Της Διονυσίας Σούρμπη,
Το Χρηματιστήριο Αθηνών (ΧΑ, ΧΑΑ, Athens Stock Exchange, ASE, ATHEX) είναι το μοναδικό χρηματιστήριο που εδρεύει εντός ελληνικών συνόρων και συγκεκριμένα στον αριθμό 110 της Λεωφόρου Αθηνών, στην πρωτεύουσα της χώρας μας φυσικά. Υπάρχουν πέντε αγορές που λειτουργούν, που για τα ελληνικά δεδομένα είναι αρκετές και διαρκώς αναπτυσσόμενες, πάντοτε με τα πάνω και τα κάτω τους. Αυτές είναι οι οργανωμένη αγορά αξιών, οργανωμένη αγορά παραγώγων, εναλλακτική αγορά, αγορά άνθρακα και εξωχρηματιστηριακή αγορά. Μάλιστα, εκτός όλων όσων προαναφέρθηκαν το Χρηματιστήριο Αθηνών έχει στη διάθεση του περισσότερους από 30 δείκτες.
Ας προβούμε, όμως, σε μια ιστορική αναδρομή, χρήσιμη για να αναδειχθεί η μακρόχρονη πορεία του Ελληνικού Χρηματιστηρίου. Το 1870, ξεκίνησε η Λέσχη Εμπόρων των Αθηνών, που αρχικά λειτουργούσε και χρησίμευε σαν πρακτορείο ειδήσεων. Αυτός ήταν και ο χώρος στον οποίο διεξάγονταν διαπραγματεύσεις για τα ομόλογα των εθνικών δανείων που εκδίδονταν την περίοδο εκείνη. Κάπως έτσι, μπήκαν τα θεμέλια, λοιπόν, ανεπίσημα, ώστε να λειτουργεί ένα τρόπον τινά χρηματιστήριο.
Το χρηματιστήριο των Αθηνών αποτέλεσε ακρογωνιαίο λίθο στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, για σχεδόν μία εικοσαετία, κυρίως το διάστημα 1980-1999. Το 1999, όμως, το χρηματιστήριο επηρεάστηκε από κάποια πολιτικοοικονομικά γεγονότα, με κυριότερο αυτό της ένταξης της Ελλάδας στην ΟΝΕ (Οικονομική και Νομισματική Ενοποίηση). Τότε, λοιπόν, συνέβη και το πρώτο μεγάλο χρηματιστηριακό κραχ του 1999, γράφτηκε μία μαύρη σελίδα για τα ελληνικά χρηματιστηριακά δεδομένα, που στοίχησε σε πολλές οικογένειες τα κεφάλαια που είχαν επενδύσει.
Όσον αφορά το νομικό πρόσωπο της επιχείρησης, πρόκειται για έναν όμιλο επιχειρήσεων και αποτελείται από την εταιρεία Ελληνικά Χρηματιστήρια – Χρηματιστήριο Αθηνών Α.Ε. Συμμετοχών (ΕΧΑΕ) και μία μικρή ομάδα από θυγατρικές της εταιρείες, εκ των οποίων οι Ελληνικό Κεντρικό Αποθετήριο Τίτλων A.E. (ATHEXCSD) και Εταιρεία Εκκαθάρισης Συναλλαγών Χρηματιστηρίου Αθηνών A.E. (ATHEXClear). Στο ιδιοκτησιακό καθεστώς τώρα, το χρηματιστήριο πήρε μορφή ανώνυμης εταιρείας συμφερόντων του ελληνικού δημοσίου χρησιμοποιώντας την επωνυμία Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών Α.Ε., το 1995. Πολύ σύντομα, το 1997, ήρθε και το ενδιαφέρον από άλλους φορείς και τελικά έγινε πράξη η αγορά από ιδιώτες, πια, του 39,67% και έπειτα ακόμη 12% των μετοχών της εταιρείας το 1998, με την κρατική συμμετοχή να καταλήγει στο 47,7%, λίγο πριν την είσοδο στη νέα χιλιετία, το 1999.
Η εταιρεία Ελληνικά Χρηματιστήρια Α.Ε. ξεκινά την δράση της το 2000. Τον Απρίλιο του επόμενου έτους, του 2001, καταργείται η μέχρι τότε δημοφιλέστερη αίθουσα συνεδριάσεων (trading floor) του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών επί της οδού Σοφοκλέους 10. Η εταιρεία Χρηματιστήριο Αθηνών Α.Ε. ήταν προϊόν συγχώνευσης των εταιρειών Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών Α.Ε. και Χρηματιστήριο Παραγώγων Αθηνών Α.Ε., έτσι κι αλλιώς θυγατρικών της Ελληνικά Χρηματιστήρια Α.Ε., τον Σεπτέμβριο του 2002. Το μετοχικό πακέτο της Ελληνικά Χρηματιστήρια Α.Ε. μοιράστηκε σε 7 τραπεζικούς ομίλους, με το αζημίωτο βέβαια, το 2003. Η Ελληνικά Χρηματιστήρια Α.Ε. πήρε στα χέρια της το 100% των μετοχών των θυγατρικών εταιρειών Κεντρικό Αποθετήριο Αξιών Α.Ε. (ΚΑΑ) και Εταιρεία Εκκαθάρισης Συναλλαγών επί Παραγώγων Α.Ε. (ΕΤΕΣΕΠ), λίγα χρόνια αργότερα, το 2006. Έναν χρόνο νωρίτερα, το 2005, η εταιρεία Ελληνικά Χρηματιστήρια Α.Ε. πήρε υπό την εποπτεία της την θυγατρική Ανάπτυξη Συστημάτων και Υποστήριξης Κεφαλαιαγοράς Α.Ε. (ΑΣΥΚ). Έπειτα, το 2013, η εταιρεία Χρηματιστήριο Αθηνών Α.Ε. ένωσε τις δυνάμεις της με τα Ελληνικά Χρηματιστήρια Α.Ε. δημιουργώντας την εταιρεία Ελληνικά Χρηματιστήρια – Χρηματιστήριο Αθηνών Α.Ε. Συμμετοχών (ΕΧΑΕ), η οποία είναι και εισηγμένη, πλέον, στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Τον Ιούλιο του 2007, άρχισε η μεταφορά και η μετακόμιση, ουσιαστικά, όλων των υπηρεσιών του Ομίλου στο νέο ιδιόκτητο κτίριο στη Λεωφόρο Αθηνών 110, όπου και στεγάζεται μέχρι και σήμερα. Τον Δεκέμβριο του 2007, κλείνει για τελευταία φορά της πόρτες του το ιστορικό κτίριο της οδού Σοφοκλέους 10 και παύει έτσι η λειτουργία του ως χρηματιστήριο, περνώντας στην ιστορία.
Το χρηματιστήριο, σήμερα, εν έτει 2021, απαρτίζεται από το εξής διοικητικό συμβούλιο, έχοντας στην θέση του προέδρου τον κ. Γιώργο Χαντζηνικολάου, που μαζί με τον αντιπρόεδρο, κ. Πιλάβιο Αλέξιο, δεν είναι εκτελεστικά μέλη του συμβουλίου, και τον CEO, κ. Σωκράτη Λαζαρίδη, που, ως διευθύνων σύμβουλος, έχει και εκτελεστικά καθήκοντα. Τα υπόλοιπα μέλη είναι, επίσης, μη εκτελεστικά. Οι προαναφερθέντες, μάλιστα, έχουν, πέρα από τις σπουδές τους σε τομείς χρηματοοικονομικών αλλά και του νομικού κλάδου, και πολυετή εμπειρία σε διοικητικές θέσεις στην εγχώρια αλλά και τη διεθνή αγορά, όπως αντίστοιχες θέσεις στη Νέα Υόρκη αλλά και το Λονδίνο, τοποθεσίες με μακρά ιστορία σε επίπεδο τραπεζών και αγορών χρηματιστηριακών και μη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ιστορική Αναδρομή Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών, Athex Group. Διαθέσιμο εδώ.
