Της Ειρήνης Μπούλια,
Η ανάπτυξη και χρήση της πυρηνικής ενέργειας αποτελεί και σήμερα ένα ενδιαφέρον και, άκρως αμφιλεγόμενο, ζήτημα της διεθνούς πολιτικής. Η περίπτωση της Μογγολίας, συγκεκριμένα, αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα των διλημμάτων σχετικά με την εκμετάλλευση της πυρηνικής ενέργειας για χάρη επίτευξης ενός πιο «πράσινου» μέλλοντος, καθώς και τους κινδύνους που ελλοχεύουν σε μια τέτοια κυβερνητική απόφαση. Κράτη όπως η Ρωσία και η Κίνα «κονταροχτυπιούνται», κυνηγώντας τη «μερίδα του λέοντος», ενώ παραμένει άγνωστη η συνέχεια στο φλέγον αυτό ζήτημα.
Το κράτος της Μογγολίας αποτελεί έναν διεθνή δρώντα, ο οποίος, επί πολλά συναπτά έτη, αγωνιά να αποκτήσει πρόσβαση στην πυρηνική ενέργεια. Η βούλησή του αυτή έχει πράγματι αθώες προθέσεις, καθώς για μεγάλο χρονικό διάστημα, λόγω της αυξημένης ατμοσφαιρικής ρύπανσης που έχει καταστήσει την ποιότητα του αέρα κακή και τοξική, απειλείται ευθέως το «ευ ζην» των κατοίκων της. Η χώρα χρειάζεται επιτακτικά να αποκτήσει μία εναλλακτική στην καύση υδρογονανθράκων για παραγωγή ενέργειας, ειδικά εφόσον συνορεύει με την Κίνα, κράτος που αναπτύσσεται ταχύτητα, λόγω της αυξημένης βιομηχανικής του δραστηριότητας και ρυπαίνει ανεπανόρθωτα την ατμόσφαιρα.
Η «στροφή» προς την πυρηνική ενέργεια είναι μάλλον μονόδρομος, καθώς η μογγολική επικράτεια κατέχει τεράστιες ποσότητες ουρανίου, απαραίτητης πρώτης ύλης για την ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας. Μάλιστα, καθώς πρόκειται για μια αραιοκατοικημένη και εκτενή χώρα, η εξόρυξη του πολύτιμου αυτού φυσικού πόρου είναι εφικτή, και μάλιστα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η δημιουργία πυρηνικών εργοστασίων θα συνέβαλε στην εξυγίανση της τραγικής ατμοσφαιρικής ρύπανσης που πλήττει τη χώρα, ούσα, παράλληλα, μία νέα και φθηνή πηγή ενέργειας.
Βεβαίως, οι δύο «γίγαντες γείτονες», η Κίνα και η Ρωσία, έχουν τις δικές τους ατζέντες να εξυπηρετήσουν, εμπλεκόμενες σε ένα «μπραντεφέρ» επίδειξης ισχύος, τόσο μεταξύ τους όσο και έναντι των άλλων χωρών που παρακολουθούν εναγωνίως τις εξελίξεις. Συγκεκριμένα, το Πεκίνο εδώ και μια δεκαετία έχει αναπτύξει έντονα το δικό του πυρηνικό πρόγραμμα, παράγοντας εκατοντάδες πυρηνικές κεφαλές, στοχεύοντας στην απόκτηση στρατηγικού πλεονεκτήματος έναντι των Η.Π.Α., των μεγαλύτερων ανταγωνιστών της. Η ανάγκη για το αίσθημα στρατιωτικής ασφάλειας στην ανασφαλή Κίνα, που δικαίως βλέπει τα ξένα κράτη ως πολέμιες προς εκείνη οντότητες, είναι τόσο μεγάλη, που έχει δημιουργήσει πυρηνικά εργοστάσια στην επαρχία της, την εσωτερική Μογγολία, στα σύνορα με το ομώνυμο κράτος. Ακόμη, έχει προσεγγίσει τη μογγολική κυβέρνηση, υποσχόμενη να της δώσει τεχνογνωσία, ώστε να κατακτήσει τον πολυπόθητο στόχο της.
Η Ρωσία του Putin από μεριάς της, έχει προσεγγίσει ήδη από το 2011 τη Μογγολία. Έχουν ήδη γίνει σημαντικές κινήσεις προς τη στήριξη και τη δρομολόγηση της δημιουργίας πυρηνικών εγκαταστάσεων στη χώρα, καθώς και έχουν δοθεί υποσχέσεις για εμβάθυνση της διμερούς τους συνεργασίας στο πλαίσιο αυτό. Η Μόσχα, με τη σειρά της, νιώθοντας και εκείνη την ίδια απειλή με το Πεκίνο και ευρισκόμενη υπό πίεση εξαιτίας των, κλασικά πια, κακών σχέσεών της με τις χώρες της Δύσης, προσδοκά σε δημιουργία δικτύων, μέσω των οποίων θα μπορέσει και η ίδια να χρησιμοποιήσει την ενέργεια του Ulaanbaatar.
Εν ολίγοις, μία ενδεχόμενη πυρηνικοποίηση της Μογγολίας συνηγορεί με επίτευξη των ενεργειακών στόχων της προς ένα «πράσινο» μέλλον, όπως υποσχέθηκε στη συνάντηση για το κλίμα, COP26, μα ταυτόχρονα, αποτελεί και μία περίπτωση που θα μπορούσε να ωφελήσει άπληστους και ασταθείς ηγέτες της διεθνούς πολιτικής σκηνής. Η πρόσβαση των Ρώσων και των Κινέζων σε περισσότερη ενέργεια μπορεί να επιφέρει θετικά αποτελέσματα γενικότερα για το κλίμα, μα παραμένουν οι επιφυλάξεις στον τρόπο αξιοποίησης αυτής της ενέργειας: Θα χρησιμοποιηθεί για επίτευξη κλιματικής προόδου ή ως όπλο μαζικής καταστροφής στη φαρέτρα τους;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Mongolia weighs up going nuclear, East Asia Forum, διαθέσιμο εδώ
- Mongolia: Hard choice between China and Russia, The Pioneer, διαθέσιμο εδώ
- China’s Nuclear Gambit, The Diplomat, διαθέσιμο εδώ
- Mongolia believes economic corridor with Russia, China strategically important-President, TASS, διαθέσιμο εδώ
