Η 20η Νοεμβρίου στην Ιστορία

Του Σπύρου Μίτσουλη,

1917: Το πρωί της 20ης Νοεμβρίου 1917 η 3η Βρετανική Στρατιά εξαπολύει μια καλά οργανωμένη επίθεση κατά των δυνάμεων της 2ης Γερμανικής Στρατιάς κοντά στην πόλη του Καμπραί, η οποία ήταν υψίστης σημασίας για τον εφοδιασμό των γερμανικών δυνάμεων. Οι Βρετανικές Δυνάμεις που πήραν μέρος στη μάχη αποτελούνταν από δύο σώματα στρατού (8 μεραρχίες πεζικού), υποστηριζόμενες από σχεδόν χίλια πυροβόλα. Επιπλέον, στην επίθεση αυτή αποφασίστηκε να συμμετέχουν για πρώτη φορά σε τόσο μεγάλη έκταση σχεδόν 480 τανκς του βρετανικού στρατού, με σκοπό τη γρήγορη και σε βάθος διάσπαση των γερμανικών γραμμών. Σημαντικό και άξιο αναφοράς είναι ότι για πρώτη φορά στη Μάχη του Καμπραί χρησιμοποιήθηκαν νέες τακτικές από τους Συμμάχους. Οι Βρετανοί κατάφεραν με συνδυασμό των διαφόρων όπλων (πεζικό, άρματα, πυροβολικό και αεροπορία) να διασπάσουν τη γερμανική άμυνα από την πρώτη μέρα της επίθεσης και να προελάσουν σε βάθος σχεδόν 10χλμ, καταλαμβάνοντας στρατηγικές θέσεις και συλλαμβάνοντας χιλιάδες αιχμαλώτους. Τις επόμενες ημέρες, οι Βρετανοί σταμάτησαν την προέλασή τους και επικεντρώθηκαν στην οχύρωση των νέων θέσεών τους. Από την πλευρά της, η γερμανική διοίκηση, βλέποντας ότι κατάφερε να συγκρατήσει τη βρετανική επίθεση, αποφάσισε να οργανώσει αντεπίθεση για να ανακαταλάβει τα χαμένα εδάφη. Το πρωί της 30ης Νοεμβρίου, 7 γερμανικές μεραρχίες αντεπιτέθηκαν στις βρετανικές δυνάμεις, εφαρμόζοντας με τη σειρά τους τις νέες τακτικές που είχαν αναπτύξει και δοκιμάσει στο ανατολικό μέτωπο. Μέσα σε λίγες μέρες, το δεξί πλευρό της βρετανικής παράταξης αναγκάστηκε να υποχωρήσει. Μέχρι τις 7 Δεκεμβρίου, οπότε και σταμάτησε η αντεπίθεση, οι Γερμανοί είχαν καταφέρει να πάρουν πίσω μεγάλο μέρος των εδαφών που είχαν χάσει από την αρχή της μάχης, ενώ κατάφεραν να καταλάβουν και νέα εδάφη στο δεξιό μέρος της βρετανικής γραμμής. Το τέλος της μάχης βρήκε τους Βρετανούς να έχουν κερδίσει κάποια εδάφη από την αρχή της μάχης με τίμημα, όμως, σχεδόν 75.000 απώλειες (νεκροί, τραυματίες και αιχμάλωτοι), καθώς και σχεδόν τα μισά άρματά τους. Από την πλευρά τους, οι Γερμανοί είχαν σχεδόν 55.000 απώλειες, αλλά κατάφεραν να αποτρέψουν τη διάσπαση του μετώπου.

1943: Το πρωί της 20ης Νοεμβρίου λαμβάνει χώρα η απόβαση των Αμερικανών πεζοναυτών στην ατόλη Ταράουα, στον κεντρικό ειρηνικό, την οποία είχαν οχυρώσει και υπερασπίζονταν ισχυρές ιαπωνικές δυνάμεις. Οι Η.Π.Α. σχεδίαζαν να επιτεθούν κατά της Ιαπωνίας, αλλά για να το πράξουν αυτό έπρεπε να εξασφαλίσουν την πρόσβαση σε αεροπορικές βάσεις όσο πιο κοντά στην Ιαπωνία γινόταν. Στόχος των Η.Π.Α. ήταν οι νήσοι Μάρσαλ, στις οποίες θα μπορούσαν να κατασκευάσουν αεροδρόμια, αλλά για να φτάσουν εκεί έπρεπε πρώτα να καταλάβουν την ατόλη Ταράουα. Στην αμφίβια επιχείρηση συμμετείχαν δεκάδες πλοία του Ναυτικού των Η.Π.Α., καθώς και 18.000 άνδρες της 2ης μεραρχίας πεζοναυτών. Την ατόλη υπερασπίζονταν λίγο περισσότεροι από 4.500 Ιάπωνες και Κορεάτες στρατιώτες, οι οποίοι είχαν δημιουργήσει ένα ισχυρό δίκτυο οχυρώσεων για την υπεράσπιση του νησιού. Το πρωί της 20ης Νοεμβρίου οι Αμερικανοί πεζοναύτες αποβιβάστηκαν στις ακτές της Ταράουα. Μετά από σκληρές μάχες που στοίχισαν τη ζωή σε σχεδόν χίλιους στρατιώτες και πάνω από 2.000 τραυματίες, οι αμερικανικές δυνάμεις κατέλαβαν την ατόλη στις 23 Νοεμβρίου. Από την πλευρά των Ιαπώνων υπήρχαν μόνο 17 αιχμάλωτοι, καθώς και 129 αιχμάλωτοι Κορεάτες εργάτες. Όλοι οι υπόλοιποι είχαν πέσει στο πεδίο της μάχης. Η Μάχη της Ταράουα θεωρείται μία από τις πιο φονικές στο θέατρο του Ειρηνικού.

1977: Μετά το τέλος του Πολέμου του Γιομ Κιπούρ, το 1973, μια εύθραυστη ανακωχή επικρατούσε ανάμεσα στις αντιμαχόμενες δυνάμεις. Ο Πρόεδρος της Αιγύπτου, Anwar Sadat, επιθυμούσε τη σύναψη ειρήνης και την εξομάλυνση των σχέσεων της χώρας του με το Ισραήλ και μάλιστα είχε δηλώσει πως «ήταν διατεθειμένος να πάει μέχρι τα πέρατα του κόσμου», προκειμένου να εξασφαλίσει την πολυπόθητη ειρήνη. Αντ’ αυτού έλαβε πρόσκληση από το Ισραήλ και στις 20 Νοεμβρίου 1977 έγινε ο πρώτος Άραβας αρχηγός κράτους που επισκεπτόταν επίσημα το Ισραήλ. Αφού συναντήθηκε με τον ισραηλινό πρωθυπουργό, Menachem Begin, επισκέφτηκε το Ισραηλινό Κοινοβούλιο, την Κνεσσέτ, στην οποία και μίλησε, με σκοπό την επίτευξη συμφωνίας ειρήνης ανάμεσα στις δύο πλευρές. Φυσικά, επισήμανε πως για την επίτευξη συμφωνίας ήταν απαραίτητη η απόσυρση των Ισραηλινών από τα εδάφη που είχαν καταλάβει το 1967, καθώς και η επίτευξη λύσης στο παλαιστινιακό ζήτημα. Η ομιλία αυτή άνοιξε έναν δίαυλο επικοινωνίας ανάμεσα στις δύο πλευρές και προετοίμασε το έδαφος για τις Συμφωνίες του Camp David το 1978.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• Battle of Cambrai, Britannica.com, διαθέσιμο εδώ
• The Battle of Cambrai: ‘We had a sense of victory for the first time’, BBC, διαθέσιμο εδώ
• WW I Timeline, History.com, διαθέσιμο εδώ
• Battle of Tarawa, History.com, διαθέσιμο εδώ
• Pacific War, theatre of war, World War II com, διαθέσιμο εδώ
• When Egyptian President Anwar Sadat addressed the Knesset, Jerusalem Post, διαθέσιμο εδώ
• Egypt’s Anwar El-Sadat Speaks to Israeli Parliament, History.com, διαθέσιμο εδώ
• Anwar Sadat, President of Egypt, com, διαθέσιμο εδώ