Του Δημήτρη Τόλια,
Ο Νοέμβριος που μας πέρασε ήταν ένας μήνας που, όπως θα φανεί και παρακάτω, αποτέλεσε τον καθρέπτη της νίκης των Σοσιαλδημοκρατών στη Γερμανία στις αρχές του φθινοπώρου. Το αντίκτυπο της νίκης του SPD αποτυπώνεται στις τάσεις των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων στην Ευρώπη, που σε πολλές χώρες εμφανίζονται ανοδικές. Όλα αυτά συμβαίνουν σε μια περίοδο, κατά την οποία η Ευρώπη εισέρχεται σε νέες περιπέτειες καραντίνας, μετά την ανάκαμψη των αριθμών κρουσμάτων και θανάτων από Covid-19. Ο αντίκτυπος των εξελίξεων αυτών στις δημοσκοπήσεις, ιδίως σε σχέση με τα κυβερνητικά κόμματα, θα φανεί στους επόμενους μήνες.
Σοσιαλδημοκρατική ανάκαμψη
Ξεκινάμε με την Ισπανία. Το κλίμα, από τη νίκη του Λαϊκού Κόμματος στις περιφερειακές εκλογές της Μαδρίτης, στις αρχές του χρόνου, μέχρι και τη νίκη του SPD στη Γερμανία τον Σεπτέμβριο, ήταν θριαμβευτικό για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Το κεντροδεξιό κόμμα είχε γυρίσει υπέρ του τις τάσεις, μετά από χρόνια, στη δεύτερη θέση των δημοσκοπήσεων. Ωστόσο, το κλίμα δείχνει και πάλι να αλλάζει, με τους Σοσιαλδημοκράτες του Σάντσεθ να κλείνουν την ψαλίδα και να βρίσκονται μόλις 0,3 μονάδες πίσω από το Λαϊκό κόμμα. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δείχνει να χάνει έδαφος, σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, υποχωρώντας κατά 2 μονάδες. Μικρή άνοδο παρουσιάζει το ακροδεξιό VOX, κατά μια μονάδα, ενώ άνοδο, κατά 2 μονάδες μετά από αρκετό καιρό, παρουσιάζει και το συγκυβερνών κόμμα της αριστεράς, PODEMOS.
Παρόμοια είναι η κατάσταση και στη Μεγάλη Βρετανία. Οι Εργατικοί, που στη δημοσκόπηση του Οκτωβρίου βρίσκονταν 5 μονάδες πίσω από τους Συντηρητικούς, πλέον έχουν ισοβαθμήσει την κούρσα. Και τα δύο κόμματα συγκεντρώνουν 37%. Σε σχέση με τον Οκτώβριο, οι Συντηρητικοί έχασαν 3 μονάδες, ενώ οι Εργατικοί ενισχύθηκαν κατά 2, αναθερμαίνοντας ξανά το παιχνίδι μετά τον Ιανουάριο. Η ανοδική τάση των Εργατικών δείχνει ισχυρή και μένει να φανεί εάν τους επόμενους μήνες θα διατηρηθεί και κατά πόσο οι Εργατικοί θα προσπεράσουν μόνοι στην πρώτη θέση των δημοσκοπήσεων μετά το 2018.
Στη Γερμανία το προβάδισμα του SPD παραμένει και μετά τη συμφωνία για τη νέα κυβέρνηση συνεργασίας με Πράσινους και Φιλελεύθερους, διατηρώντας το 26%, που έλαβαν στις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Οι Χριστιανοδημοκράτες δείχνουν να διατηρούν επίσης το 22%, ενώ οι Πράσινοι παρουσιάζουν μικρές απώλειες στο όριο του στατιστικού λάθους, με τους Φιλελεύθερους να ενισχύονται κατά 0,5%. Οι τάσεις δεν έχουν παρουσιάσει κάποια σημαντική μεταβολή από τα αποτελέσματα των εκλογών. Τους επόμενους μήνες μένει να φανεί η πορεία των τάσεων, σε σχέση με τις δράσεις του νέου κυβερνητικού σχήματος.
Στην Ελλάδα, οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν με σαφήνεια τη φθορά του κυβερνώντος κόμματος, το οποίο, χάνοντας ακόμη 1,5 μονάδα, σε σχέση με τον Οκτώβριο, θα πέσει στο 33%. Η εικόνα στην αξιωματική αντιπολίτευση παραμένει η ίδια. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα χάσει 0,5% ακόμη, παγιώνοντας μια τάση που δεν φαίνεται να λειτουργεί αντιστρόφως ανάλογα με εκείνη της Νέας Δημοκρατίας, αλλά να την ακολουθεί. Ωστόσο, η σοσιαλδημοκρατική ανάκαμψη εμφανίζεται στην Ελλάδα μέσω του Κινήματος Αλλαγής, το οποίο ενισχύεται κατά 1,5 μονάδα, επιβεβαιώνοντας μια ανοδική τάση τον τελευταίο μήνα. Είναι η πρώτη φορά, ύστερα από τον Φεβρουάριο του 2018, που το ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ προσεγγίζει το διψήφιο ποσοστό. Θα είναι, όπως και τότε, μια αναιμική και προσωρινή άνοδος ή πρόκειται για την ανάκαμψη του ιστορικού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος; Ο νέος αρχηγός του ΚΙΝΑΛ θα επηρεάσει την ισορροπία δυνάμεων στο εγχώριο πολιτικό σύστημα;
Στην Αυστρία, το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα θα μετρηθεί στην πρώτη θέση των δημοσκοπήσεων, ύστερα από 6 ολόκληρα χρόνια. Το SPO, εκμεταλλευόμενο την παραίτηση του Πρωθυπουργού S. Kurz, που έχει φέρει τη δημοσκοπική πτώση του Λαϊκού Κόμματος, θα βρεθεί με 25% στην πρώτη θέση, μια μονάδα μπροστά από το κυβερνών κόμμα. Πρόκειται για μια παρωδική άνοδο ή για μια νέα ισχυρή τάση; Οι δημοσκοπήσεις των επόμενων μηνών θα απαντήσουν στο ερώτημα αυτό.
Με τις εκλογές να πλησιάζουν στην Πορτογαλία, το κυβερνών σοσιαλιστικό κόμμα δείχνει να αυξάνει τα ποσοστά του κατά 2,2%, φτάνοντας στο 39%. Άνοδο κατά 3,5% παρουσιάζει και το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αγγίζοντας το 28,1%. Η τάσεις φαίνεται να αποτυπώνουν μια άνοδο του δικομματισμού σε βάρος των μικρών κομμάτων, όσο πλησιάζουμε προς την εκλογική αναμέτρηση. Μόνη εξαίρεση το Οικολογικό κόμμα PAN, που δείχνει να ενισχύεται σημαντικά.
«Ενδοοικογενειακές» κόντρες
Η Ιταλία θα μπορούσε να συμπεριληφθεί και στις παραπάνω περιπτώσεις. Ωστόσο, το Δημοκρατικό κόμμα δεν ανέκαμψε τώρα, αλλά η ανοδική εκλογική του τάση έχει ήδη εκκινήσει έναν χρόνο πριν, με αποτέλεσμα στις τελευταίες δημοσκοπήσεις να βρίσκεται μια ανάσα από την πρώτη θέση. Παράλληλα, συντελείται μια μάχη για τη διεκδίκηση του συντηρητικού ακροατηρίου στη χώρα, μεταξύ των κομμάτων Fratelli D’Italia και LEGA. Η ισορροπία δυνάμεων στα 5 πρώτα κόμματα παραμένει σταθερή με μικρές αποκλίσεις, που δεν ξεπερνούν το 0,5% και δίχως να προκαλούν ανακατατάξεις.
Στη Γαλλία, η «ενδοοικογενειακή» σύγκρουση παρατηρείται στους χώρους της άκρας-δεξιάς. Όπως είχαμε συζητήσει και στο προηγούμενο κείμενο του Voter’s Opinion, εκτυλίσσεται μια σύγκρουση μεταξύ Le Pen και Zemmour. Οι τάσεις του Νοεμβρίου δείχνουν πως η Le Pen ανέτρεψε την εις βάρος της τάση και ανέκαμψε με τον Zemmour να εμφανίζει μειωμένες τάσεις. Πάντως, και οι δύο διεκδικητές βρίσκονται αρκετά μακριά από τη δημοφιλία του Προέδρου Macron, ο οποίος παραμένει σταθερά στο 24%.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Γαλλία: France — 2022 presidential election voting intention, Politico, 24 Νοεμβρίου, politico.eu, διαθέσιμο εδώ
- Γερμανία: INSA / YouGov, 22 Νοεμβρίου, wahlrecht.de, διαθέσιμο εδώ
- Ελλάδα: Δημοσκόπηση PULSE, 25 Νοεμβρίου, skai.gr διαθέσιμο εδώ
- Ηνωμένο Βασίλειο: Latest GB Voting Intention, Redfield & Wilton Strategies, 21 Νοεμβρίου, redfieldandwiltonstrategies.com, διαθέσιμο εδώ
- Ισπανία: ElectoPanel-Electomania, 24 Νοεμβρίου, electomania.es, διαθέσιμο εδώ
- Ιταλία: Termometro Politico, 25 Νοεμβρίου, termometropolitico.com, διαθέσιμο εδώ
- Πορτογαλία: Intercampus, 24 Νοεμβρίου, cmjornal.pt, διαθέσιμο εδώ
- Αυστρία: Profil, 24 Νοεμβρίου, profil.at, διαθέσιμο εδώ
