Της Άννας – Νικολέτας Γρίβα,
Από τις πρόσφατες ανακαλύψεις που αφορούν τις μαύρες τρύπες, μέχρι την επικείμενη εκτόξευση του νέου τηλεσκοπίου James Webb, που θα προσφέρει στον άνθρωπο τη δυνατότητα παρατήρησης μερικών απ’ τα μακρινότερα αντικείμενα στο σύμπαν, γίνεται εμφανής η ταχεία εξέλιξη που γνωρίζει η επιστήμη τα τελευταία έτη. Παρόλα αυτά, είναι σημαντικό να αναγνωρίζει κανείς ότι οι βάσεις για τις επιστημονικές ανακαλύψεις του σήμερα τέθηκαν από τα ιδιοφυή μυαλά τόσο του μακρινού, όσο και του πρόσφατου παρελθόντος, ένα από τα οποία είναι και ο παγκοσμίου φήμης θεωρητικός φυσικός και ειδικός στην κοσμολογία, Stephen Hawking.
Στη ζωή της εξέχουσας αυτής προσωπικότητας στον χώρο της επιστήμης είναι αφιερωμένη η ταινία «Η Θεωρία των Πάντων», η οποία, παραμένοντας εξαιρετικά πιστή στην πραγματικότητα, τόσο χάρη στο ταλέντο των ηθοποιών όσο και των σεναριογράφων, καταφέρνει να τιμήσει τη συνεισφορά του στην επιστήμη. Παράλληλα, όμως, λεπτομερώς παρουσιάζει την προσωπική του ζωή και αναδεικνύει επιτυχώς τη μακροχρόνια πάλη του με την ασθένεια Αμυοτροφική Πλευρική Σκλήρυνση (ALS), που σταδιακά του στέρησε τη δυνατότητα κίνησης και ομιλίας, αφήνοντάς τον καθηλωμένο σε αναπηρική καρέκλα και εξαρτημένο από την τεχνολογία, που του προσέφερε φωνή και δυνατότητα μετάδοσης των μεγαλοφυών ιδεών του.
Η ταινία ξεκινά με τον τότε μαθητή του Cambridge, Stephen Hawking (υποδυόμενο από τον Eddie Redmayne, που χάρη στην ερμηνεία του αυτή έλαβε Oscar καλύτερου Α’ ανδρικού ρόλου) να γνωρίζει τη Jane (υποδυόμενη από τη Felicity Jones), τη μέλλουσα γυναίκα του, την οποία διώχνει μακριά, όταν μαθαίνει για την ασθένειά του. Αυτή όμως επιμένει, γνωρίζοντας πως η φύση της ασθένειας είναι προοδευτική και τελικά σύντομα παντρεύονται, ενώ ο Hawking αποφοιτά από τις διδακτορικές σπουδές του, με θέμα την κοσμολογία. Μαζί, παρά το γεγονός ότι η κατάστασή του σταδιακά χειροτερεύει, αποκτούν δύο παιδιά και η Jane παραμένει στο πλευρό του.
Αναζητώντας έναν τρόπο να απασχολείται στον ελεύθερό της χρόνο, η Jane γράφεται στη χορωδία της εκκλησίας, όπου και γνωρίζει τον Jonathan, τον οποίο τελικά ερωτεύεται, αν και αυτός απομακρύνεται από την οικογένειά Hawking μετά την κυκλοφορία φημών. Οι ιατροί αναγκάζονται μετά από ένα επεισόδιο που τον άφησε σε κώμα να εκτελέσουν τραχειοτομή στον Hawking, και τότε η Jane προσλαμβάνει μία νοσοκόμα, την Elaine, που βρίσκεται πάντοτε στο πλευρό του. Ο Hawking αποκτά ρομποτικό πρόγραμμα που τον βοηθά στην ομιλία, ενώ λίγο αργότερα το ζευγάρι χωρίζει και η Jane παντρεύεται τον Jonathan. Τελικά, όμως, ο Hawking καλεί τη Jane να τον συνοδεύσει στην τελετή αποδοχής τίτλου από τη Βασίλισσα.
Παρά την επιτυχημένη απόδοση της ζωής του διάσημου φυσικού, η ταινία δεν εστιάζει ιδιαίτερα στο ακαδημαϊκό του έργο, το οποίο αναντίρρητα χαρακτηρίζεται από πληθώρα δημοσιεύσεων, ανακαλύψεων και διατυπώσεων θεωριών, που άλλαξαν ριζικά τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε το σύμπαν. Θα ήταν, λοιπόν, άδικο να μη γνωρίζει κανείς τα βασικότερα στιγμιότυπα της μακροχρόνιας καριέρας του ανθρώπου που στα 21 του έτη, του δόθηκαν δύο μόλις χρόνια ζωής από τους ιατρούς.
Ο Stephen William Hawking (8 Ιανουαρίου 1942 – 14 Μαρτίου 1966) ήταν Βρετανός θεωρητικός φυσικός και ο δημιουργός της θεωρίας περί εκρηγνυόμενων μαύρων τρυπών, που αξιοποιούσε τόσο τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας όσο και την Κβαντική Μηχανική, ενώ μελέτησε επίσης τη χωροχρονική μοναδικότητα. Ο Hawking σπούδασε φυσική στην Οξφόρδη και το Cambridge, στο οποίο και διεξήγαγε έρευνες. Το 1963 διεγνώσθη με ALS, αλλά συνέχισε το έργο του παρά την αναπηρία που σταδιακά του προκαλούσε η ασθένεια.
Το 1971 ο Hawking πρότεινε ότι το Big Bang ακολούθησε ο σχηματισμός πληθώρας αντικειμένων που περιείχαν έως και ένα δισεκατομμύριο τόνους μάζας, αλλά κατελάμβαναν μονάχα τον χώρο ενός πρωτονίου. Τα αντικείμενα αυτά, επονομαζόμενα «μίνι μαύρες τρύπες» είναι μοναδικά, υπό την έννοια ότι η τεράστια μάζα και βαρύτητά τους υποδεικνύουν ότι υπακούν στους νόμους της σχετικότητας, ενώ το μικροσκοπικό μέγεθός τους υποδεικνύει ότι εφαρμόζονται σε αυτά και οι νόμοι της κβαντικής μηχανικής. Αργότερα, το 1974, ο Hawking πρότεινε ότι, με βάση την κβαντική θεωρία, οι μαύρες τρύπες εκλύουν υποατομικά σωματίδια, έως ότου εξαντλήσουν την ενέργειά τους και τελικά εκραγούν.
Παράλληλα, ο Hawking δημοσίευσε πλήθος βιβλίων, μεταξύ των οποίων τα συγγράμματά του «Το Χρονικό του Χρόνου», «Το Μεγάλο Σχέδιο», «Σύντομες Απαντήσεις στα Μεγάλα Ερωτήματα», και πολλά άλλα. Το έργο του συνέβαλε σημαντικά στην εξέλιξη της φυσικής, καθώς βοήθησε τους επιστήμονες να κατανοήσουν σημαντικές ιδιότητες των μαύρων τρυπών, αλλά και τη σχέση μεταξύ της θερμοδυναμικής και της κβαντικής μηχανικής. Για τον λόγο αυτό, ο Hawking τιμήθηκε με πληθώρα βραβείων και τιμών, κυρίως από το Royal Society και το Cambridge, όπου και έγινε καθηγητής βαρυτικής φυσικής.
Γίνεται, λοιπόν, εμφανές το γεγονός ότι η ζωή του σπουδαίου αυτού φυσικού δεν αποτελεί έμπνευση μονάχα για τους φυσικούς ή τους επιστήμονες των υπόλοιπων κλάδων, αλλά και για κάθε άνθρωπο. Ο Hawking αποτελεί σύμβολο ψυχικής δύναμης και αφοσίωσης στο έργο του, αφού παρά τη σοβαρότατη αναπηρία που του άφησε η ασθένειά του, δεν εγκατέλειψε ποτέ το πάθος του, την κατανόηση του σύμπαντος. Άλλωστε, όπως παρουσιάζεται να λέει ο ίδιος στην ταινία: «Δεν πρέπει να υπάρχουν όρια στην ανθρώπινη προσπάθεια. Είμαστε όλοι διαφορετικοί. Όσο κακή κι αν φαίνεται η ζωή, υπάρχει πάντα κάτι που μπορείτε να κάνετε και να πετύχετε. Όσο υπάρχει ζωή, υπάρχει ελπίδα.»
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Stephen Hawking, britannica.com, διαθέσιμο εδώ.
- The Theory of Everything (2014), imdb.com, διαθέσιμο εδώ.
