Της Στέλλας Πετρακάκη,
Λίγες εβδομάδες πριν συζητηθούν οι new year’s resolutions, ένα στόχος συζητιέται ακόμα πιο έντονα στις γείτονες χώρες της Αλβανίας, του Κοσόβου και της Σερβίας. Αυτός ο στόχος δεν είναι άλλος από τον ευσεβή πόθο της Αλβανίας να ενωθεί με το Κόσοβο, καθιστώντας απτή πραγματικότητα το όνειρο των Αλβανών κατοίκων για την ένωσή τους με τους αδελφούς τους, Κοσοβάρους.
Μέχρι πριν από μερικά χρόνια, κάθε φορά που αυτή η σκέψη ανερχόταν στην επιφάνεια, επέφερε μαζί της και αντιδράσεις παντός είδους, κυρίως όμως με το να κατακεραυνώνεται η κυβέρνηση του Αλβανού Πρωθυπουργού, Edi Rama, και να κατηγορείται ως υπαίτια της περιφερειακής αποσταθεροποίησης. Οι συζητήσεις, ωστόσο, στη συνέντευξη που δόθηκε για το περιοδικό “Monocle” από τον Πρωθυπουργό του Κοσόβου, Albin Kurti, σχετικά με την αμοιβαία αναγνώριση με τη Σερβία αλλά και για την προοπτική της ένωσης του Κοσόβου με την Αλβανία, πήραν μια πιο θετικά προσκείμενη, σε διαλλακτικότητα, τροπή.
Πιο συγκεκριμένα, ο Kurti φαίνεται να αποβλέπει στην ένωση του Κοσόβου με την Αλβανία, γεγονός που ορίζει ξεκάθαρα τους στόχους του για το εγγύς μέλλον της χώρας. Αναφορικά με τις δηλώσεις του σχετικά με τις σχέσεις που διατηρεί με τη γειτονική Σερβία, τονίζει πως είναι απαραίτητη η αμοιβαία αναγνώριση μεταξύ Σερβίας – Κοσόβου, διότι μέχρι πρότινος επικρατούσε αμοιβαία άγνοια. Ωστόσο, μια τέτοια θέση έρχεται να ενισχύσει και η αποτροπή της Πρωθυπουργού της Σερβίας, Ana Brnabic, καθώς οι ενδοιασμοί και οι αντιρρήσεις της συνοψίζονται στις δηλώσεις της όσον αφορά στο «λιθαράκι που μπαίνει για ακόμα μια φορά ώστε να προκληθεί μια περιφερειακή αποσταθεροποίηση της ειρήνης και της συνεργασίας».
Είναι, επίσης, αναγκαία η αντιμετώπιση του παρελθόντος προκειμένου να αποκτήσουν τα Δυτικά Βαλκάνια μια θέση στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις για την Ε.Ε., καθώς ο ρόλος της Ένωσης παίζει καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση της περιφερειακής σταθερότητας και ειρήνης. Σε συνέχεια της συνέντευξης, ο Kurti δε δίστασε να αποκρύψει τη δυσαρέσκειά του περί της εκδίκασης των μελών του UCK στη Χάγη και όχι στο Κόσοβο, στο μέρος που διέφθειραν στο όνομα του πολέμου και του ωφελιμισμού.
Σύμφωνα με τον Kurti, η Αλβανία και το Κόσοβο είναι δύο χώρες που χρησιμοποιούν την ίδια γλώσσα. Στην ουσία δηλώνει πως δεν έχουν να χωρίσουν απολύτως τίποτα μεταξύ τους, γεγονός που επιτρέπει στις δύο χώρες να είναι πιο ελαστικές στους συνοριακούς ελέγχους για τα οχήματα και για τους πολίτες. Επιπρόσθετα, υπόσχονται αναγνώριση των πανεπιστημιακών πτυχίων και στην Αλβανία και στο Κόσοβο, δίνοντας με αυτή την ενέργεια μια ευκαιρία για εσωτερική εκπαιδευτική μετανάστευση ενισχύοντας το “brain drain”, που τα τελευταία χρόνια στα Βαλκάνια γνωρίζει ιδιαίτερη άνθιση.
Παρακολουθώντας τη συνέντευξη του Kurti για το “Monocle”, δόθηκε και μια άκρως σημαντική κοινή συνέντευξη με τον Πρωθυπουργό της Αλβανίας Edi Rama. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης δεν έλειψαν οι γεμάτες αυτοπεποίθηση δηλώσεις του Rama αναφορικά με την ενοποιητική προοπτική ανάμεσα στην Αλβανία και το Κόσοβο. Μάλιστα, ο Αλβανός Πρωθυπουργός, σπάζοντας τη μυστικότητα της ψήφου, τονίζει ανοιχτά πως σε ένα δυνητικά επερχόμενο δημοψήφισμα για την ένωση ψηφίζει ξεκάθαρα ναι. Μια τέτοια διαδικασία χρειάζεται όχι μόνο χρόνο και μελέτη, αλλά σίγουρα δεν μπορεί να διευκρινιστεί με ευκολία το χρονικό διάστημα κατά το οποίο θα επέλθει η οριστική ένωση των δύο κρατών.
Μπορεί να θεωρηθεί σχεδόν με σιγουριά ότι το 2021, εκτός από ένα έτος δύσκολο ως προς την αντιμετώπιση της πανδημίας του Covid-19, υπήρξε μια χρονιά πολλών ανακατατάξεων σχετικά με την ευρωπαϊκή στοχοθεσία. Ιστορικές διαδικασίες σαν και αυτές απαιτούν τεράστιες μελέτες και πολλές έρευνες προς του πολίτες ώστε να φανεί η προθυμία αλλά και η αντικειμενική ενημέρωση των πολιτών σχετικά με το πώς οραματίζονται το μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων. Απαραίτητα θα πρέπει, ακόμα, να αποκρυσταλλωθεί και η διαστρεβλωμένη εικόνα που έχει επικρατήσει τόσο για τις εκπαιδευτικές προοπτικές που δίνουν τα Βαλκάνια όσο φυσικά και για τις εργασιακές δυνατότητες. Είθε να επιτευχθεί η πολυπόθητη ειρηνική συνύπαρξη και πλέον να θεωρηθούν τα Δυτικά Βαλκάνια συνοδοιπόροι της Ε.Ε.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ένωση της Αλβανίας με το Κοσσυφοπέδιο θέλει ο Έντι Ράμα, Νews Break, διαθέσιμο εδώ
- Kurti: «Ναι στο δημοψήφισμα για την ένωση Αλβανίας-Κοσόβου», himara, διαθέσιμο εδώ
- Ο Έντι Ράμα δηλώνει υπέρ της ένωσης Αλβανίας-Κοσόβου-Αντίδραση από τη Σερβία, iefimerida, διαθέσιμο εδώ
- ‘Greater’ Balkan dreams a potential nightmare, Kαθημερινή, διαθέσιμο εδώ