Της Ιωάννας Μπινιάρη,
Σήμερα, ενώ είναι φανερό ότι η κοινωνία έχει σημειώσει σημαντικές επιστημονικές αλλά και κοινωνικές προόδους σε διάφορους τομείς, παρατηρείται ακόμα ότι υφίστανται ορισμένες οπισθοδρομικές πεποιθήσεις σχετικά με τη γυναικεία σεξουαλικότητα. Πάντως, σε γενικές γραμμές, οτιδήποτε σχετίζεται με τη σεξουαλικότητα και το σεξ εν γένει, χάρη στις σύγχρονες αντιλήψεις της νέας γενιάς, πλέον έχει απενεχοποιηθεί αρκετά και πολλά ταμπού γύρω από αυτό το θέμα έχουν εξαλειφθεί ή τουλάχιστον δεν είναι τόσο κατακριτέα όσο ήταν κάποτε.
Παρόλα αυτά, βλέπουμε ότι ο μισογυνισμός και η τοξική αρρενωπότητα καλά κρατούν -δυστυχώς- αφού πολλές φορές μία γυναίκα ανεξαρτήτου ηλικίας τείνει να γίνεται αντικείμενο χλευασμού και δημόσιας διαπόμπευσης για τις σεξουαλικές της συνήθειες. Με απλά λόγια, ενώ ένας άντρας που αλλάζει πολλές ερωτικές συντρόφους συχνά θεωρείται «μάγκας» και πως δικαιολογείται απόλυτα να έχει τέτοιες διαθέσεις, μία γυναίκα που κάνει το ίδιο αυτόματα θεωρείται πόρνη. Πρόκειται για το φαινόμενο ‘’Slut Shaming’’, το οποίο ορίζεται ως τα λόγια αλλά και οι πράξεις που προσβάλλουν και υποτιμούν μία γυναίκα για τον τρόπο που εκφράζει τη σεξουαλικότητά της, με αποτέλεσμα να της προξενούνται αισθήματα φόβου και ντροπής.
Την ίδια στιγμή, δηλαδή, που ένας άντρας επαινείται και δέχεται συγχαρητήρια για τις σεξουαλικές του κατακτήσεις, μία γυναίκα χαρακτηρίζεται «εύκολη» και πόρνη, πράγμα το οποίο συνεπάγεται τη διαμόρφωση και άλλων αναχρονιστικών και σεξιστικών στερεοτύπων ανάμεσα στα δύο φύλα. Και στο σημείο αυτό ρωτώ: Δεν είναι άδικο μία γυναίκα να βιώνει τέτοιον κοινωνικό ρατσισμό, πόσο μάλλον όταν τόσα περιστατικά σεξουαλικής βίας και κακοποίησης εναντίον των γυναικών βρίσκουν το φως της δημοσιότητας, από τους βιασμούς στο χώρο του θεάτρου μέχρι τις πιο πρόσφατες καταγγελίες για εκδικητική πορνογραφία (revenge porn), και ενώ μετρούμε ήδη την 17η γυναικοκτονία μέσα στο έτος;
Η συγκεκριμένη συμπεριφορά εκ μέρους τόσο των αντρών αλλά και των γυναικών προάγει όχι μόνο την αρνητική για το σεξ κουλτούρα, αλλά και δυστυχώς την κουλτούρα του βιασμού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αποδίδονται δικαιολογίες στον θύτη για τις χυδαίες πράξεις του, ενώ μία γυναίκα κατηγορείται κιόλας ότι προκάλεσε είτε με τις ενδυματολογικές της επιλογές είτε με την τάση της να συζητά ελεύθερα για τις σεξουαλικές της εμπειρίες. Όταν, λοιπόν, μία γυναίκα ενοχοποιείται από το οικείο της περιβάλλον αλλά και από την κοινωνία εν γένει για τον τρόπο που εκφράζει τη σεξουαλικότητά της, πώς μία νεαρή κοπέλα, που για παράδειγμα έχει δει μηνύματα, εικόνες ή βίντεό της σε τρυφερές ερωτικές στιγμές εν αγνοία της να δημοσιοποιούνται, θα βρει τη δικαιοσύνη που της αξίζει απέναντι στον θύτη; Πώς μία γυναίκα στην εφηβική της ηλικία που είναι πιο επιρρεπής σε άγχος, κατάθλιψη και επικίνδυνη συμπεριφορά, θα μάθει να ξεπερνάει τα ενοχικά της αισθήματα και να αποκτήσει αυτοπεποίθηση και δυναμισμό για να αντιμετωπίσει μία κακοποιητική συμπεριφορά στο μέλλον;
Το συγκεκριμένο φαινόμενο καθιστά ιδιαίτερα σημαντικό το να αναλαμβάνει τα ηνία η οικογένεια και ειδικότερα οι γονείς, οι οποίοι πρέπει να συζητούν με τα παιδιά τους για το σεξ και τους κινδύνους που ενέχει, προκειμένου να μάθει κανείς να αναπτύσσει υγιή σεξουαλική συμπεριφορά, να δείχνει αμοιβαίο σεβασμό και να συνειδητοποιήσει την αξία της συναίνεσης. Αφ’ ης στιγμής το σεξ αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας και πλέον γίνονται πιο εύκολες συζητήσεις στις παρέες περί αυτού, είναι απαραίτητο να μπορεί κανείς να νιώθει ότι μπορεί να μιλήσει και με τους φίλους του για τη σεξουαλική του ζωή χωρίς να αισθάνεται ντροπή για αυτό. Το γεγονός αυτό θα έχει ως προέκταση να μπορεί μία γυναίκα να μιλά και για την κακοποίηση που ενδεχομένως υποστεί στη ζωή της κάποια στιγμή πιο ελεύθερα και να μη δέχεται τα προσβλητικά και υποτιμητικά σχόλια που την κατηγορούν ότι αποζητά κάτι τέτοιο.
Το πιο «πικρό» πάντως μέσα σε όλα είναι όταν το Slut Shaming προέρχεται από γυναίκα σε γυναίκα, πράγμα το οποίο δυστυχώς συμβαίνει συχνά, ειδικά στις παρέες έφηβων κοριτσιών, που έχουν λίγο πιο συντηρητικές και «αυστηρές» απόψεις και τείνουν να αντιμετωπίζουν κάποια πράγματα και καταστάσεις πιο επιφανειακά και προκατειλημμένα. Για αυτό το λόγο, είναι πολύ σημαντικό μία γυναίκα να υποστηρίζει την άλλη και να της παρέχει ασφάλεια, δηλαδή να τη δέχεται ακριβώς όπως είναι και να μην την κρίνει με αρνητική χροιά για τις σεξουαλικές της εμπειρίες και αποδόσεις. Μόνο τότε θα αντιμετωπιστούν οι συγκεκριμένες νοσηρές αντιλήψεις και θα πάψει μία γυναίκα να είναι δακτυλοδεικτούμενη για το πόσο σεξ έχει κάνει.
Αντιλαμβάνεται, λοιπόν, κανείς ότι σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί μία γυναίκα να ζει έτσι για πάντα, αλλά πρέπει επιτέλους να νιώσει ελεύθερη να είναι σεξουαλικά ενεργή ακριβώς όπως και όσο το επιθυμεί, χωρίς ενοχές και ντροπή. Με αυτόν τον τρόπο μόνο, καμία από εμάς δε θα είναι μόνη της και θα απελευθερωθεί από κάθε λογής πατριαρχική κουλτούρα εναντίον της, που την αντιμετωπίζει ως αντικείμενο και την «ελέγχει» για το πώς διαθέτει το κορμί της.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Slut Shaming, en.wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
- 6 Ways You May Be Slut Shaming Without Realizing It, teenvogue.com, διαθέσιμο εδώ
- The Effects of Slut Shaming on Teen Girls, verywellfamily.com, διαθέσιμο εδώ
