Του Παναγιώτη Γεραμάνη,
Περιεχόμενο της ευρεσιτεχνίας είναι η προστασία των τεχνικών επινοημάτων, δηλαδή των εφευρέσεων. Ως εφεύρεση, νοείται ένα δημιούργημα ή κανόνας του ανθρωπίνου πνεύματος, που στοχεύει στην επίλυση ενός υπαρκτού τεχνικού προβλήματος με εφαρμογή φυσικών νόμων, κατά τρόπο άγνωστο μέχρι τώρα, που υπερβαίνει το συνηθισμένο μέτρο προόδου. Προστατεύεται η εφευρετική ιδέα και όχι το ενσώματο αντικείμενο που παράγεται από αυτή.
Η προστασία αυτή περιλαμβάνει την απαγόρευση απομίμησης ή οικειοποίησης της εφευρετικής ιδέας από τρίτο και στην εξασφάλιση της αποκλειστικής εκμετάλλευσής της από τον δικαιούχο. Αν εξέλιπε αυτή η προστασία, κανείς δεν θα ήθελε να αποκαλύψει και να υλοποιήσει την εφευρετική του ιδέα, αφού ο καθένας θα μπορούσε να αντιγράφει την εφεύρεση, ως επιδεκτική οικονομικής εκμετάλλευσης και βιομηχανικής εφαρμογής. Με τον τρόπο αυτό, αναγνωρίζεται η σημασία της τεχνολογικής προόδου στη σημερινή κοινωνία και το πόσο αυτή συμβάλει στη βελτίωση του βιοτικού μας επιπέδου.
Με το να εκδοθεί για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, τυγχάνει ευρύτερης προστασίας, ώστε να μπορεί ο δικαιούχος να ασκεί το αποκλειστικό του δικαίωμα σε όλα τα κράτη της.
Η καταχώριση ενός διπλώματος ευρεσιτεχνίας προστατεύει τα αποκλειστικά δικαιώματα επί της εφεύρεσής για ένα διάστημα 20 ετών, χωρίς όμως δυνατότητα ανανέωσης. Οι τρίτοι δεν μπορούν να αναπαράγουν, χρησιμοποιήσουν ή να εισάγουν ένα εμπόρευμα ή μια μέθοδο που βασίζεται στην κατοχυρωμένη με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας εφεύρεσή σας. Μπορεί να δοθεί βέβαια σε τρίτο άδεια να την χρησιμοποιεί ή να πωληθεί σε άλλον ως περιουσιακό στοιχείο, με τη μεταβίβαση όλων των μέχρι τότε κατεχόμενων δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας.
Ο αδειούχος μπορεί να είναι ένας («αποκλειστική άδεια») ή περισσότεροι. Εάν δοθούν πολλές άδειες, αυτές μπορεί να έχουν περιορισμένο πεδίο εφαρμογής σε συγκεκριμένα βιομηχανικά πεδία ή γεωγραφικές περιοχές. Η σύμβαση αδειοδότησης, πρέπει να είναι έγγραφη, με αναφορά ημερομηνίας έναρξης και διάρκειας, της τυχόν αποκλειστικότητας της σύμβασης, προσδιορισμού των γεωγραφικών περιοχών που ο αδειούχος μπορεί να χρησιμοποιήσει την εφεύρεση, και αναφορά της οικονομικής αντιστάθμισης που καταβάλει στον δικαιοπάροχο. Τα αυτά ισχύουν και επί πώλησης. Μετά την εκχώρηση δικαιωμάτων της ευρεσιτεχνίας, την ευθύνη ή όφελος από την εκμετάλλευση της την έχει ο αδειούχος, εκτός αν ρυθμίζεται διαφορετικά στη σύμβαση εκχώρησης.
Ευρεσιτεχνία σε ενωσιακό επίπεδο
Για προστασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καταχωρίζεται ηλεκτρονικά η ευρεσιτεχνία στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (EPO) με δυνατότητα έκδοσης σε HTML ή PDF. Στην ανωτέρω διεύθυνση μπορεί κανείς να δει αν μια άλλη παρόμοια εφεύρεση έχει ήδη λάβει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.
Οι αιτήσεις ευρωπαϊκών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας μπορούν να επεκταθούν ή να επικυρωθούν σε τρίτες χώρες, κατόπιν αιτήματος του δικαιούχου, για τις οποίες ισχύει συμφωνία επέκτασης ή επικύρωσης. Το αίτημα αποσύρεται εάν το τέλος επέκτασης ή επικύρωσης δεν καταβληθεί εντός της καθορισμένης προθεσμίας. Οι προθεσμίες για την καταβολή τελών παράτασης και επικύρωσης διέπονται από την εθνική νομοθεσία των κρατών επέκτασης/επικύρωσης, αν και συνήθως είναι έξι μήνες από την ημερομηνία που αναφέρεται στη δημοσίευση της ευρεσιτεχνίας.
Ανακοπή για οποιοδήποτε ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας μπορεί να κατατεθεί από οποιοδήποτε μέλος του κοινού, εκτός από τον ίδιο τον δικαιούχο. Η ανακοπή πρέπει να κατατεθεί εντός εννέα μηνών από τη δημοσίευση της αναφοράς ότι έχει χορηγηθεί το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Η αντίθεση μπορεί να βασιστεί μόνο στους λόγους ότι: α) το αντικείμενο του διπλώματος ευρεσιτεχνίας δεν μπορεί να κατοχυρωθεί με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, β) η εφεύρεση δεν αποκαλύπτεται με σαφήνεια και απόλυτα σαφή τρόπο ώστε να υλοποιηθεί ευχερώς, γ) το αντικείμενο του διπλώματος ευρεσιτεχνίας εκτείνεται πέρα από το περιεχόμενο της κατατεθείσας αίτησης.
Το ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, σε καθένα από τα συμβαλλόμενα κράτη για τα οποία χορηγείται, υπόκειται στους ίδιους όρους με το εθνικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που χορηγείται από το κράτος αυτό, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στην ευρωπαϊκή νομοθεσία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Νικόλαος Κ. Ρόκας «Βιομηχανική Ιδιοκτησία», 3η εκδ., Νομική Βιβλιοθήκη, 2016
- “Διπλώματα ευρεσιτεχνίας”, διαθέσιμο εδώ
- “Σύμβαση για το Ευρωπαϊκό Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας”, διαθέσιμη εδώ
