Του Τάσου Γρηγοριάδη,
312: Λαμβάνει χώρα η κοσμοϊστορική μάχη της «Μιλβίας Γέφυρας», το αποκορύφωμα της αντιπαράθεσης των αντίζηλων Μαξέντιου και Κωνσταντίνου του Μέγα. Με την κατάρρευση της Τετραρχίας, ο Κωνσταντίνος φιλοδοξούσε να ηγηθεί όλης της Aυτοκρατορίας. Ως αποτέλεσμα, στις αρχές του 312, αποφάσισε να εισβάλει στον Ιταλικό Βορρά (Τορίνο-Βερόνα), τον οποίο κατείχε ο Μαξέντιος. Εν συνεχεία, την παραμονή της ιστορικής σύρραξης, λέγεται πως ο Κωνσταντίνος είδε σε όραμα έναν σταυρό στον ουρανό μαζί με την επιγραφή: «Εν τούτω Νίκα». Σύμφωνα με μερίδα ιστορικών, μετά το συμβάν, διέταξε να ζωγραφισθεί το Χριστιανικό σύμβολο πάνω στις ασπίδες των στρατιωτών, για να πραγματωθεί η προφητεία. Τελικά, την 28η Οκτωβρίου του 312 η μάχη ξεκίνησε, με τον Μαξέντιο να καταστρέφει τη Μιλβία Γέφυρα (στο πέριξ της Ρώμης), για να μη χρησιμοποιηθεί από τους πολέμιούς του. Είχε πάντως μεριμνήσει να κατασκευάσει πρόχειρη γέφυρα, σε άλλο σημείο, στην περίπτωση υποχώρησης. Όταν η πλάστιγγα άρχισε να γέρνει κατά του Μαξέντιου, διατάχθηκε οπισθοχώρηση. Εντούτοις, η προσωρινή γέφυρα δεν άντεξε το βάρος της στρατιάς και κατέρρευσε. Τότε, οι αποκλεισμένοι είτε σφαγιάσθηκαν είτε αιχμαλωτίστηκαν. Το σώμα του Μαξέντιου βρέθηκε στον Τίβερη, καθότι ο ίδιος πνίγηκε στην προσπάθειά του να κολυμπήσει στην απέναντι όχθη. Ο Κωνσταντίνος εισήλθε στη Ρώμη θριαμβευτής, εκπληρώνοντας τον πρόλογο της επικράτησής του στο σύνολο της Ρωμαϊκής επικράτειας.
1726: Δημοσιεύεται στο Λονδίνο το αριστούργημα του Τζόναθαν Σουίφτ (Jonathan Swift) Τα Ταξίδια του Γκιούλιβερ. Ο συγγραφέας του έργου ήταν Άγγλο-Ιρλανδός, πολιτικός επιστήμονας και ασκούσε κριτική σε κοινωνικοπολιτικά ζητήματα. Το βιβλίο αποτελούσε παρωδία-κριτική στη μόδα της εποχής, που ήταν η εξιστόρηση περιπετειών από ξένους-απομακρυσμένους τόπους. Το βιβλίο απεικονίζει έναν φιλόδοξο, θαλασσολάτρη χειρουργό, τον Λεμουέλ Γκιούλιβερ (Lemuel Gulliver), ο οποίος μας αφηγείται σε α’ πρόσωπο τα ταξίδια του. Επιπρόσθετα, το σκάφος στο οποίο επιβαίνει ναυαγεί ή καταλαμβάνεται από πειρατές και έτσι ξεκινούν οι περιπέτειές του. Τα ταξίδια είναι τέσσερα, όσες και οι ενότητες στις οποίες χωρίζεται το εν λόγω έργο. Κατά την αφήγηση, δράττεται της ευκαιρίας και σατιρίζει-κατακρίνει εκτενώς τα κοινωνικοπολιτικά τεκταινόμενα, τους θεσμούς και τις «παραξενιές» της Αγγλίας και των κατοίκων της. Οι κριτικοί του τον κατηγορούν για μισανθρωπία, καθώς καυτηριάζει εντόνως ποικίλους μηχανισμούς και προσωπικότητες. Απαντώντας στα παραπάνω, ο ίδιος δήλωσε χαρακτηριστικά πως: «Προσπάθησα (με το βιβλίο), να προβληματίσω τον κόσμο, όχι να τον εκτρέψω». Παρ’ όλα αυτά, στις 28 Οκτωβρίου του 1726, εκδίδει το έργο του με τον τίτλο Ταξίδια σε αρκετές μακρινές χώρες του κόσμου. Όπως και όλα τα έργα του, ήταν ανώνυμο, καθώς φοβόταν τη λογοκρισία ή και τη δίωξη από τις Βρετανικές Αρχές. Το βιβλίο αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της Αγγλικής Λογοτεχνίας και επιπλέον, θεμέλιο της μεταγενέστερης αποδοχής που γνώρισαν τα μυθιστορήματά του παγκοσμίως.
1918: Δημιουργείται η Τσεχοσλοβακία, προερχόμενη από την κατάλυση της Αυστροουγγαρίας στο πέρας του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι περιοχές της Βοημίας και της Μοραβίας (ενωμένη Τσεχία), και αναλόγως η νυν Σλοβακία, είχαν περάσει ανά τα χρόνια στην Αυστροουγγαρία. Με το ξέσπασμα του «Μεγάλου Πολέμου» (Α’ Π.Π.), οι σλαβικοί λαοί της Αυστροουγγαρίας ήδη αντιπαθούσαν τη Γερμανογενή ηγεσία και, ουσιαστικά, εξαναγκάστηκαν να συμπράξουν μαζί της στον πόλεμο. Γνωρίζοντας ότι ενδεχόμενη νίκη των Κεντρικών Δυνάμεων θα δυσκόλευε περισσότερο τον αγώνα για αυτοδιάθεση, εντατικοποιήθηκαν διάφορες διεργασίες στον αντι-γερμανικό αγώνα. Διαμορφώθηκαν δύο «αντιμαχόμενες» ιδεολογικά ομάδες Τσέχων. Από τη μια, ήταν ο Καρέλ Κράμαρ (Karel Kramář), που ηγούταν των υποστηρικτών του Πανσλαβισμού και της αυτονομίας μέσω της βοήθειας-επιρροής της Ρωσίας. Στην αντίπερα όχθη, έστεκε ο Τόμας Μάζαρικ (Tomáš Masaryk) και άλλοι ομοϊδεάτες του, που προτιμούσαν μια πιο «φιλοδυτική» προσέγγιση. Ο τελευταίος και η ομάδα του ίδρυσαν στο Παρίσι το αργότερα αποκαλούμενο «Τσεχοσλοβακικό Εθνικό Συμβούλιο», που ήταν ο βασικός μοχλός αντίστασης στους Αυστριακούς. Με τις ευλογίες και των Η.Π.Α., στα τέλη του πολέμου, επισημοποιήθηκε η δημιουργία του Τσεχοσλοβακικού κράτους. Τελικά, την 28η Οκτωβρίου του 1918, η Τσεχοσλοβακία ανακηρύσσει επισήμως την ανεξαρτησία της, με Πρόεδρο τον Μάζαρικ και Πρωθυπουργό τον Κράμαρ. Ξέφρενοι εορτασμοί έλαβαν χώρα στην πλατεία του Αγίου Βεγκεσλάου, στο κέντρο της Πράγας, οικοδομώντας κλίμα εθνικής παλιγγενεσίας και συνεργασίας μεταξύ των Τσέχων και Σλοβάκων.
«Το ιστορικό έπος του ’40 θα καλυφθεί από άλλες ποικίλες, περιεκτικές ιστορικές παρεμβάσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Gulliver’s Travels, Encyclopedia.com, διαθέσιμο εδώ
- Gulliver’s Travels – novel by Swift, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- Roman Empire: Battle of the Milvian Bridge, Thought Co., διαθέσιμο εδώ
- Jonathan Swift and ‘Gulliver’s Travels’, University of Oxford, διαθέσιμο εδώ
- Czechoslovak Independence Day, Radio Prague International, διαθέσιμο εδώ
- Czechoslovak History – Struggle for Independence, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- Battle of Milvian Bridge and Rise of Christianity, War History Online, διαθέσιμο εδώ
- The Battle of the Milvian Bridge – Constantine won a great victory on October 28th, 312, History Today, διαθέσιμο εδώ
- A Guide to the United States’ History of Recognition, Diplomatic, and Consular Relations, by Country, since 1776: Czechoslovakia, Office of the Historian, διαθέσιμο εδώ
