Του Νικηφόρου Παγώνη,
«Να βουτάς τη γλώσσα στο μυαλό πριν μιλήσεις». Μία προτροπή των μεγαλύτερων που οι μικρότεροι, αρχικά, δεν καταλαβαίνουν. Με την πάροδο των ετών όμως και με τη συμβίωσή μας με άλλους ανθρώπους στην κοινωνία, η συγκεκριμένη φράση γίνεται πλήρως κατανοητή. Το να σκεφτόμαστε πριν πούμε ή πράξουμε κάτι είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς, από τη στιγμή που δεν σκέφτονται και πράττουν όλοι οι άνθρωποι με τον ίδιο τρόπο με εμάς, η συμπεριφορά μας μπορεί να είναι προσβλητική για κάποιον. Σε έναν ουτοπικό κόσμο θα έπρεπε κάθε άνθρωπος να σκέφτεται τους γύρω του προτού πει ή κάνει κάτι, όμως είναι αυτό δυνατό να συμβεί στην εποχή των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης όπου η «αμεσότητα» και η «ασφάλεια» της οθόνης κάποιες φορές υπερνικά τη σκέψη;
Ζούμε στην εποχή των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης και απολαμβάνουμε την αμεσότητα που μας παρέχουν στο να μοιραζόμαστε στιγμές, ιδέες και απόψεις με άλλους ανθρώπους, γεγονός που ομολογουμένως είναι θετικό, καθώς δεν είχαμε αυτή τη δυνατότητα στο μακρινό παρελθόν. Ωστόσο, η αμεσότητα αυτή στο διαμοιρασμό καταστάσεων δεν σταματά εκεί. Καθημερινά παρατηρούμε φαινόμενα βίας, ρατσισμού, επιθέσεων και άλλων δυσάρεστων καταστάσεων να λαμβάνουν χώρα στο διαδίκτυο. Παρατηρούμε ανθρώπους να ανοίγουν ένα πληκτρολόγιο ή μία κάμερα και να εκφράζονται με το χειρότερο τρόπο για κάποιους άλλους ανθρώπους ή κάποιες ομάδες ανθρώπων, διασπείροντας έτσι τον κακοποιητικό λόγο και την απρεπή συμπεριφορά, γεγονός που ενδεχομένως να μην γινόταν, εάν αυτά τα πράγματα γίνονταν κατά πρόσωπο. Φυσικά, υπήρχαν και παλαιότερα τέτοια περιστατικά με κατά πρόσωπο επίθεση, ωστόσο το διαδίκτυο και η «ασφάλεια της οθόνης» διευκολύνουν κάποιον να εκφραστεί επιθετικά χωρίς να έχει κάποιο φόβο για τις συνέπειες αυτής της συμπεριφοράς.
Εκτός όμως από κάποιον άνθρωπο που πιθανώς θέλει να εκφραστεί επιθετικά προς κάποιον άλλον, υπάρχουν και πρόσωπα που έχουν αρκετούς ακόλουθους στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Εκεί συνίσταται και το δυσκολότερο μέρος του προβλήματος, καθώς παρατηρούνται συνεχώς από άτομα τα οποία είναι ευρύτερα αναγνωρίσιμα, φαινόμενα ρατσισμού, εκφοβισμού, βίας και γενικότερα συμπεριφορών που δεν πρέπει να υφίσταται κανείς. Αυτό σημαίνει ότι εκείνα τα πρόσωπα δύνανται να υποκινήσουν τους ακόλουθούς τους σε κακοποιητικές συμπεριφορές και κακοποιητικό λόγο προς άλλα άτομα. Είναι επομένως μία κακή πλευρά των Μέσων, αφού η ευκολία που υπάρχει στο να αναρτηθεί κάτι, σε συνδυασμό με κάτι που θα ειπωθεί από κάποιον ευρύτερα αναγνωρίσιμο είναι πιθανό να παρακινήσει αρνητικά το κοινό.
Θετικό είναι, ωστόσο, το γεγονός ότι ο διαμοιρασμός τέτοιων δυσάρεστων καταστάσεων αποτελεί την μειοψηφία και όχι το σύνολο των αναρτήσεων. Ως ανεξάρτητοι και σκεπτόμενοι δέκτες είμαστε πλέον σε θέση να διαχωρίζουμε την καλή και κακή κριτική από τον φανατισμό και την εμπάθεια, το χιούμορ και τη σάτιρα από την προσβολή και τον σαρκασμό από την ειρωνεία. Για την εξέλιξη και της δικής μας ζωής και καθημερινότητας αλλά και των διαπροσωπικών μας σχέσεων, είναι καλό να προσέχουμε από ποια διαδικτυακά πρότυπα επηρεαζόμαστε και το τι αυτά πρεσβεύουν. Με το να δίνουμε φωνή σε άτομα τα οποία είναι κακοποιητικά προς άλλους, γιγαντώνουμε περισσότερο τα φαινόμενα ρατσισμού, εκφοβισμού και βίας. Γι’ αυτό λοιπόν, ας δώσουμε την προσοχή μας και την «κοινοποίησή» μας (αφού μιλάμε για τα Μέσα) σε άτομα τα οποία έχουν κάτι ουσιαστικό να μας προσφέρουν, σε άτομα που «έχουν κάτι να πουν». Τότε θα πετύχουμε και το να έχουμε θετικά πρότυπα, άρα θετικές προσλαμβάνουσες για εμάς, όπως και την αποφυγή δυσάρεστων συμπεριφορών από άτομα που δεν υπολογίζουν τον απέναντι, αλλά μόνο μία εικόνα, μία κοινοποίηση, ένα σχόλιο.
Η ευκολία που μας παρέχει το διαδίκτυο καθώς και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης είναι αδιαμφισβήτητη, παρόλα αυτά δεν θα πρέπει να επαναπαυόμαστε και να τα χρησιμοποιούμε αλόγιστα, ασκώντας απρεπείς συμπεριφορές. Πρέπει να σκεφτόμαστε τους απέναντι καθώς πίσω από την οθόνη υπάρχουν άνθρωποι με συναισθήματα. Ας έχουμε, λοιπόν, τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης όπως και το διαδίκτυο ως αρωγό της δικής μας βελτίωσης μέσω της αναζήτησης και στήριξης ουσιαστικών και θετικών γεγονότων και ας αφήσουμε πίσω τις βλαβερές προσλαμβάνουσες που δεν έχουν να μας προσφέρουν κάτι, αντιθέτως μας ωθούν σε λανθασμένα πρότυπα συμπεριφοράς προς τους γύρω μας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Social Media: Αγένεια, χυδαιότητα και κακεντρέχεια από τους… δικαστές του διαδικτύου! topontiki.gr, Διαθέσιμο εδώ
