Του Δημήτρη Βασιλειάδη,
Όποιος έχει διαβεί το κατώφλι οποιουδήποτε εκπαιδευτικού ιδρύματος της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας, έχει έρθει σε επαφή με ορισμένες «παραφωνίες» σε πολλούς τομείς της καθημερινής λειτουργίας τους. Τα προβλήματα αυτά μπορούν να χαρακτηριστούν χρόνια, με την πολιτεία αρκετές φορές να αδιαφορεί, για την ομαλή λειτουργία των σχολών και την ασφάλεια των φοιτητών. Αντιθέτως, ο πολιτικός κόσμος αρκείται στην εξυπηρέτηση παραταξιακών συμφερόντων και στα «μικροπολιτικά παιχνίδια», αφήνοντας φοιτητές και εκπαιδευτικό προσωπικό να αντιμετωπίσουν μόνοι τους πλήθος δυσκολιών.
Τον προβληματισμό που εκπέμπει η τριτοβάθμια εκπαίδευση περιγράφει ο Θεοχάρης Μποϊντάς στο βιβλίο του Φλογισμένες Πόλεις: Οι φοιτητές που χαράζουν το μέλλον, το οποίο κυκλοφορεί από τις Πρότυπες Εκδόσεις Πηγή. Πρόκειται για ένα πολιτικό μυθιστόρημα, το οποίο τοποθετεί τους φοιτητές στο κέντρο των εξελίξεων και τους μετατρέπει σε ένα μοχλό πίεσης για τη συντέλεια κοινωνικών αλλαγών. Το γεγονός ότι ο συγγραφέας είναι νεαρής ηλικίας κι ενεργός φοιτητής, σπουδάζει στο Τμήμα Φιλολογίας του Ε.Κ.Π.Α., του προσφέρει τη δυνατότητα να έρχεται σε άμεση επαφή με τις συνθήκες εντός των πανεπιστημίων και τα κακώς κείμενα αυτών.
Στις πρώτες σελίδες του βιβλίου συναντάμε την αρχή όλων, τη σπίθα που άναψε τη φωτιά. Συγκεκριμένα, ένα βίαιο περιστατικό ρατσιστικού χαρακτήρα λαμβάνει χώρα ένα χειμωνιάτικο βράδυ στην πανεπιστημιούπολη του Ζωγράφου. Το θύμα, φοιτητής γαλλικής καταγωγής, βρίσκεται εγκεφαλικά νεκρό και το σύνολο της φοιτητικής κοινότητας δηλώνει συγκλονισμένο. Ωστόσο, η πανεπιστημιακή κοινότητα γνωρίζει τα άτομα που διέπραξαν την άνωθεν ειδεχθή πράξη. Πρόκειται για μέλη της φοιτητικής παράταξης του νεοναζιστικού κόμματος, το οποίο έχει εισχωρήσει στον πανεπιστημιακό χώρο. Όμως, το πέπλο τρομοκρατίας που έχει απλώσει στην τριτοβάθμια εκπαίδευση η προαναφερθείσα παράταξη, λειτουργεί αποτρεπτικά για κάθε είδους αντίδραση.
Την παραπάνω κατάσταση θα επιχειρήσει να ανατρέψει μια ομάδα επτά φοιτητών, η Λίλα, ο Στρατής, η Ελένη, η Βάγια, ο Λουκάς, ο Αλέξης κι ο Άρης. Οι ίδιοι, όντας από τους ελάχιστους φοιτητές που δεν είχαν ενταχθεί σε κάποια φοιτητική παράταξη, έχουν ως κύριο στόχο την εκδίωξη των τελευταίων από τα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Έτσι, λοιπόν, η πρώτη τους κίνηση είναι να σπάσουν τις μπάρες που ελέγχουν την είσοδο των φοιτητών και να απομακρύνουν από το κτίριο της φιλοσοφικής όλα τα έδρανα που χρησιμοποιούσαν οι παρατάξεις, μια κίνηση συμβολικού χαρακτήρα. Φυσικά, τα ενεργά μέλη αυτών δυσαρεστήθηκαν με την εξέλιξη αυτή. Έρχονται σε σύγκρουση με τους αγανακτισμένους φοιτητές και ειδοποιούν την αστυνομία, η οποία κρατά ουδέτερη στάση.
Η ομάδα των «ανεξάρτητων» φοιτητών βρίσκει σταδιακά ολοένα και περισσότερους συμπαραστάτες. Ο αριθμός των φοιτητών που συμφωνεί μαζί τους αυξάνεται και οι διαμαρτυρόμενοι γίνονται χιλιάδες. Όλο και περισσότερες σχολές ακολουθούν το παράδειγμά τους. Η παρέα των επτά φοιτητών αποφασίζει να καταγράψει τα προβλήματα των σχολών που έχουν προχωρήσει σε κατάληψη, προκειμένου αυτά να δημοσιευτούν στον Τύπο και να «φτάσουν» στους κυβερνητικούς φορείς. Ο καθένας από τους έξι προσπαθεί να δώσει τον καλύτερό του εαυτό στον συντονισμό του τεράστιου αυτού εγχειρήματος, έχοντας να αντιμετωπίσει ταυτόχρονα τα δικά του προσωπικά προβλήματα.
Σύντομα, οι φοιτητικές αντιδράσεις θα ξεφύγουν από τα όρια της αθηναϊκής πανεπιστημιούπολης και θα επεκταθούν σε όλη την Ελλάδα. Η φωνή και τα αιτήματά τους πλέον «ακούγονται» πανελλαδικά. Επιθυμούν μια ολική αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας των πανεπιστημίων, δίνοντας ένα τέλος στα υψηλά επίπεδα διαφθοράς και τις κακές συνθήκες διεξαγωγής των μαθημάτων. Όλοι οι καταληψίες αναμένουν την τοποθέτηση της Κυβέρνησης. Η τελευταία φαίνεται να αδιαφορεί για τα αιτήματά τους, οπότε είναι αναγκασμένοι να συνεχίσουν τη δράση τους.
Την ίδια στιγμή, η φοιτητική παράταξη του νεοναζιστικού κόμματος επιθυμεί να προκαλέσει ένα σφοδρό χτύπημα στην καρδιά του κινήματος. Έτσι, ο αδερφός της Λίλας και μέλος της προαναφερθείσας παράταξης, την πιέζει να τον βοηθήσει στη βίαιη αποστολή του. Αυτή ενδίδει αρχικά, στη συνέχεια, όμως, κάνει δεύτερες σκέψεις. Τότε, ο αδερφός της δε διστάζει να γίνει βίαιος μαζί της, προκειμένου να πετύχει τον στόχο του. Το σχέδιο ήταν απλό: η Κυβέρνηση, παρά το γεγονός ότι σε μετέπειτα τοποθετήσεις της φάνηκε πρόθυμη να συζητήσει κάποια από τα αιτήματα των φοιτητών, θα άφηνε για άλλη μια φορά τη βία να κυριαρχήσει, ώστε να διασπαστεί η συνοχή της φοιτητικής αντίδρασης. Έπειτα, οι αστυνομικές αρχές θα προχωρούσαν στη διάλυση των εναπομεινασών καταλήψεων.
Το άνωθεν σχέδιο φαίνεται να πετυχαίνει, αλλά η ευρηματικότητα των φοιτητών και το θάρρος της Λίλας αποτρέπουν την καταστολή του κινήματος. Η συνέχεια δίνεται έξω από τα πανεπιστημιακά ιδρύματα, με τη διεξαγωγή ενός πανεκπαιδευτικού συλλαλητηρίου. Εκεί σημειώθηκε άλλο ένα βίαιο περιστατικό, με αποτέλεσμα την έναρξη ενός κύκλου ταραχών, την παραίτηση της τότε κυβέρνησης και την έναρξη διαρθρωτικών κινήσεων με την ελπίδα ότι η κατάσταση θα εξομαλυνθεί.
Όπως γίνεται φανερό, ο «περιπλανώμενος» στις σελίδες του βιβλίου αναγνώστης θα διακρίνει να συμπορεύονται ρεαλιστικά και μυθολογικά στοιχεία. Θα γίνει αντιληπτή η εκτενής περιγραφή των καθημερινών συνθηκών λειτουργίας των πανεπιστημίων και σίγουρα ορισμένα περιστατικά θα του φανούν οικεία. Ωστόσο, τα μυθολογικά στοιχεία φαίνεται να παρουσιάζουν την εικόνα του εκπαιδευτικού συστήματος στο άμεσο μέλλον. Οφείλουμε, λοιπόν, να προβληματιστούμε, εάν θα βρεθούν τότε επτά φοιτητές να αφυπνίσουν το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας.
