Της Ελπίδας Καλαμαράκη,
Μετά από σχεδόν 2 χρόνια πανδημίας, τη στιγμή που ο κόσμος έχει ξεκινήσει να ελπίζει ότι αυτός ο πολυτάραχος εγκλεισμός έφτασε στο τέλος του, μια νέα μετάλλαξη της νόσου Covid-19 έρχεται να ανατρέψει τα δεδομένα. Ο λόγος γίνεται για τη μετάλλαξη Όμικρον, η οποία πρωτοεμφανίστηκε στη Νότια Αφρική και έχει ήδη εξαπλωθεί σε πολλές χώρες, όπως τη Γερμανία, την Πορτογαλία, τη Μεγάλη Βρετανία, το Ισραήλ και τον Καναδά, αναγκάζοντας έτσι πολλά μέρη του κόσμου να προβούν σε κλείσιμο των συνόρων τους ή σε περιορισμό των διεθνών πτήσεων.
Παρόλο που είναι ακόμη πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε τον βαθμό επικινδυνότητας της συγκεκριμένης μετάλλαξης, οι ειδικοί φαίνονται ιδιαίτερα ανήσυχοι. Αυτό συμβαίνει διότι, στη Νότια Αφρική, φάνηκε να είναι εξαιρετικά μεταδοτική – πολύ περισσότερο σε σχέση με τη Δέλτα και την Άλφα – γεγονός που καθιστά σχεδόν αναπόφευκτο το να μεταδοθεί με ταχύτατους ρυθμούς. Επιπλέον, το γεγονός ότι στη Νότια Αφρική οι περισσότερες περιπτώσεις της μετάλλαξης ήταν σε ήπια μορφή, δεν καθιστά αναγκαίο το ότι το ίδιο θα συμβεί και σε άλλες περιοχές. Το σοβαρότερο πρόβλημα της Όμικρον είναι ότι έχει από μόνη της ασυνήθιστα υψηλό αριθμό μεταλλάξεων (περισσότερες από 30 στη βασική πρωτεΐνη που χρησιμοποιεί ο ιός για να επιτεθεί στα κύτταρα), δημιουργώντας στους επιστήμονες την ανησυχία ότι η εν λόγω μετάλλαξη θα γίνει ακόμα πιο μεταδοτική, θα μπορεί να «αποφύγει» το ανοσοποιητικό και, στη χειρότερη, να «παραβλέψει» την ανοσία που μας έχουν προσφέρει τα εμβόλια. Ωστόσο, όλα αυτά παραμένουν εικασίες, καθώς χρειάζεται ακόμη χρόνος – δύο με τρείς εβδομάδες -, ώστε να εξακριβωθεί η σοβαρότητα αυτής της παραλλαγής και τα μέτρα που θα χρειαστεί να ληφθούν.
Έντρομοι από τα νέα δεδομένα, οι Υπουργοί Υγείας των χωρών της Ομάδας των Επτά πιο ανεπτυγμένων βιομηχανικά χωρών (G7) συγκάλεσαν έκτακτη Σύνοδο στο Λονδίνο. Οι Υπουργοί, πρωτίστως, χαιρέτησαν το υποδειγματικό έργο της Νοτίου Αφρικής, αναφορικά με την ταχύτατη πρόληψη και ενημέρωση κατά της Όμικρον και, στη συνέχεια, δεσμεύτηκαν να συνεχίσουν να εργάζονται στενά με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και άλλους, διεθνείς εταίρους, ώστε να παρακολουθούν στενά και να ενημερώνονται επί του θέματος. Λόγος έγινε, επίσης, και για το κλείσιμο των συνόρων ή τον ταξιδιωτικό περιορισμό που προέβησαν διάφορες χώρες, όπως η Ιαπωνία, το Ισραήλ, οι Η.Π.Α., η Βρετανία, η Βραζιλία και ο Καναδάς. Η εν λόγω ενέργεια επικρίθηκε από τον Πρόεδρο της Νότιας Αφρικής, Cyril Ramaphosa, ο οποίος κάλεσε τις χώρες να άρουν τις ταξιδιωτικές απαγορεύσεις, προτού προκληθεί περαιτέρω ζημιά στην οικονομία και τους ζήτησε να εμπιστευθούν την επιστήμη. Οι Υπουργοί αναγνώρισαν, ακόμη, τη στρατηγική σημασία της διασφάλισης της πρόσβασης σε εμβόλια, της παροχής επιχειρησιακής βοήθειας, της προώθησης των δεσμεύσεων για δωρεές εμβολίων σε χώρες με έλλειψη, της αντιμετώπισης της παραπληροφόρησης για τα εμβόλια και της υποστήριξης της έρευνας για τον Covid-19, ενώ δεσμεύτηκαν να ξανασυναντηθούν τον Δεκέμβριο.
Η ειδοποιός διαφορά της μετάλλαξης Όμικρον, σε σχέση με άλλες προηγούμενες, είναι η ταχύτητα μετάδοσής της. «Έχουμε δει πολλές παραλλαγές να εμφανίζονται τους τελευταίους πέντε-έξι μήνες, και οι περισσότερες από αυτές δεν είχαν πολύ μεγάλη αξία. Αυτή, όμως, φαίνεται να είναι διαφορετική. Λειτουργεί διαφορετικά και φαίνεται να είναι πολύ πιο μεταδοτική, ακόμη και από την παραλλαγή Delta. Όταν εξετάζονταν άλλες μεταλλάξεις, συνήθως χρειάζονταν αρκετοί μήνες, ώστε αυτές να κυριαρχήσουν. Αντίθετα, η συγκεκριμένη κατάφερε να γίνει κυρίαρχη στη Νότια Αφρική μέσα σε λίγες μόλις μέρες με εβδομάδες», δηλώνει ο γιατρός Ashish Jha. Τέλος, ένα ακόμη βασικό πρόβλημα της Όμικρον είναι ότι ενέχει ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο επαναπρόσληψης του ιού.
Η καλύτερη λύση έναντι αυτής της νέας μετάλλαξης, αλλά και γενικότερα έναντι του Covid-19, είναι ο εμβολιασμός. Οι μεγαλύτερες εταιρίες παρασκευής εμβολίων εξετάζουν ήδη τον αντίκτυπο της Όμικρον στα εμβόλιά τους, με τη Moderna και την BioNTech/Pfizer να αναμένουν τα αποτελέσματα εντός των δύο επόμενων εβδομάδων. Εξετάζεται, επίσης, το ενδεχόμενο παρασκευής μίας παραλλαγής του εμβολίου, ειδικά διαμορφωμένης για τη μετάλλαξη, ή, σε περίπτωση που το εμβόλιο κριθεί κατάλληλο, η παροχή μεγαλύτερης δόσης. Ωστόσο, τίποτα από αυτά δεν θα είναι αρκετό, αν ο κόσμος δεν πειστεί ότι προκειμένου να ξεπεράσουμε αυτήν την τροχοπέδη, οφείλουμε να εμβολιαστούμε. Η ιστορία δείχνει πως και άλλες ασθένειες, όπως η ευλογιά, εξαφανίστηκαν μετά από πολύ εντατική καμπάνια εμβολιασμού. Ακόμη και αν ο κορωνοϊός δεν εξαφανιστεί ποτέ και αναγκαστούμε να ζήσουμε με αυτόν, οφείλουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε, ώστε να μειώσουμε τη «δυναμική» του ιού και να τον φτάσουμε σε ένα σημείο που θα μπορεί να είναι διαχειρίσιμος από την κοινωνία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Omicron Variant: G7 to hold emergency Covid meeting as Japan closes its border, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- What we know and don’t know about the Omicron variant, CNN, διαθέσιμο εδώ
- G7 joint statement on the Omicron variant, G7uk.org, διαθέσιμο εδώ
