Της Ροδάνθης Αλεξίου,
Οι τελευταίες βδομάδες ήταν δύσκολες για τον μεγιστάνα της τεχνολογίας Mark Zuckerberg. Με μια άκρως αποκαλυπτική συνέντευξη στην εκπομπή “60 Minutes” και τα έγγραφα που επιβεβαιώνουν τους ισχυρισμούς της δημοσιευμένα στους Wall Street Journal, η πληροφοριοδότης Frances Haugen έβαλε σε μπελάδες το Facebook. Τα εσωτερικά αυτά έγγραφα υποδεικνύουν τη στρατηγική του τεχνολογικού κολοσσού να αγνοεί έρευνες για την επιρροή που έχουν οι πλατφόρμες τους —στην προκειμένη περίπτωση, στο Instagram— για την ασφάλεια και τη ψυχική υγεία των εφήβων χρηστών τους. Πιο συγκεκριμένα, η Haugen έφερε στο προσκήνιο έρευνες της εταιρείας που υποδεικνύουν ότι το Instagram έχει αρνητικές συνέπειες στην εικόνα εφήβων κοριτσιών για το σώμα τους, άποψη που μπορεί να οδηγήσει και σε αυτοκτονικές τάσεις. Η αμερικανική Γερουσία έχει αναλάβει την έρευνα, καλώντας να καταθέσουν οι υπεύθυνοι των μεγάλων πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης για να εξηγήσουν πώς διασφαλίζουν ότι οι χρήστες —ειδικά μικρότερων ηλικιών— θα προστατεύονται.
Το Facebook ήταν η πρώτη πλατφόρμα που κλήθηκε να δώσει εξηγήσεις. Η εκπρόσωπος της εταιρείας στη Γερουσία, Antigone Davis, ανέφερε μπροστά στους Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικάνους Γερουσιαστές ότι οι έρευνες του Facebook έχουν δείξει και μια άλλη οπτική του ζητήματος. Χαρακτηριστικά ισχυρίστηκε ότι έφηβα κορίτσια που έχουν προβλήματα με τη ψυχική τους υγεία έχουν βρει βοηθητικό το Instagram. Ο Zuckerberg έχει κληθεί και ο ίδιος από την ίδια ομάδα Γερουσιαστών για να δώσει εξηγήσεις για τα έγγραφα που έφερε στη δημοσιότητα η Haugen, κάνοντας την επίσκεψή του στην Capitol Hill την όγδοη τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Το Facebook δεν είναι, όμως, το μοναδικό μέσο κοινωνικής δικτύωσης. “If we’re going to talk about teen users, we should talk about the platforms that teens actually use, which is TikTok, Snapchat and YouTube”, δήλωσε επακριβώς η Evelyn Douek, λέκτορας του Harvard Law School.
Το TikTok, είναι μια από τις μεγαλύτερες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης που χρησιμοποιούν οι έφηβοι, ξεπερνώντας το 1 δισεκατομμύριο χρήστες τον μήνα. Η Γερουσία δεν του δίνει τόση σημασία στην κουβέντα για την ασφάλεια των παιδιών online, έχοντας τη λανθασμένη εντύπωση ότι είναι μόνο μια εφαρμογή για χορό. Ο χρόνος που περνούν νεαρά άτομα στην κινεζική αυτή πλατφόρμα, που ήταν η πιο «κατεβασμένη» (most downloaded) εφαρμογή του 2020, είναι άξιος προσοχής και απαιτείται επαγρύπνηση για να ρυθμιστούν κατάλληλα μέτρα προστασίας των χρηστών τους. Παρόμοια είναι η κατάσταση και για το Snapchat, με 500 εκατομμύρια χρήστες μηνιαία και 20% των χρηστών στις Ηνωμένες Πολιτείες να έχουν ηλικία κάτω των 18 ετών.
Την περασμένη Τρίτη, ο Michael Beckerman, υπεύθυνος του TikTok στην αμερικανική δημόσια πολιτική, η Leslie Miller, αντιπρόεδρος για κυβερνητικές υποθέσεις και δημόσιας πολιτικής της Google, και η Jennifer Stout, αντιπρόεδρος της παγκόσμιας δημόσιας πολιτικής στρατηγικής του Snapchat, εμφανίστηκαν ενώπιον της Γερουσίας. Μια από τις κύριες αντιπαραθέσεις με την Επιτροπή ήταν το νομοσχέδιο για την επέκταση των safeguards βάσει της ομοσπονδιακής νομοθεσίας περί απορρήτου των παιδιών (federal kids privacy laws), που έχει προτείνει ο Δημοκρατικός Γερουσιαστής Edward J. Markey. Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης δεν έχουν συμφωνήσει στις λύσεις που προτείνει το νομοσχέδιο, με τον Markey να αναφέρει χαρακτηριστικά: “This is just what drives us crazy. We want to talk, we want to talk, we want to talk. This bill’s been out there for years, and you still don’t have a view on it. Do you support it or not?”. Η αντιπρόσωπος του Snapchat του απάντησε ότι υπάρχουν κάποια σημεία που πρέπει να συζητήσουν πριν τους δώσουν την πλήρη υποστήριξή τους. Την ίδια στάση είχε και ο Beckerman, ο οποίος ανέφερε ότι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο χρειάζεται κάποιες αλλαγές. Όσον αφορά το περιεχόμενο που υπάρχει στις πλατφόρμες για διατροφικές διαταραχές, οι εκπρόσωποί τους ανέφεραν ότι ήδη απαγορεύουν τέτοιο υλικό και προσπαθούν να βρουν τρόπους για να το κατεβάζουν. Ο Beckerman έπρεπε, επίσης, να αναφέρει ξανά σε ερωτήσεις Ρεπουμπλικάνων Γερουσιαστών για την ασφάλεια των δεδομένων των χρηστών —μιας και η εταιρεία που έχει το TikTok είναι κινεζική— ότι τα δεδομένα αμερικανών χρηστών είναι αποθηκευμένα στις Η.Π.Α.
Η συζήτηση για την προστασία των χρηστών στις μεγάλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης έχει μόλις ξεκινήσει. Με καινούριες πληροφορίες να βγαίνουν στο φως κάθε μέρα, οι νομοθέτες πιέζουν να οριοθετηθεί η δύναμη που έχουν αυτές για την ασφάλεια των πολιτών και ιδιαίτερα των εφήβων. Και ένα άλλο ερώτημα παραμένει ακόμα αναπάντητο: θα λάβουν οι πλατφόρμες ευθύνη για την απόφασή τους να βάζουν αρκετές φορές το κέρδος πάνω από την προστασία των χρηστών τους;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- TikTok, YouTube and Snap execs in Senate hot seat over social media’s impact on kids, CNN, Διαθέσιμο εδώ.
- TikTok, Snap, YouTube defend how they protect kids online in congressional hearing, Washington Post, Διαθέσιμο εδώ.
