Tης Μαρίας Κόλλια,
Ένα βασικό χαρακτηριστικό στοιχείο της Angela Merkel είναι πως επί 16 συναπτά χρόνια καγκελαρίας κατείχε και την ιδιαίτερα σημαντική θέση της «ηγέτιδας» της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Προς επίρρωση αυτού του γεγονότος, αξίζει να αναφερθεί πως έλαβε μέρος σε παραπάνω από 100 Συνόδους Κορυφής της Ε.Ε., με τη μεγαλύτερη αυτή που αφορούσε τη διαπραγμάτευση του προϋπολογισμού της, τον Ιούλιο 2020, η οποία υπερέβη τις 90 ώρες και κατόρθωσε να διαχειριστεί με μεγάλη επιτυχία την άνοδο της Ακροδεξιάς, την προσφυγική κρίση και το Brexit. To μεγάλο ερώτημα που τίθεται, πλέον, είναι ποιος θα καταφέρει να τη διαδεχθεί επάξια ως de facto ηγέτης της Ε.Ε., μετά την αποχώρησή της. Οι υποψήφιοι «μνηστήρες» είναι τρεις: ο Mario Draghi, ο Olaf Scholz και ο Emmanuel Macron.
Ο Γάλλος Πρόεδρος θεωρείται ως το μεγάλο «φαβορί» σε αυτόν τον αγώνα. Κατά γενική ομολογία, ενώ μέχρι πρόσφατα διέθετε τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία από τα κράτη-μέλη της Ένωσης, τη δεδομένη χρονική στιγμή φαίνεται να αναλαμβάνει τα ηνία από τη Γερμανία –τη μέχρι πρότινος πρώτη μεγαλύτερη οικονομία– αφού συντελέσθηκαν σημαντικά βήματα προς τη βελτιστοποίησή της. Πιο συγκεκριμένα, το πακέτο τόνωσης των 10 δισεκατομμυρίων ευρώ, σε συνδυασμό με την προαναγγελία για φοροελαφρύνσεις, συμβάλλουν στην τόνωση του επιχειρηματικού κλάδου και στη ροή των κεφαλαίων. O Macron ονειρεύεται –και δεν δίστασε μάλιστα να μοιραστεί το όραμά του αυτό ανοιχτά σε ομιλίες, σχεδόν αμέσως μετά την εκλογή του το 2017– μια Ευρώπη με αυτόνομο αμυντικό μηχανισμό, με ενιαία και από κοινού μεταναστευτική, προσφυγική αλλά και ψηφιακή πολιτική και με συγκεκριμένο μεταρρυθμιστικό πλαίσιο για την Ευρωζώνη. Παρόλα αυτά, οι προτάσεις του δεν βρήκαν, τουλάχιστον ως τώρα, την απαραίτητη απήχηση ώστε να μετατραπούν σε κεντρική πολιτική της Ένωσης.
Από την άλλη πλευρά, ο Mario Draghi, ο οποίος υπηρετεί ως Πρωθυπουργός της Ιταλικής Δημοκρατίας από τον Φεβρουάριο του 2021, χαίρει μεγάλης εκτιμήσεως τόσο στο εσωτερικό της χώρας του όσο και στον ευρωπαϊκό χώρο, εν γένει. Ο ιδιαίτερα επιτυχημένος οικονομολόγος υπηρέτησε ως μέλος του Διοικητικού και Γενικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, γεγονός που του προσδίδει επιπλέον κύρος αλλά και εξοικείωση και εμπειρία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τον τρόπο λειτουργίας των Ευρωπαϊκών οργάνων. Χαρακτηριστική της επιρροής που ασκεί και του σεβασμού που εκπέμπει είναι και η δήλωση του Ισπανού Πρωθυπουργού Pedro Sánchez, όταν αναφέρθηκε στο πρόσωπο του ‘’Super Mario’’, όπως έχει γίνει και ευρέως γνωστός: «Κάθε φορά που ο Draghi μιλάει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όλοι σωπαίνουν και ακούνε. Αυτό δεν είναι κάτι που γίνεται συχνά».
Ο τελευταίος «υποψήφιος» είναι ο νέος καγκελάριος της Γερμανίας, Olaf Scholz. Διατέλεσε στο αξίωμα του Υπουργού Οικονομικών για χρόνια στη μεγάλη συμμαχία της Merkel και συνέδραμε καθοριστικά στην ίδρυση του Ταμείου Ανάκαμψης από την πανδημία, ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ανήκει στο πολιτικό κόμμα των Σοσιαλδημοκρατών και γίνεται αμέσως εμφανές από την έως τώρα πορεία του στον χώρο πως στηρίζει την πολιτική του κυρίως στον ρεαλισμό, κάτι ιδιαίτερα ωφέλιμο για κάποιον ηγέτη, καθόσον συνεπάγεται πως έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει τα πολύπλοκα ευρωπαϊκά ζητήματα με ψυχραιμία και σύνεση και χωρίς περιττούς ιδεαλισμούς. Τροχοπέδη στην ανάδειξή του ως κύριου προσώπου στην Ε.Ε. καθίσταται η οικονομία της Γερμανίας, που δεν έχει πλέον τα πρωτεία στην Ε.Ε., αλλά και ένας ενδεχόμενος γαλλο-ιταλικός συνασπισμός των δύο παλαιότερων ηγετών.
Είναι γεγονός πως ο Γάλλος Πρόεδρος έχει σημαντικό προβάδισμα έναντι των άλλων δύο ομολόγων του ώστε να αναδειχθεί έμπρακτα ηγέτης της Ε.Ε. Ωστόσο, οφείλει κανείς να μη λησμονεί τη γαλλική εκλογική αναμέτρηση που βρίσκεται προ των πυλών και που μπορεί να ανατρέψει τα δεδομένα. Σε κάθε περίπτωση, τίποτα δεν είναι σίγουρο στην πολιτική, πόσο μάλλον σε τέτοια πολυπαραγοντικά και περίπλοκα ζητήματα. Μένει να φανεί ποιος θα είναι τελικά ο ισχυρότερος εκ των τριών πολιτικών, που θα ηγηθεί του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
ENΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Γαλλία-Γερμανία: Mετατόπιση ισχύος στην Ε.Ε.; , Naftemporiki, διαθέσιμο εδώ
- Ντράγκι, Σολτς ή Μακρόν για την ηγεσία της Ε.Ε.; , Καθημερινή, διαθέσιμο εδώ