γαλλικής προεδρίας στο Συμβούλιο, ο Πρόεδρος Emmanuel Macron κάλεσε στις 9 Δεκεμβρίου για μια δυνατή, κυρίαρχη και ενωμένη Ευρώπη, ελεύθερη ως προς τις επιλογές της και κύρια της μοίρας της, ενώ παράλληλα σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησε, αποκάλυψε και τις προτεραιότητες της επικείμενης προεδρίας του.
Μεταναστευτική πολιτική και έλεγχος συνόρων
Ο Πρόεδρος Macron τόνισε την επιδίωξη για αποτελεσματικότερο έλεγχο των συνόρων, μια απαραίτητη συνθήκη απέναντι στις προκλήσεις των μεταναστευτικών ροών και των υβριδικών πολέμων. Άρρηκτα συνυφασμένη με αυτό τον στόχο είναι, σύμφωνα με τον ίδιο, μια αναθεώρηση της ζώνης Σένγκεν κατά το πρότυπο της Ευρωζώνης, δηλαδή με την εγκαθίδρυση μιας συντονιστικής επιτροπής και της διεξαγωγής τακτικών συναντήσεων μεταξύ των Υπουργών. Και αυτό, για να αποτραπεί η κατάχρηση του δικαιώματος ασύλου και να προστατευτούν τα σύνορα της Ευρώπης από προσπάθειες αποσταθεροποίησης τρίτων κρατών. Να θυμίσουμε πως η Ε.Ε. έχει καταδικάσει τις ενέργειες της Λευκορωσίας, η οποία τους τελευταίους μήνες προβαίνει σε εργαλειοποίηση της μεταναστευτικής κρίσης, κατευθύνοντας χιλιάδες αιτούντες ασύλου στα σύνορα με στόχο την παράνομη είσοδο στην Ε.Ε., με το μεγαλύτερο πρόβλημα να εντοπίζεται πλέον στα σύνορα με την Πολωνία. Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο, μεταξύ των προτάσεων της Γαλλίας είναι η δημιουργία «ενός μηχανισμού έκτακτης υποστήριξης των συνόρων» (emergency border support mechanism), ο οποίος, σε συνεργασία με τον FRONTEX, θα επιτρέψει την επιβολή του νόμου και τον εξοπλισμό στα σύνορα σε περίπτωση ανάγκης. Έτσι, θα βοηθήσει τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να αντιμετωπίσουν αντίστοιχες κρίσεις στα σύνορά τους. Ο Πρόεδρος Macron εμφανίστηκε παράλληλα πρόθυμος να προχωρήσει τη δέσμη μέτρων για τη μετανάστευση (Migration Pact), εξακολουθώντας να συνεργάζεται τόσο με τις χώρες προέλευσης όσο και διαμετακόμισης. Βέβαια, για χρόνια η Ε.Ε. παραμένει διχασμένη ως προς την αντίδραση της στις μεταναστευτικές ροές και τη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ζώνης Σένγκεν, με αποτέλεσμα να μην έχει επιτευχθεί ουσιαστική πρόοδος τουλάχιστον τις τελευταίες εναλλασσόμενες προεδρίες πάνω στα ζητήματα αυτά.
Οικονομία
Δήλωσε πως η Ε.Ε. οφείλει να επανεξετάσει τους αυστηρούς κανόνες που ορίζονται βάσει των κριτηρίων σύγκλισης, με το επιχείρημα πως η θέση υπέρ ή κατά του κανόνα περί ελλείμματος κάτω του 3% του ΑΕΠ δεν ανταποκρίνεται στη σημερινή πραγματικότητα. Και αυτό γιατί, οι κυβερνήσεις διέθεσαν μεγάλα ποσά για να διασώσουν τις οικονομίες τους από τον αντίκτυπο που επέφεραν οι περιορισμοί για την πανδημία. Ταυτόχρονα, επεσήμανε πως πρέπει να δοθεί έμφαση στην αντιμετώπιση της ανεργίας και στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης. ‘Έχοντας θέσει αυτούς τους στόχους, στον πυρήνα της γαλλικής προεδρίας θα βρεθεί το ζήτημα του κατώτατου μισθού στην Ε.Ε και η μισθολογική διαφάνεια, με απώτερο σκοπό τον τερματισμό του μισθολογικού χάσματος μεταξύ γυναικών και ανδρών. Ο Πρόεδρος Macron έκανε, επίσης, λόγο και για «βιομηχανική αναγέννηση» σε κλάδους-κλειδιά, όπως για παράδειγμα, το υδρογόνο και οι ημιαγωγοί, υπογραμμίζοντας πως η Γαλλία προσβλέπει στην προώθηση της ευρωπαϊκής αγοράς. Σε σχέση με τον παραπάνω στόχο, ανακοίνωσε την έναρξη πολλών ευρωπαϊκών επενδυτικών σχεδίων και βιομηχανικών συμμαχιών από τον Μάρτιο.
Περιβαλλοντική Πολιτική και Ψηφιακός Μετασχηματισμός
Ως προς τα περιβαλλοντικά ζητήματα, ο Γάλλος Πρόεδρος υποσχέθηκε να συνδυάσει τις κλιματικές φιλοδοξίες με την οικονομική ανάπτυξη και οριοθέτησε το σχέδιο για τον φόρο της Ε.Ε. επί του άνθρακα. Επεσήμανε πως υπό τη γαλλική προεδρία ένας από τους στόχους είναι η υλοποίηση του μηχανισμού συνοριακής προσαρμογής του άνθρακα που θα διευκολύνει την πορεία προς την πράσινη μετάβαση για όλες τις βιομηχανίες, διατηρώντας παράλληλα την ανταγωνιστικότητά τους. Υποστήριξε, επίσης, πως η Γαλλία θα προτείνει έναν νέο μηχανισμό που θα εμποδίζει τις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από αποψιλωμένες περιοχές και υπογράμμισε πως η γαλλική προεδρία θα κινηθεί βάσει των περιβαλλοντικών στόχων της Ε.Ε. για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030 και για εξασφάλιση ουδετέρου ισοζυγίου άνθρακα (carbon neutrality) έως το 2050. Απέδωσε σημαίνουσα αξία στον μετασχηματισμό της Ευρώπης σε ψηφιακή δύναμη, δηλώνοντας πως προτεραιότητα υψίστης σημασίας για τη γαλλική προεδρία θα αποτελέσει η υλοποίηση τόσο του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες όσο και του νόμου για τις ψηφιακές αγορές, που θα συμβάλλουν στη ρύθμιση και λογοδοσία των πλατφόρμων κοινωνικής δικτύωσης.
Λοιποί στόχοι
Έκανε λόγο για ανανέωση της ουμανιστικής κλίσης της Ε.Ε. με στόχο να καταστεί πιο κοντά στους Ευρωπαίους πολίτες και εξέφρασε την επιδίωξή του για εύρεση νέων μέσων που θα συμβάλλουν στην αναβίωση δημοκρατικών ελευθεριών. Έδωσε έμφαση στη διατήρηση του κοινωνικού μοντέλου της ‘Ένωσης, καλώντας για ένα μοντέλο παραγωγής αλλά και αλληλεγγύης, ενώ ως προς το ζήτημα του κράτους δικαίου που ταλανίζει τον τελευταίο καιρό την Ένωση, τόνισε πως είναι αδιαπραγμάτευτη αξία. Τέλος, υπογράμμισε τη σημασία των σχέσεων Ε.Ε.-Αφρικής και την ανάγκη λήψης διαρθρωτικών πρωτοβουλιών από τη Γαλλία στην ήπειρο, καθώς οι μεταξύ τους σχέσεις θα αποτελέσουν «ένα τεράστιο πολιτικό και γεωπολιτικό σχέδιο για τις επόμενες δεκαετίες», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά.
Συνοψίζοντας, το σύνθημα της γαλλικής προεδρίας είναι “Recovery, Power, Belonging”, με την τελευταία λέξη να θέλει να προσδώσει το αίσθημα του «συνανήκειν» στην Ένωση. Αν και πολυαναμενόμενη η προεδρία της Γαλλίας, για πολλούς θα έπρεπε να αναβληθεί, καθώς συμπίπτει με τις προεκλογικές εκστρατείες για τις προεδρικές εκλογές του Απριλίου στη χώρα, μια περίοδο στην οποία αναμένεται ο Macron (ο οποίος όπως όλα δείχνουν θα θέσει υποψηφιότητα και για δεύτερη θητεία) να προσπαθήσει να επιδείξει την ικανότητά του να προστατέψει τα εθνικά συμφέροντα και εντός του πλαισίου της Ε.Ε. Έτσι, έχει προκύψει το ζήτημα του «εξευρωπαϊσμού» της γαλλικής προεδρίας, δηλαδή του πώς θα διασφαλιστεί ότι οι προτεραιότητές της θα είναι όντως ευρωπαϊκές και όχι εξ’ ολοκλήρου εθνικές που θα αντικατοπτρίζουν τα γαλλικά συμφέροντα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Recovery, power, belonging: Macron details ambitious plan for France’s EU presidency, France 24, διαθέσιμο εδώ
- Six takeaways as Macron unveils priorities of French EU presidency, Euronews, διαθέσιμο εδώ
- French election permeates Macron’s EU presidency priorities, Politico, διαθέσιμο εδώ
- How to ‘Europeanise’ the upcoming French EU presidency?, Eu observer, διαθέσιμο εδώ
