Του Γιώργου Κοσματόπουλου,
Είναι σαφές ότι οι εκλογές ανάδειξης νέας ηγεσίας του Κινήματος Αλλαγής παρουσιάζουν ενδιαφέρον τόσο για τη ΝΔ όσο και για τον ΣΥΡΙΖΑ. Τούτο, διότι το ΚΙΝΑΛ είναι ουσιαστικά το ΠΑΣΟΚ, το μόνο πραγματικό κόμμα του κατά τα άλλα πολυκομματικού σχηματισμού, το οποίο, είτε βρίσκεται στο 45%, είτε στο 5%, εξακολουθεί να αποτελεί κυβερνητικό κόμμα. Το DNA και οι στόχοι του κατεξοχήν φορέα εξουσίας της μεταπολιτευτικής Ελλάδος δεν αλλάζουν…
Σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις αυτής της αναμέτρησης, είναι γεγονός ότι η απόσυρση και, κατόπιν, η εκδημία της Φώφης Γεννηματά και η ανακοίνωση της υποψηφιότητας του Γιώργου Παπανδρέου ανέτρεψαν τα δεδομένα που ίσχυαν μέχρι τον Οκτώβριο. Πλην των ανακατανομών δυνάμεων που προέκυψαν στο εσωκομματικό πεδίο, πολλοί είναι οι παράγοντες εκείνοι που προσπαθούν να ερμηνεύσουν τις προσδοκίες των πυλώνων του σημερινού «καχεκτικού» δικομματισμού από τις «πράσινες» κάλπες του προσεχούς Δεκεμβρίου. Εν ολίγοις, ποιον επιθυμούν στην ηγεσία του ΚΙΝΑΛ, η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ;
Στο ερώτημα αυτό είχαν υπάρξει διάφορες απαντήσεις πριν ακόμα η αείμνηστη Φώφη Γεννηματά ανακοινώσει ότι αποσύρεται από την κούρσα, προκειμένου να παλέψει για τη ζωή και «πυροδοτηθούν» έτσι οι υποψηφιότητες του Γιώργου Παπανδρέου, του Παύλου Γερουλάνου και του Παύλου Χρηστίδη Οι απαντήσεις, που δίνονταν, βέβαια, από διάφορους αναλυτές, συνήθως εμφορούνταν από τη διάθεσή τους απέναντι σε κάθε υποψήφιο Πρόεδρο. Έτσι, για άλλους η ΝΔ θα ήθελε τον Ανδρέα Λοβέρδο, γιατί θεωρείται πιο κοντά της πολιτικά και, άρα, θα ήταν πιο εύκολο να συνεργαστεί άτυπα ή τυπικά μαζί της.
Από την άλλη όμως, υπήρχε και η άποψη που έλεγε ότι, ακριβώς λόγω του πιο Κεντρώου και αντι- ΣΥΡΙΖΑ προφίλ του Λοβέρδου, το σημερινό κυβερνών κόμμα δεν θα επιθυμούσε να αναλάβει την ηγεσία του ΚΙΝΑΛ και του ΠΑΣΟΚ ένας πολιτικός ο οποίος θα «ψάρευε» εκλογικά στα ίδια πολιτικά νερά με αυτή. Το ίδιο και για τον ΣΥΡΙΖΑ: Άλλοι έλεγαν ότι θα ήθελε τον Λοβέρδο για να κόψει ψήφους από τη ΝΔ και, αντιστοίχως, η παρουσία του να επιστρέψει στο κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης να προσεγγίσει «αντι-Δεξιά», παπανδρεϊκά στελέχη. Από την άλλη, όμως, αν η παρουσία Λοβέρδου συνέβαλε στη συγκρότηση ενός σκληρού αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου, και δεδομένου ότι -σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις- η σημερινή βάση του ΚΙΝΑΛ έχει αυτά τα χαρακτηριστικά, το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα θα απομονωνόταν και τα σενάρια περί «Προοδευτικής Διακυβέρνησης» θα καίγονταν.
Παρομοίως και για τον Νίκο Ανδρουλάκη: Αφενός, πολλοί υποστηρίζουν ότι η απουσία του από τη σημερινή Βουλή θα ήταν «βούτυρο στο ψωμί» των Μητσοτάκη και Τσίπρα, δεδομένου ότι σε σημαντικές συζητήσεις που θα εξελίσσονταν σε αναμετρήσεις πολιτικών αρχηγών, ο Πρόεδρος του τρίτου κοινοβουλευτικού κόμματος, που απευθύνεται σε σημαντικά τμήματα των ακροατηρίων τους, θα απείχε. Αφετέρου, η ανάληψη της ηγεσίας του ΚΙΝΑΛ και του ΠΑΣΟΚ από ένα νέο σε ηλικία πολιτικό στέλεχος, με σημαντική ευρωπαϊκή εμπειρία και χωρίς κυβερνητική φθορά, δεν αποκλείεται να προσέδιδε δυναμική στην τρίτη πολιτική δύναμη του τόπου. Ο Τσίπρας θα έχανε το προνόμιο να απευθύνεται ακόμα και σήμερα στην κοινή γνώμη ως ο νεότερος, ηλικιακά, ηγέτης κοινοβουλευτικού κόμματος. Ο Μητσοτάκης θα είχε απέναντί του κάποιον, ο οποίος θα μπορούσε, ενδεχομένως, να αρθρώσει έναν πιο εκσυγχρονιστικό λόγο, εν αντιθέσει με τις αριστερίστικες εξάρσεις, που κατά καιρούς παρουσίαζε η δημόσια ρητορική του ΚΙΝΑΛ, κάνοντάς το απωθητικό σε αρκετό μετριοπαθή κόσμο.
Πλέον, στην εξίσωση έχει μπει και ο Γιώργος Παπανδρέου, ενώ ο δημόσιος προσδιορισμός του αντικτύπου της υποψηφιότητάς του στα άλλα δύο κόμματα εξουσίας υπακούει και πάλι στα εσωκομματικά συμφέροντα: Για τους οπαδούς του ΓΑΠ, κυρίως αλλά όχι μόνο, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πανικοβληθεί από την πιθανότητα επικράτησης του πρώην Πρωθυπουργού. Θεωρούν ότι ο τελευταίος Πρωθυπουργός, που προερχόταν από το ΠΑΣΟΚ, θα μπορούσε να προκαλέσει την επιστροφή «αριστερόστροφων» στελεχών και ψηφοφόρων στην κοιτίδα τους. Το ίδιο πανικόβλητη θεωρούν ότι είναι και η ΝΔ, δεδομένου ότι ο Παπανδρέου θα έκαιγε οριστικά το όποιο σενάριο μελλοντικής συγκυβέρνησης των δύο κομμάτων, ενώ η επιστροφή του στην ηγεσία του συγκεκριμένου πολιτικού χώρου θα μεταφραζόταν ως δικαίωση των μνημονιακών επιλογών του και, επομένως, θα επανερχόταν δυναμικά στο προσκήνιο η συζήτηση γύρω από τις ευθύνες των κυβερνήσεων Καραμανλή για τη χρεοκοπία της χώρας.
Παράλληλα, όμως, υπάρχουν κι αυτοί οι οποίοι θεωρούν ότι τυχόν νίκη του ΓΑΠ είναι το καλύτερο σενάριο για ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ. Η μεν πρώτη θα έχει την ευκαιρία να μονοπωλήσει το αντι-ΣΥΡΙΖΑ κοινό, το οποίο ακόμα και σήμερα παραμένει πολυπληθές και να προσεταιριστεί Κεντρώους, μετριοπαθείς ανθρώπους, που παραδοσιακά ανήκαν στη λεγομένη Κεντροαριστερά και δεν αγανακτούν σε κάθε υπόνοια αντιπολιτευτικού, πόσο μάλλον κυβερνητικού, συντονισμού με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο ίδιος ο πρώην Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, άλλωστε, αποτελεί κόκκινο πανί για σημαντικό τμήμα της βάσης του κόμματος, που δεν έχει ξεχάσει τη διάσπαση του κόμματος από τον υιό του ιδρυτή του, 20 ημέρες πριν τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015. Την ίδια θετική διάθεση απέναντι σε μια ενδεχόμενη παπανδρεϊκή νίκη έχει, για αυτούς, και ο ΣΥΡΙΖΑ, δεδομένου ότι ο σημερινός Πρόεδρος του ΚΙΔΗΣΟ ομνύει στη λεγομένη Προοδευτική Διακυβέρνηση (έστω κι αν εκκινεί δημοσίως από διαφορετική συλλογιστική αφετηρία), αυτό-εντάσσεται στον αντι-Δεξιό χώρο, ενώ η επαφή μαζί του θα ήταν προνομιακή, λόγω και της πληθώρας των πρώην συνεργατών του, που πλέον βρίσκονται στο κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης.
Τι από όλα αυτά ισχύει τελικά; Ας δούμε κάποια δεδομένα στην περίπτωση Παπανδρέου:
Πρώτον, ο πρώην Πρωθυπουργός είναι ένα πρόσωπο που, δικαίως ή αδίκως, για την πλειοψηφία της κοινής γνώμης παραμένει αντιπαθές, έχοντας υποστεί τεράστια πολιτική φθορά.
Δεύτερον, η πλειοψηφία όσων εγκατέλειψαν το ΠΑΣΟΚ για χάρη του ΣΥΡΙΖΑ ανήκουν, θεωρητικά τουλάχιστον, στον ευρύτερο παπανδρεϊκό χώρο.
Τρίτον, η πλειοψηφία αυτή εγκατέλειψε το ΠΑΣΟΚ από το 2010 έως το 2012, με εξαίρεση τους δύο τελευταίους μήνες, πριν τις πρώτες κάλπες του 2012, στην ηγεσία του κόμματος που βρισκόταν ο Παπανδρέου.
Τέταρτον, μεγάλη μερίδα των ψηφοφόρων που έκαναν το δρομολόγιο ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ, βρίσκονται στο σημερινό κόμμα της μείζονος αντιπολιτεύσεως σχεδόν δέκα χρόνια. Στο διάστημα αυτό, είδαν να ανατρέπεται όλο το αφήγημα που τους προσέλκυσε εκεί: Από την «Πρώτη φορά Αριστερά», στη συγκυβέρνηση με τον Ακροδεξιό Καμμένο, από την κατάργηση του Μνημονίου «με έναν νόμο κι ένα άρθρο» στο τρίτο και σκληρότερο όλων των Μνημονίων, ενώ καίτοι πολλοί εξ αυτών τοποθετούσαν εαυτούς στο «Πατριωτικό ΠΑΣΟΚ», βρέθηκαν να επιδοκιμάζουν δια της ψήφου τους τη Συμφωνία των Πρεσπών. Δεν γύρισαν μετά από όλα αυτά στο ΠΑΣΟΚ, τη στιγμή που την ηγεσία του τελευταίου είχε η Φώφη Γεννηματά και τη στιγμή που ο «τοξικός» για τους παπανδρεϊκούς, Βαγγέλης Βενιζέλος, είχε εκδιωχθεί άκομψα, ενώ ο ΓΑΠ είχε επιστρέψει διά του ΚΙΝΑΛ και, μάλιστα, με τους δικούς του όρους.
Πέμπτον, υπάρχουν όντως οπαδοί του Παπανδρέου που θα έπεφταν στη φωτιά, αν τους το ζητούσε και δεν βρίσκονται οργανωτικά κατ’ ανάγκη στο σημερινό ΚΙΝΑΛ.
Έκτον, πολλοί υποστηρικτές του Παπανδρέου, εντός του ΚΙΝΑΛ, λειτουργούν με απίστευτο φανατισμό και προσδοκούν ξεκάθαρα ρεβάνς για τις προσωπικές ήττες του, το 2011 και το 2015.
Έβδομον, η σημερινή βάση του ΚΙΝΑΛ αποτελείται σε πολύ μεγάλο βαθμό από ανθρώπους που έμειναν στο ΠΑΣΟΚ στις χειρότερες στιγμές του κόμματος, ανεξαρτήτως ποσοστών και προσώπου στην ηγεσία. Από ανθρώπους που υπέστησαν λεκτική, αν όχι και σωματική βία, για την επιλογή του αυτή, την εποχή του έξαλλου αντιμνημονίου. Οι άνθρωποι αυτοί είδαν τον πρώην Πρόεδρό τους να διασπά το κόμμα που τον τίμησε με τη θέση του Προέδρου και του Πρωθυπουργού της χώρας, λίγες ημέρες πριν από μία μάχη επιβίωσης γι’ αυτό, όταν είχε αποχωρήσει ήδη 2,5 χρόνια από την ηγεσία του.
Ουδείς μπορεί να πει με ασφάλεια ποιον επιθυμούν ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ για νέο Πρόεδρο του ΚΙΝΑΛ. Ούτε καν οι ίδιοι. Σε εποχές, όμως, όπου ο φανατισμός και η αλαζονεία κυριαρχούν, ας προσπαθήσει ο κάθε σκεπτόμενος πολίτης, ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης, να προσεγγίσει την κατάσταση με σοβαρότητα και ψυχραιμία, όχι διεκδικώντας την κατοχή της απόλυτης αλήθειας, αλλά το δικαίωμά του να αποβάλει τη νοοτροπία του οπαδού.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Εκλογές ΚΙΝΑΛ – Λοβέρδος: Αν εκλεγώ θα μιλήσω ως πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, protothema.gr, διαθέσιμο εδώ
- Εκλογές ΚΙΝΑΛ- Δημοσκόπηση: «Μάχη» μεταξύ Λοβέρδου, Ανδρουλάκη, Παπανδρέου – Ποιος προηγείται, cnn.gr, διαθέσιμο εδώ