Της Λυδίας Κούβαρου,
Αρκετοί γνωρίζουμε την πολιτεία της Βιρτζίνια στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αρκετοί γνωρίζουμε και την Αμερικανική Επανάσταση. Λίγοι, όμως –και κάποιοι history buffs ίσως– γνωρίζουν την πόλη που τα συνδέει. Το Williamsburg αποτελεί κομβικό σημείο της Αμερικανικής πολιτικής ιστορίας, την οποία, ακόμα και σήμερα, τιμά με περισσότερους από 4 εκατομμύρια τουρίστες το χρόνο.
Ανάμεσα από το Jamestown και το Yorktown (και αντίστοιχα τους δύο ποταμούς που διασχίζουν αυτές τις κοινότητες), νότια της χερσονήσου της Βιρτζίνια, βρίσκεται η ανεξάρτητη πόλη του Williamsburg, η οποία απέκτησε το όνομά της στα τέλη του 17ου αιώνα. Πολλούς αιώνες νωρίτερα, πριν τα Αγγλικά αποικιοκρατικά ρεύματα, η περιοχή ήταν ένα πυκνό δάσος ονομαζόμενο Tsenacommacah –που σημαίνει πυκνοκατοικημένη περιοχή–κατοικούμενο από ομάδα γηγενών, γνωστή ως Συνομοσπονδία Powhatan. Η κοινότητα αυτή είχε αναπτύξει ένα ισχυρό εμπορικό και αλιευτικό σύστημα, εκμεταλλευόμενη τους δύο κοντινούς ποταμούς. Με την άφιξη των Aγγλικών πλοίων, οι γηγενείς πληθυσμοί αναγκάστηκαν να υπερασπιστούν τη γη τους, κάτι που αναπόφευκτα οδήγησε σε αιματηρές συγκρούσεις, όπως τη «Σφαγή των γηγενών» το 1622. Μετά από πολλές διαμάχες, οι αποικιοκράτες διεκδίκησαν την παραμονή τους στην άκρη της χερσονήσου, ενώ οι γηγενείς αναγκάστηκαν να καταφύγουν σε ακριτικές περιοχές.
Προτεραιότητα, πλέον, για τη νέα πόλη ήταν η περιμετρική οχύρωση και η κοινωνική οργάνωση. Ο Κυβερνήτης William Berkeley έδωσε χρήματα, για να δημιουργηθούν δημόσια κτήρια που θα στέγαζαν την τοπική αυτοδιοίκηση και να ξεκινήσουν τεχνικά έργα. Στο όνομα του βασιλικού ζεύγους, άλλαξε το όνομα της πόλης και ίδρυσε το δεύτερο πανεπιστήμιο στην αμερικανική ήπειρο, το Πανεπιστήμιο William&Mary, που σήμερα κατατάσσεται στα καλύτερα στον κόσμο. Σταδιακά, το Williamsburg έκανε τα πρώτα του βήματα προς τον Διαφωτισμό.
Με το πέρασμα του χρόνου και τη διαρκή μετακίνηση πληθυσμών από την Ευρώπη προς τον Ατλαντικό, οι πόλεις που είχαν ιδρυθεί άκμαζαν οικονομικά και κοινωνικά. Λόγιοι, ακαδημαϊκοί, επιστήμονες και στρατιωτικοί είχαν μεταναστεύσει στην αναζήτηση μιας νέας ζωής. Η απότομη ανάπτυξη δημιούργησε ένα πολυεπίπεδο ιδεολογικό χάσμα με την Αγγλία και έφερνε στο προσκήνιο εντάσεις. Στα τέλη του 18ου αιώνα, η Αγγλική Βουλή ψήφισε την αύξηση της φορολογίας στις αποικίες της χώρες. Σαφώς, οι ευκατάστατες κοινότητες της Αμερικανικής ηπείρου δεν επιθυμούσαν κάτι τέτοιο, και γι’ αυτό και ξεκίνησαν να εμφανίζονται κινήματα αντίστασης έναντι στην Αγγλική διοίκηση.
Μία από τις αντιστασιακές δράσεις ήταν και το «Σκηνικό με την Πυρίτιδα», που είναι ουσιαστικά μία από τις πρώτες διαμάχες της Αμερικανικής Επανάστασης. Ο αριστοκράτης κυβερνήτης Dunmore διαισθάνθηκε τον επερχόμενο πόλεμο και προσπάθησε να αφοπλίσει τη στρατιωτική μονάδα της Βιρτζίνια, που βρισκόταν στο Williamsburg. Διέταξε να αδειάσουν όλες οι πυριτιδαποθήκες και να μεταφερθεί το περιεχόμενό τους στο βασιλικό καράβι, ώστε να επιστραφεί στην Αγγλία.
Υπήρξε αναμενόμενη αντίδραση από τον διοικητή του στρατεύματος Patrick Henry, ο οποίος συγκέντρωσε τον στρατό και μαζί με κάποιους πολίτες ήρθαν σε σύγκρουση με τον Dunmore. Η ήττα του δεύτερου τον ανάγκασε να παραδώσει την πυρίτιδα πίσω και να φύγει από την πολιτεία, καθιστώντας τη ελεύθερη από την αγγλική επίβλεψη. Τη στάση του Henry ακολούθησαν και άλλοι στρατιωτικοί της πολιτείας, συγκεντρώνοντας μερικά στρατεύματα στο Williamsburg. Εκεί, ο Thomas Jefferson (που θα γίνει αργότερα ο 3ος Πρόεδρος των ΗΠΑ) θα οργανώσει διάφορες συναντήσεις για την σχεδίαση των επιθέσεων έναντι των Βρετανών.
Στη σημερινή εποχή, το Williamsburg έχει δομηθεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να μοιάζει με ανοικτό μουσείο. Tα κτήρια και τα στρατιωτικά κέντρα από την επανάσταση του 1774 έχουν διατηρηθεί και έχουν προσληφθεί ηθοποιοί ντυμένοι με ρούχα εποχής, ώστε οι επισκέπτες της πόλης να νιώσουν ότι ζουν έστω και για λίγο στην Αμερική του 18ου αιώνα. Κάθε χρόνο οργανώνεται και αναπαράσταση του «Σκηνικού με την Πυρίτιδα» στη μεγαλύτερη πλατεία, ζωντανεύοντας εικόνες από το μακρινό παρελθόν. Ταυτόχρονα, στην εποχή του κορονοϊού, υπάρχουν και ψηφιακές εκδηλώσεις και livestream ακόμα και στο Facebook, μοιράζοντας γνώσεις ακόμα και στις πιο δύσκολες καταστάσεις.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Research & Education, Colonial Williamsburg, διαθέσιμο εδώ
- Williamsburg, Virginia, Wikipedia, διαθέσιμο εδώ
- Colonial Williamsburg, Visit Williamsburg, διαθέσιμο εδώ
- Virginia Travel Guide, Virginia.org, διαθέσιμο εδώ