Της Μαριλένας Παπαδημητροπούλου,
Ο ίλιγγος αποτελεί ένα από τα συχνότερα συμπτώματα για το οποίο κάνει λόγο ο μεγαλύτερος αριθμός ασθενών. Εμφανίζεται όταν υπάρχει σύγκρουση μεταξύ των σημάτων που στέλνονται στον εγκέφαλο από τα διάφορα συστήματα ανίχνευσης της ισορροπίας και της θέσης του σώματος, με αποτέλεσμα τη ψευδή αίσθηση περιστροφής είτε του ίδιου του ατόμου είτε των αντικειμένων γύρω του. Οι πιο κοινές αιτίες περιλαμβάνουν:
Καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσεως (BPPV): Πρόκειται για τον συχνότερο τύπο ιλίγγου που δημιουργεί μια έντονη αλλά σύντομη αίσθηση περιστροφής όταν προηγείται κάποια απότομη αλλαγή στην κίνηση του κεφαλιού. Αυτή η αβλαβής κατάσταση συμβαίνει όταν οι κρύσταλλοι ασβεστίου στο εσωτερικό αφτί μετακινούνται από τη θέση τους. Το αίσθημα αυτό διαρκεί για κάποια δευτερόλεπτα ή λεπτά και στη συνέχεια αφήνει μια αίσθηση αστάθειας.
Νόσος Meniere: Η ασθένεια αυτή παρατηρείται κυρίως σε άτομα ηλικίας 40 έως 60 ετών και περιλαμβάνει την υπερβολική συσσώρευση υγρού στο εσωτερικό του αφτιού. Χαρακτηρίζεται από ξαφνικά επεισόδια ιλίγγου, ενώ ορισμένες φορές παρατηρείται κυμαινόμενη απώλεια ακοής, κουδούνισμα στο αφτί και η αίσθηση ενός βουλωμένου αυτιού. Οι επιθέσεις του Meniere συνήθως συμβαίνουν ξαφνικά και μπορούν να διαρκέσουν από 20 λεπτά έως 24 ώρες.
Λαβυρινθίτιδα ή Αιθουσαία νευρίτιδα: Αποτελεί μια ιογενή λοίμωξη του αιθουσαίου νεύρου που μπορεί να προκαλέσει έντονο, συνεχή ίλιγγο. Όπως και η νόσος Meniere, ενδέχεται να προκαλέσει ξαφνική απώλεια ακοής.
Ημικρανία: Τα άτομα που παρουσιάζουν ημικρανίες μπορεί να έχουν επεισόδια ιλίγγου ή άλλους τύπους ζάλης ακόμα και όταν δεν έχουν έντονο πονοκέφαλο. Τέτοια επεισόδια ιλίγγου μπορεί να διαρκέσουν λεπτά έως ώρες και μπορεί να σχετίζονται με πονοκέφαλο καθώς και με ευαισθησία στο φως και τον θόρυβο.
Άλλες αιτίες μπορεί να είναι η απότομη μείωση της αρτηριακής πίεσης, η κακή κυκλοφορία του αίματος, ορισμένες νευρολογικές καταστάσεις (νόσος Parkinson), φαρμακευτικές αγωγές, αγχώδεις διαταραχές, η αναιμία, η υπογλυκαιμία, καθώς και η υπερθέρμανση και η αφυδάτωση του οργανισμού.
Η αντιμετώπιση του ιλίγγου ποικίλλει ευρέως ανάλογα με την αιτία. Ανεξαιρέτως, όμως, πρώτο βήμα είναι η λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού του ασθενή και στη συνέχεια ο ασθενής υποβάλλεται σε φυσική εξέταση κατά την οποία ο γιατρός θα ελέγξει το περπάτημα, τη διατήρηση της ισορροπίας και πώς λειτουργούν τα κύρια νεύρα του κεντρικού νευρικού συστήματος. Πιο αναλυτικά, περιλαμβάνονται η δοκιμή οφθαλμικής κίνησης, η δοκιμή κίνησης του κεφαλιού, η οστεογραφία και η δοκιμή περιστροφικής καρέκλας. Ανάλογα, λοιπόν, με τα ευρήματα γίνεται και η ανάλογη θεραπεία, αν και συνήθως ο ίλιγγος υποχωρεί από μόνος του χωρίς κάποια ιδιαίτερη παρέμβαση. Για μακροχρόνιες καταστάσεις, ενδέχεται η συνταγογράφηση φαρμακευτικής αγωγής ή η εκμάθηση συγκεκριμένων ασκήσεων που έχουν ως σκοπό να κάνουν το σύστημα ισορροπίας λιγότερο ευαίσθητο στην κίνηση.
Ορισμένες χρήσιμες συμβουλές που μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων του ιλίγγου και τη μείωση του αριθμού των επεισοδίων του είναι:
- Άμεση ακινητοποίηση σε καθιστή θέση για την αποφυγή πεσίματος και τραυματισμού
- Η ξεκούραση σε ακίνητη θέση σε ένα ήσυχο, σκοτεινό δωμάτιο για να μειωθεί το αίσθημα περιστροφής
- Αργή έγερση από το κρεβάτι για την αποφυγή ξαφνικού επεισοδίου ιλίγγου
- Προσεκτικές και αργές κινήσεις του κεφαλιού κατά τη διάρκεια καθημερινών δραστηριοτήτων
- Μείωση του άγχους και χαλάρωση, διότι το άγχος μπορεί να επιδεινώσει τον ίλιγγο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Vertigo, NHS.uk, διαθέσιμο εδώ
- Dizziness, Cleveland Clinic, διαθέσιμο εδώ
- Dizziness and Vertigo, MedlinePlus, διαθέσιμο εδώ
- Vertigo and Vertigo-Associated Disorders, Healthline, διαθέσιμο εδώ
- Dizziness: Lightheadedness and Vertigo, University Of Michigan Health, διαθέσιμο εδώ
