Της Σπυριδούλας Βλάχα,
Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι ήταν Ιταλός συγγραφέας, ποιητής, σεναριογράφος και σκηνοθέτης. Έγινε γνωστός για την χρήση ερωτισμού, βίας και ακραίας ωμότητας στις ταινίες του και για τα αντισυμβατικά θρησκευτικά και πολιτικά μηνύματα που περνούσε μέσα από τα έργα του.
Ο Παζολίνι γεννήθηκε, στις 5 Μαρτίου του 1922, στην Μπολόνια της Ιταλίας, όταν ανέλαβε την διακυβέρνηση της χώρας ο Μουσολίνι. Με πατέρα υπαξιωματικό του στρατού και μητέρα δασκάλα, η οικογένειά του μετακινούταν από πόλη σε πόλη όσο εκείνος ήταν ακόμα παιδί. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, ο πατέρας του ήταν άγριος και βίαιος, σε αντίθεση με τη γλυκιά μητέρα του, για την οποία έτρεφε τεράστια αδυναμία.
Το λογοτεχνικό του ταλέντο έγινε φανερό από νωρίς, καθώς έγραψε τους πρώτους του στίχους όσο ήταν ακόμη δημοτικό, στην πόλη του Σάτσιλε. Ο Παζολίνι σπούδασε Ιστορία Τέχνης και Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, από το οποίο αποφοίτησε το 1945. Την ίδια χρονιά, ιδρύει μαζί με άλλους φοιτητές μια ακαδημία σχετικά με τη γλώσσα και τον πολιτισμό της περιοχής του Φριούλι, την Academiuta de lenga Furlana, και για τα τέσσερα επόμενα χρόνια εργάζεται ως δάσκαλος στο γυμνάσιο του Βαλσαβόνε.
Το 1942, αποφασίζει μαζί με την μητέρα του και τον αδερφό του να μετακινηθούν στην Καζάρσα, τον τόπο καταγωγής της μητέρας του, ενώ ο πατέρας του είναι αιχμάλωτος στην Κένυα. Ένα χρόνο αργότερα, εκπληρώνει την στρατιωτική του θητεία στο Λιβόρνο, όμως, στη συνέχεια λιποτακτεί και γυρίζει στην οικογένειά του. Δύο χρόνια μετά, το 1945, ακολουθεί ο θάνατος του αδελφού του, Γκουίντο-Αλμπέρτο, ο οποίος δολοφονείται από Γιουγκοσλάβους αντάρτες. Ο θάνατός του σημάδεψε σε μεγάλο βαθμό την ζωή και το έργο του Παζολίνι, καθώς στα έργα του συναντάμε συχνές αναφορές στο γεγονός αυτό, όπως στα μυθιστορήματα Τα παιδιά της ζωής (Ragazzi di Vita) και Μια ζωή γεμάτη βία (Una vita violenta).
Τα χρόνια του νεαρού καλλιτέχνη στην Καζάρσα έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του. Οι συχνοί αγώνες των καταπιεσμένων εργατών που ζούσαν στην περιοχή τον διαμόρφωσαν τόσο πνευματικά όσο και πολιτικά. Δεν δίσταζε να εκφράζει στα έργα του τις μαρξιστικές και αντιφασιστικές του πεποιθήσεις, προκαλώντας συχνά δυσαρέσκεια στους αντίθετούς του. Το αηδόνι της καθολικής εκκλησίας, που περιέχει τα ποιήματα του από την περίοδο 1943-1949 καιΤο όνειρο μιας υπόθεσης, που εκδόθηκε το 1962, είναι ενδεικτικά παραδείγματα της δουλειάς του.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’50, ο Παζολίνι μετακομίζει με τη μητέρα του στην Ρώμη και ακολουθούν δύσκολα χρόνια, καθώς έρχονται αντιμέτωποι με την φτώχεια. Ωστόσο, η δυσκολία αυτή, αντί να αποθαρρύνει το νεαρό συγγραφέα, του δίνει έμπνευση και υλικό για τις νουβέλες Τα παιδιά της ζωής (Ragazzi di Vita, 1955), Μια ζωή γεμάτη βία (Una vita violenta, 1959) και για την πρώτη του ταινία, Accatone”(1961). Και τα τρία αυτά έργα αφορούν τη ζωή ληστών, εκδιδόμενων γυναικών και άλλων ανθρώπων του υποκόσμου της Ρώμης.
Το 1954, εκδίδει μια σειρά ποιημάτων του με τίτλο Η πιο ωραία νιότη, και έναν χρόνο αργότερα ιδρύει μαζί με άλλους συνεργάτες του το περιοδικό Officina. Στο περιοδικό αυτό, λίγα χρόνια μετά, το 1960 δημοσιεύει το δοκίμιο Πάθος και Ιδεολογία και το 1961 το ποίημα Η θρησκεία των καιρών μου. Εκτός, όμως, από το συγγραφικό του ταλέντο, ο Παζολίνι είχε πάθος για την σεναριογραφία και την σκηνοθεσία. Η πιο γνωστή του ταινία είναι Το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο (Ιl Vangelo Secondo Matteo, 1964), το οποίο πραγματεύεται τη ζωή και τον θάνατο του Ιησού. Το 1966, ολοκληρώνει την ταινία Πουλιά Παλιόπουλα (Uccellaci e Uccellini) και στη συνέχεια διασκευάζει δύο αρχαίες ελληνικές τραγωδίες: Οιδίπους Τύραννος (Oedipus Rex, 1967) και Μήδεια (Medea, 1969). Στις ταινίες Θεώρημα (Teorema, 1968) και Χοιροστάσιο (Porcile, 1969) γίνονται φανερές οι πολιτικές και θρησκευτικές του πεποιθήσεις, οι οποίες προκαλούν τις αντιδράσεις μελών της Καθολικής Εκκλησίας.
Στις 2 Νοεμβρίου του 1975, ο Παζολίνι βρέθηκε άγρια δολοφονημένος στην παραλία της Όστια. Τον φόνο ομολόγησε ο 17χρονος τότε Τζουζέππε (Πίνο) Πελόζι, ο οποίος καταδικάστηκε σε φυλάκιση 9 ετών και 7 μηνών το 1976. Ωστόσο, το 2005, ο Πελόζι απέσυρε την ομολογία του, υποστηρίζοντας πως ομολόγησε τον φόνο επειδή δεχόταν απειλές και πως δεν γνώριζε τον πραγματικό δολοφόνο του Παζολίνι. Μετά από αυτό, άρχισε καινούργια έρευνα για τον θάνατο του καλλιτέχνη, όμως τα στοιχεία δεν ήταν ποτέ αρκετά για να φτάσουν στους δολοφόνους. Ωστόσο, αυτό που πιστεύεται μέχρι σήμερα είναι ότι το κίνητρο του φόνου ήταν κυρίως πολιτικό. Ο τάφος του βρίσκεται στην Καζάρσα, στην περιοχή του Φριούλι.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Πιερ Πάολο Παζολίνι, Βικιπαίδεια, διαθέσιμο εδώ
- Παζολίνι: ο αντιφασισμός, ο ελεύθερος έρωτας και η άγρια δολοφονία, TVXS, διαθέσιμο εδώ
- Pier Paolo Pasolini, Britannica, διαθέσιμο εδώ
