Η 9η Νοεμβρίου στην Ιστορία

Του Νικόλαου-Νεκτάριου Δημητρά,

1492: Υπογράφεται η Συνθήκη Ειρήνης των Étaples στην ομώνυμη πόλη, η οποία βρίσκεται στη Βόρεια Γαλλία μεταξύ των βασιλιάδων του Καρόλου Η’ (Charles VIII de France) και του Ερρίκου Ζ’ (Henry VII) της Αγγλίας. Σκοπός της συνθήκης ήταν να τερματιστεί η αγγλική εισβολή στη Γαλλία. Η εισβολή αυτή είχε δημιουργηθεί εξαιτίας της επιμονής της Γαλλίας να υποστηρίζει τον Perkin Warbeck, διεκδικητή του θρόνου του Ερρίκου. Ο Perkin Warbeck αποτελούσε απειλή για τη δυναστεία των Tudor, στην οποία άνηκε και ο Ερρίκος. Με αυτήν τη συνθήκη, η Γαλλία αποδέχθηκε να εξορίσει τον Warbeck και να πληρώσει στην Αγγλία μια αποζημίωση ύψους 159.000 λιρών. Η συνθήκη επικυρώθηκε και επισήμως τον Δεκέμβριο. Αποτέλεσε σημαντική νίκη για την Αγγλία και επιβεβαίωσε για άλλη μια φορά τη δύναμη που είχε εκείνη την εποχή. Ακόμη, ο Ερρίκος ένιωθε περισσότερο ασφαλής για την επιβίωσή του και της δυναστείας του, εφόσον ένας από τους κύριους εχθρούς του είχε πλέον εξοριστεί. Ένιωθε, επίσης, περισσότερη σιγουριά για την επίτευξη των επόμενών του στόχων και κυρίως την εισβολή στην Ιταλία.

1729: Υπογράφεται η Συνθήκη της Σεβίλλης ανάμεσα στη Βρετανία, τη Γαλλία και την Ισπανία, τερματίζοντας τον Αγγλοϊσπανικό Πόλεμο, που είχε ξεκινήσει από το 1727. Ο πόλεμος είχε ξεκινήσει εξαιτίας της αποτυχημένης προσπάθειας της Ισπανίας να καταλάβει το Γιβραλτάρ και του αποτυχημένου αποκλεισμού από τη μεριά της Βρετανίας του Porto Bello. Για να επιτευχθεί η συνθήκη, οργανώθηκε το Συνέδριο της Σουασόν από τον Καρδινάλιο Fleury, κυβερνών της Γαλλίας. Γενικά, η συνθήκη αυτή, μαζί με άλλες συνθήκες εκείνης της εποχής, επέτρεπαν στα αναμεμειγμένα έθνη να επιστρέψουν στο status quo ante bellum, δηλαδή στην κατάσταση που υπήρχε πριν ξεκινήσει ο πόλεμος, ώστε να επικρατήσει ξανά η ειρήνη. Αυτό θα βοηθούσε την ελεύθερη διακίνηση εμπορίου ανάμεσα στις Ευρωπαϊκές Δυνάμεις, το οποίο θα ενίσχυε την οικονομία τους. Ωστόσο, η συνθήκη δεν είχε μακροζωία και δεν κατάφερε να συγκρατήσει τις εντάσεις που θα οδηγούσαν ξανά τις δύο δυνάμεις (Αγγλία και Ισπανία) στον πόλεμο του Jenkins’ Ear, το 1739, μετά, δηλαδή από μια δεκαετία.

1921: Δημιουργείται το φασιστικό κόμμα του Μουσολίνι που ονομάστηκε Εθνικό Φασιστικό Κόμμα (Partito Nazionale Fascista, PNF εν συντομία), το οποίο και κυβερνούσε απολυταρχικά την Ιταλία από το 1922 έως το 1943. Πριν από αυτό, υπήρχε και το Φασιστικό Επαναστατικό Κόμμα (Partito Fascista Rivoluzionario, PFR), το οποίο είχε ιδρυθεί το 1918 από τον Μουσολίνι. Αν και δε γνώρισε επιτυχία, αποτέλεσε τον πρόδρομο του PNF. Βασική ιδεολογία του κόμματος ήταν ο ιταλικός εθνικισμός και η κατάκτηση των εδαφών των υπόλοιπων εθνών για την αναβίωση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Οι υποστηρικτές της πίστευαν πως οι Ιταλοί ήταν απόγονοι της αρχαίας Ρώμης και πως έπρεπε να πολεμήσουν για την επανίδρυση της Ρωμαϊκής–Ιταλικής Αυτοκρατορίας. Το κόμμα απέκτησε γρήγορα φήμη, κατηγορώντας το Δημοκρατικό Πολίτευμα ως κύριο υπαίτιο για τις εδαφικές απώλειες και τις ήττες της Ιταλίας. Κατά τα πρώτα χρόνια του κόμματος, οι ομάδες του ονομάζονταν Μελανοχίτωνες (squadristi) και είχαν ως στόχο να επιβληθούν δια της βίας στους σοσιαλιστές στην αγροτική κοιλάδα Πo, κερδίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τη στήριξη των ιδιοκτητών γης. Ως προς τον οικονομικό τομέα, παρόλο που οι πρώτες ομιλίες του Μουσολίνι υπονοούσαν πως θα μπορούσε να ταχθεί προς τον laissez-faire καπιταλισμό, τελικά σύντομα αποδείχθηκε πως προτιμούσε σθεναρά μια οικονομία ισχυρά ελεγχόμενη από το κράτος. Σήμερα, το καταστατικό του κόμματος αυτού, όπως και του Ρεπουμπλικανικού Φασιστικού Κόμματος, απαγορεύονται από το Σύνταγμα της Ιταλίας να αναδημοσιευτούν ως αντίθετα στις βασικές αρχές του Δημοκρατικού Πολιτεύματος.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• S.B. Chimes , An Administrative History of Mediaeval Britain, Blackwells of Oxford, 1984 σελ. 84

• David Nicholas, Η εξέλιξη του μεσαιωνικού κόσμου (312-1500) (μτφρ. Τζ. Μαριάννα), ΜΙΕΤ, 2013
• Καραπιδάκης Ε. Νίκος, Ιστορία της Μεσαιωνικής Δύσης (5^ος – 11^ος αιώνας), Αλεξάνδρεια, 1996
• Ana Crespa, A Change of Ideology in Imperial Spain in Ideology and Foreign Policy in Early Modern Europe (1650–1750). Routledge,Oxfordshire, 2011
• Britannica, Treaty of Seville, διαθέσιμο εδώ
• Simms, Brendan, Three Victories and a Defeat: The Rise and Fall of the First British Empire, 1714–1783, Penguin Books, London, 2008
• Benito Mussolini (2006), My Autobiography with The Political and Social Doctrine of Fascism, Mineloa: Dover Publication Inc., New York, 2006, σελ. 227
• Aristotle A. Kallis, Fascist ideology: territory and expansionism in Italy and Germany, 1922–1945. , Routledge, Oxfordshire, 2000. σελ. 41.

• Stanislao G. Pugliese. Fascism, anti-fascism, and the resistance in Italy: 1919 to the present. Rowman & Littlefield Publishers, Oxford, 2004