Της Μαρίας Τσούκα,
Τις τελευταίες ημέρες δύο υποθέσεις πορνογραφίας ανηλίκων μέσω διαδικτύου εξιχνιάστηκαν, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, από τη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. Στην πρώτη περίπτωση σχηματίστηκε δικογραφία τακτικής διαδικασίας σε βάρος 28χρονου, ενώ στη δεύτερη περίπτωση συνελήφθη ένας 23χρονος.
4 παιδιά-θύματα
Στο πλαίσιο της προκαταρκτικής εξέτασης ταυτοποιήθηκαν 4 ανήλικα θύματα, τα οποία επιβεβαιώνουν ότι απεικονίζονται στο οπτικό υλικό, ενώ συνάμα βρέθηκαν και τα ηλεκτρονικά ίχνη των φερόμενων δραστών.
Προηγήθηκαν καταγγελίες, σύμφωνα με τις οποίες σε δύο διαδικτυακούς λογαριασμούς (Cloud Service) υπήρχε αναρτημένο πορνογραφικό υλικό ενηλίκων και ανηλίκων, το οποίο διαμοιραζόταν σε διάφορα διαδικτυακά δωμάτια επικοινωνίας καθώς και σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης.
Η εξιχνίαση της υπόθεσης αναμένεται να είναι κάτι που θα απασχολήσει αρκετά τις επόμενες μέρες. Το θέμα είναι τι κάνει η κοινωνία για να αποτρέψει ανάλογα εγκληματικά φαινόμενα στο μέλλον.
Είδη ηλεκτρονικών εγκλημάτων
Yπάρχουν τρία είδη ηλεκτρονικών εγκλημάτων. Κατά πρώτο λόγο, αυτά που γίνονται σε κοινό και ηλεκτρονικό περιβάλλον (π.χ. συκοφαντική δυσφήμηση), έπειτα αυτά που γίνονται μόνο σε ηλεκτρονικό υπολογιστή χωρίς τη χρήση διαδικτύου (π.χ. παράνομη πρόσβαση σε πληροφοριακό σύστημα κατά το άρθρο 370Β ΠΚ) και τέλος τα γνήσια εγκλήματα του κυβερνοχώρου (cybercrime), δηλαδή στην ποινικοποίηση της συμπεριφοράς που έχει αποκλειστική σχέση με τον κυβερνοχώρο π.χ. προσέλκυση ανηλίκων για σεξουαλικούς λόγους κατά το άρθρο 348Β ΠΚ.
Παρά την επικρατούσα άποψη ότι η παιδική πορνογραφία εμφανίστηκε τα τελευταία χρόνια, οι ερευνητές τονίζουν ότι η διανομή και διακίνηση παιδικού πορνογραφικού υλικού βρισκόταν στο προσκήνιο πριν τη διαδεδομένη χρήση του διαδικτύου. Χωρίς αμφιβολία, το διαδίκτυο συνέβαλε στην αύξηση τέτοιου είδους εγκληματικών δράσεων και τις καθόρισε με όρους αγοράς και οικονομικής συναλλαγής. Το συγκεκριμένο φαινόμενο, δυστυχώς, εξαπλώνεται όλο και περισσότερο δεδομένης της δυσκολίας περιορισμού του περιβάλλοντος του διαδικτύου, της δραματικής αύξησης του καταναλωτισμού τέτοιου είδους «υπηρεσιών», αλλά και λόγω της ύπαρξης διάφορων νομικών αδιεξόδων.
Ηλεκτρονικό έγκλημα και διαδικτυακή εξάρτηση των νέων
Γενικά, πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι ο θύτης και το θύμα είναι το ίδιο πρόσωπο. Για να γίνει πιο κατανοητό αυτό, σύμφωνα με έρευνες αυτός που χρησιμοποιεί το θύμα προφανώς κρύβει μέσα του ένα παιδί που ήταν θύμα στο παρελθόν και τα ψυχολογικά συμπλέγματα που του δημιουργήθηκαν ως ανήλικο δεν επιλύθηκαν ποτέ ορθά με αποτέλεσμα μια αλλοπρόσαλλη (στη συγκεκριμένη περίπτωση «εγκληματική») συμπεριφορά.
Από την άλλη τώρα, οι συνθήκες της σημερινής κοινωνίας έχουν αυξήσει σε μεγάλη βαθμό το internet addiction των νέων και πιο συγκεκριμένα των εφήβων. Οι έφηβοι στη συγκεκριμένη ηλικιακή φάση περνούν από μία ποικιλία συμπεριφορών και διαταραχών ελέγχου των παρορμήσεων με αποτέλεσμα τον κίνδυνο εξάρτησης και στο διαδίκτυο. Συνήθως υποστηρίζουν ότι μέσω αυτού αποκτούν αυτοπεποίθηση, επιβεβαίωση και επιτυγχάνεται ο μετριασμός των έντονων αρνητικών συναισθημάτων.
Σύμφωνα με την ψυχίατρο Κ. Μάτσα: «Η εξάρτηση είναι το πρόβλημα, αλλά αποτελεί το πρόσωπο του προβλήματος». Πίσω από την κατάχρηση του διαδικτύου κρύβεται η μοναξιά, η απομόνωση, ο κάθε είδους εκφοβισμός κλπ.
Κάτω από αυτό το πρίσμα, οι δυσκολίες ανάλυσης και βαθύτερης διερεύνησης του φαινομένου, δυσχεραίνονται από τη συσχέτιση της παιδικής πορνογραφίας με άλλα εγκλήματα όπως αυτά του διαδικτυακού εγκλήματος και της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης.
Συνεπώς, η παρέμβαση επιβάλλεται να καλύπτει πολλά επίπεδα, να είναι έγκαιρη και αποτελεσματική, αλλά και να βασίζεται σε μια ενιαία νομική και κοινωνική πολιτική γραμμή, ούτως ώστε να τηρηθούν στρατηγικές που θα στοχεύουν στους δράστες, όπως αυτές μπορεί να προκύπτουν από την ενδελεχή επισκόπηση της τυπολογίας των δραστών και της κατηγοριοποίησης του εγκλήματος.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Δ. Κιούπης (ΠΟΙΝΛΟΓ 2008/5) Πορνογραφία ανηλίκων. Ερµηνευτικές προσεγγίσεις του άρθρου 348Α Π.Κ.
- Ψηφιακή γενιά, χρήση της τεχνολογίας από παιδιά και εφήβους, Α. Τσίτσικα & Α. Καπανιάρης, Εκδόσεις Πεδίο