Του Σπύρου Μίτσουλη,
1865: Ο Henry Wirz, λοχαγός στον στρατό της Συνομοσπονδίας (Νότιες Πολιτείες) κατά τον Αμερικανικό Εμφύλιο (1861-1865), εκτελείται δια απαγχονισμού, έχοντας καταδικαστεί για εγκλήματα πολέμου. Ο Wirz ήταν ελβετικής καταγωγής και μετανάστευσε στις Η.Π.Α. το 1849 και συγκεκριμένα στην πολιτεία της Λουϊζιάνα, όπου και εγκαταστάθηκε. Με το ξέσπασμα του Αμερικανικού Εμφυλίου, κατατάχθηκε στον στρατό των Νοτίων και μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα έγινε λοχαγός, αναλαμβάνοντας τη μεταφορά και τη φύλαξη αιχμαλώτων πολέμου. Το 1864, ανέλαβε τη διοίκηση του στρατοπέδου αιχμαλώτων Camp Sumter γνωστού και ως Andersonville Prison. Το στρατόπεδο-φυλακή ήταν, αρχικά, σχεδιασμένο για να φιλοξενήσει έως 10.000 αιχμαλώτους, όμως μέχρι το καλοκαίρι του 1864 ο αριθμός τους είχε ξεπεράσει τις 31.000. Ενώ, αρχικά, είχε σχεδιαστεί να δημιουργηθούν εγκαταστάσεις για τη στέγαση των αιχμαλώτων, τα σχέδια δεν υλοποιήθηκαν ποτέ λόγω της πορείας του πολέμου, με αποτέλεσμα οι φυλακισμένοι να διαβιούν κάτω από άθλιες συνθήκες, χωρίς προστασία από τις καιρικές συνθήκες και με τεράστιες ελλείψεις σε τρόφιμα και φάρμακα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα περισσότεροι από 13.000 αιχμάλωτοι στρατιώτες να πεθάνουν από την πείνα, τις κακουχίες και από αρρώστιες κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του στρατοπέδου. Μετά το τέλος του πολέμου, ο Wirz φυλακίστηκε από τους Βόρειους και του απαγγέλθηκαν κατηγορίες για εσκεμμένη δολοφονία και βασανισμό χιλιάδων αιχμαλώτων, για τους οποίους ήταν υπεύθυνος. Στη δίκη, που κράτησε δύο μήνες, κατέθεσαν περισσότεροι από 150 μάρτυρες κατηγορίας και στο τέλος, ο Wirz καταδικάστηκε σε εκτέλεση, η οποία έλαβε χώρα στις 10 Νοεμβρίου 1865. Αργότερα, αποδείχθηκε πως κάποιες από τις κατηγορίες ήταν κατασκευασμένες και πως παρά τις μεγάλες ευθύνες του, o Wirz χρησιμοποιήθηκε ως αποδιοπομπαίος τράγος. Ήταν ένας από τους ελάχιστους ανθρώπους που εκτελέστηκαν για εγκλήματα πολέμου κατά τον Αμερικανικό Εμφύλιο.
1885: Ο Γερμανός μηχανικός και βιομήχανος Gottlieb Daimler παρουσιάζει την πρώτη μοτοσυκλέτα, παγκοσμίως γνωστή και ως Daimler Reitwagen, την οποία είχε σχεδιάσει και κατασκευάσει ο ίδιος. Ο Daimler υπήρξε πρωτοπόρος στην κατασκευή κινητήρων, αλλά το όνειρό του ήταν να δημιουργήσει μικρούς κινητήρες εσωτερικής καύσης, οι οποίοι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε οχήματα. Ο στόχος αυτός επιτεύχθηκε το 1883, όταν κατασκεύασε για πρώτη φορά έναν κινητήρα σχετικά μικρό και αρκετά ισχυρό. Τον επόμενο χρόνο, αφού βελτίωσαν τον κινητήρα, τον τοποθέτησαν σε ένα δίκυκλο, κατασκευάζοντας την πρώτη μοτοσυκλέτα με κινητήρα εσωτερικής καύσης. Ο κινητήρας ήταν μονοκύλινδρος, 264 κυβικών εκατοστών και απέδιδε ισχύ ίση με μισό ίππο στις 600 στροφές το λεπτό, πετυχαίνοντας ταχύτητα 11 χλμ./ώρα. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 18 Νοεμβρίου, ο γιός του Daimler, Paul, πραγματοποίησε την πρώτη βόλτα με τη μοτοσυκλέτα, καλύπτοντας απόσταση σχεδόν 12 χιλιομέτρων.
1989: Ο Todor Zhivkov (1911-1998), Γενικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Βουλγαρίας και αδιαμφισβήτητος ηγέτης της για 35 ολόκληρα χρόνια (1954-1989) αναγκάζεται να παραιτηθεί από την ηγεσία της χώρας και αντικαθίσταται από τον Petar Mladenov. O Todor Zhivkov ανέλαβε την ηγεσία της Βουλγαρίας το 1954, μετά την παραίτηση του Valko Chervenkov κατά την περίοδο της αποσταλινοποίησης. Ακολούθησε μια πιο φιλελεύθερη πολιτική από τον προκάτοχό του και προχώρησε σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις σε πολλούς τομείς, ενισχύοντας τη δημοτικότητά του και ισχυροποιώντας τη θέση του. Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής του, εφάρμοσε διάφορες πολιτικές, όχι πάντοτε με επιτυχία, όπως στις αρχές της δεκαετίας του 1980, όπου στο πλαίσιο της πολιτικής της εθνικής αναβίωσης υποχρέωσε τους τουρκόφωνους κατοίκους να υιοθετήσουν βουλγαρικά επίθετα. Αυτή η απόφαση ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων και οδήγησε στο ξέσπασμα ταραχών στις περιοχές με τουρκικό πληθυσμό. Σύντομα, η εκστρατεία αλλαγής των ονομάτων διακόπηκε, αλλά η ζημιά που είχε προκαλέσει τόσο στο κύρος της χώρας όσο και στην εσωτερική συνοχή της ήταν ανυπολόγιστη. Το 1989, ο Zhivkov κάλεσε όσους απ’ τους τουρκόφωνους κατοίκους της χώρας επιθυμούν να εγκατασταθούν στην Τουρκία να το πράξουν, με αποτέλεσμα περισσότεροι από 350.000 άνθρωποι να εγκαταλείψουν τη Βουλγαρία. Αυτό το γεγονός δημιούργησε αντιδράσεις στο εξωτερικό, πλήττοντας ανεπανόρθωτα τις σχέσεις της Βουλγαρίας με τα άλλα κράτη τόσο της Δύσης όσο και του Ανατολικού Μπλοκ. Εν μέσω αυτής της κατάστασης, μέλη της Κυβέρνησης άρχισαν να συνωμοτούν για να απομακρύνουν τον Zhivkov από την εξουσία, στον οποίο παρέδωσαν τελεσίγραφο στις 9 Νοεμβρίου 1989. Μη μπορώντας να αντιστρέψει την κατάσταση, ο Zhivkov παραιτήθηκε την επόμενη ημέρα. Λίγο καιρό αργότερα, το Κομμουνιστικό Καθεστώς στη Βουλγαρία κατέρρευσε και η χώρα οδηγήθηκε σε ελεύθερες εκλογές.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Henry Wirz hanged for murder, History.com, διαθέσιμο εδώ
- Captain Henry Wirz, NPS.gov, διαθέσιμο εδώ
- How the Trial and Death of Henry Wirz Shaped Post-Civil War America, διαθέσιμο εδώ
- World’s First Motorcycle Was Unveiled By German Engineer Daimler On This Day In 1885, διαθέσιμο εδώ
- Gottlieb Daimler, Britannica.com, διαθέσιμο εδώ
- Todor Zhivkov, Bulgarian political leader, Britannica.com, διαθέσιμο εδώ