Η 25η Νοεμβρίου στην Ιστορία

Του Σπύρου Μίτσουλη,

1177: Κοντά στην πόλη Ραμλά της Παλαιστίνης λαμβάνει χώρα η Μάχη του Μοντγκισάρντ μεταξύ των δυνάμεων του σταυροφορικού βασιλείου της Ιερουσαλήμ και των δυνάμεων των Αγιουβίδων της Αιγύπτου. Ο στρατός της Αιγύπτου αποτελούνταν από περισσότερους από 20.000 στρατιώτες και τη διοίκησή του είχε αναλάβει ο ίδιος ο Σαλαντίν, Σουλτάνος της Αιγύπτου και της Συρίας και ένας από τους σημαντικότερους ηγέτες του μουσουλμανικού κόσμου. Έχοντας εισβάλει στο βασίλειο της Ιερουσαλήμ από τον νότο, κατευθυνόταν βόρεια, με σκοπό την κατάληψη της ίδιας της Ιερουσαλήμ, την οποία κατείχαν οι Σταυροφόροι ήδη από την Α’ Σταυροφορία. Ο Σαλαντίν ήταν σίγουρος για την παντοδυναμία του στρατού του και τον είχε διασκορπίσει, με σκοπό να λεηλατήσει τις γύρω περιοχές. Τότε δέχτηκε την απρόσμενη επίθεση από τον στρατό της Ιερουσαλήμ, ο οποίος δεν υπερέβαινε τους 500 ιππότες και 4.000 πεζούς, υπό την ηγεσία του Βασιλιά Βαλδουίνου Δ’ του Λεπρού. Ο Βαλδουίνος, αφού προσευχήθηκε με τους στρατιώτες του, επιτέθηκε στον στρατό του Σαλαντίν, ο οποίος ήταν ακόμη διασκορπισμένος και καταπονημένος, και κατάφερε να τον τρέψει σε φυγή σύντομα. Η μάχη ήταν εξαιρετικά σκληρή και φονική και για τις δύο πλευρές, με περισσότερους από 1.000 Σταυροφόρους να χάνονται στη μάχη. Από την πλευρά των Μουσουλμάνων οι απώλειες ήταν τεράστιες, με τον Σαλαντίν να καταφέρνει να επιστρέψει στην Αίγυπτο με ένα μικρό μέρος της άλλοτε πανίσχυρης στρατιάς του. Η Μάχη του Μοντγκισάρντ ήταν η σπουδαιότερη νίκη που πέτυχε ο βασιλιάς Βαλδουίνος στη σύντομη βασιλεία του και μία από τις σημαντικότερες καθ’ όλη τη διάρκεια των Σταυροφοριών.

1952: Λήγει μετά από 42 ημέρες η μάχη για τον λόφο Triangle Hill (14 Οκτωβρίου-25 Νοεμβρίου), μια από τις λιγότερο γνωστές, αλλά εξαιρετικά αιματηρές συγκρούσεις του πολέμου της Κορέας (1950-1953). Ο λόφος Triangle βρίσκεται μερικά μόλις χιλιόμετρα βόρεια της αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης μεταξύ της Βορείου και της Νοτίου Κορέας και την περίοδο που έλαβε χώρα η μάχη βρισκόταν στην κατοχή του Κινεζικού Στρατού, ο οποίος τον είχε οχυρώσει και μετατρέψει σε απόρθητο φρούριο. Κατά τη διάρκεια του έτους 1952, ο πόλεμος είχε οδηγηθεί σε αδιέξοδο και οι δύο πλευρές είχαν αρχίσει συνομιλίες για την υπογραφή ανακωχής, με αποτέλεσμα τη μη διεξαγωγή επιθετικών επιχειρήσεων μεγάλης κλίμακας. Όταν, όμως, οι συνομιλίες δεν καρποφόρησαν, οι δυνάμεις του Ο.Η.Ε., υπό την ηγεσία των Η.Π.Α., αποφάσισαν τη διεξαγωγή της Επιχείρησης Showdown για την κατάληψη του συγκεκριμένου λόφου, ώστε να ενισχύσουν την αμυντική τους θέση. Το βάρος της επίθεσης το ανέλαβαν η 7η μεραρχία των Η.Π.Α. και η 2η μεραρχία της Νότιας Κορέας, οι οποίες επιτέθηκαν, υποστηριζόμενες από την Αμερικανική Αεροπορία. Απέναντί τους είχαν το 15ο Σώμα Στρατού του Κινεζικού Στρατού, οι άντρες του οποίου υπερασπίστηκαν τις θέσεις τους, παρά τις μεγάλες απώλειες που είχαν. Κατά τη διάρκεια της μάχης, οι δυνάμεις του Ο.Η.Ε. κατάφεραν να καταλάβουν το μεγαλύτερο μέρος του υψώματος, αλλά σύντομα οι κινεζικές δυνάμεις αντεπιτέθηκαν και ανακατέλαβαν τις θέσεις τους. Μετά από 42 ημέρες σκληρών μαχών, οι δυνάμεις του Ο.Η.Ε. είχαν υποστεί περισσότερες από 6.000 απώλειες και αναγκάστηκαν να σταματήσουν την επιχείρηση. Από την πλευρά τους, οι Κινέζοι αναδείχθηκαν νικητές, κρατώντας τον λόφο, αλλά με απώλειες που, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Ο.Η.Ε., ξεπέρασαν τις 19.000 νεκρούς, τραυματίες και αιχμαλώτους.

1992: Με την ψήφιση του Συνταγματικού Νόμου 542, αποφασίζεται η ειρηνική διάσπαση της Τσεχοσλοβακίας σε δύο επιμέρους ανεξάρτητα και κυρίαρχα κράτη, τη Δημοκρατία της Τσεχίας και τη Δημοκρατία της Σλοβακίας. Η διάλυση της Τσεχοσλοβακίας έλαβε χώρα την 1η Ιανουαρίου 1993 και σηματοδότησε τη λήξη μια κοινής πορείας 74 ετών. Η Τσεχοσλοβακία δημιουργήθηκε το 1918, μετά τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και τη διάλυση της Αυστροουγγαρίας και παρέμεινε ενωμένη όλα αυτά τα χρόνια, με εξαίρεση την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και τη Βελούδινη Επανάσταση του 1989 αυξήθηκαν οι φωνές εντός της χώρας που υποστήριζαν μια πιο χαλαρή ομοσπονδία ή τη δημιουργία δύο ανεξάρτητων κρατών. Βασικός λόγος για την διάλυση της Τσεχοσλοβακίας ήταν η έλλειψη οικονομικής συνοχής μεταξύ των δύο περιοχών, με την Τσεχία να είναι περισσότερο ανεπτυγμένη και πλούσια. Στα επόμενα χρόνια οι συνομιλίες των δύο μερών επικεντρώθηκαν στην επίτευξη κοινής αποδεκτής λύσης για την ειρηνική διάλυση της ένωσης, η οποία και επιτεύχθηκε τελικά εντελώς αναίμακτα, σε αντίθεση με τη βίαιη διάσπαση της σοσιαλιστικής Γιουγκοσλαβίας, που λάμβανε χώρα το ίδιο διάστημα.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• Battle of Montgisard 1177, arsbellica.it, διαθέσιμο εδώ
• Baldwin IV of Jerusalem, The leper king, διαθέσιμο εδώ
• Stevenson W. B., The Crusaders in the East: a brief history of the wars of Islam with the Latins in Syria during the twelfth and thirteenth centuries, Cambridge University Press, 1907, διαθέσιμο εδώ
• Battle of Triangle Hill, Worldhistoryproject.com, διαθέσιμο εδώ
• Korean War, The Final Push, Britannica.com, διαθέσιμο εδώ
• Czechoslovak history, Britannica.com, διαθέσιμο εδώ
• Dissolution of Czechoslovakia, διαθέσιμο εδώ