Της Ελπίδας Καλαμαράκη,
Μετά την εισβολή και την ανάκτηση της εξουσίας του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν τον Αύγουστο του 2021, τα πράγματα έχουν αλλάξει σφόδρα και δη για τη γνωστή σε όλους μας κοινότητα, ΛΟΑΤΚΙ+. Από τη στιγμή που οι Ταλιμπάν εφαρμόζουν με τον πιο αυστηρό τρόπο τη Σαρία (ισλαμικός, θρησκευτικός κώδικας διαβίωσης), υποστηρίζουν ακραίες απόψεις κατά των ομοφυλόφιλων, των διεμφυλικών και, γενικότερα, όλων των μελών αυτής της κοινότητας. Μάλιστα, ένας δικαστής Ταλιμπάν δήλωσε σε συνέντευξή του: «Υπήρχαν μόνο δύο ποινές για τους ομοφυλόφιλους, λιθοβολισμός ή συντριβή κάτω από έναν τοίχο».
Τα γεγονότα που περιγράφουν Αφγανοί, μέλη της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+, είναι συνταρακτικά. Φοβούνται να έχουν κινητά, μήπως εντοπίσουν την τοποθεσία τους, αλλάζουν διαρκώς τα μέρη που μένουν, ενώ χρησιμοποιούν ψεύτικες ταυτότητες. Πολλές transgender γυναίκες έχουν αρχίσει να αφήνουν μούσι, ώστε να μην τις καταλάβουν, ενώ πληθώρα λεσβιών καταπιέζεται να ντύνεται πιο θηλυκά για τον ίδιο λόγο. Ωστόσο, αυτές οι τακτικές θεωρούνται η μόνη λύση, καθώς οι Ταλιμπάν πηγαίνουν από πόρτα σε πόρτα αναζητώντας ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα και απειλώντας συγγενείς και φίλους τους πως, αν αποκαλυφθεί ότι τους προστατεύουν, οι ποινές θα ισχύσουν και για τους ίδιους. Επομένως, όσοι έχουν καταφέρει να γλυτώσουν τη σύλληψη, αναγκάζονται να κρύβονται σε υπόγεια ή παράγκες για μέρες, πολλές φορές ακόμη και χωρίς φαγητό.
«Η κατάσταση χειροτερεύει κάθε μέρα. Ο φόβος της σύλληψης είναι μέρος της ζωής μου πλέον και έχω τέτοιο άγχος που δεν μπορώ ούτε να κοιμηθώ». «Το να είμαι γυναίκα με είχε ήδη κάνει να εγκαταλείψω τα όνειρά μου για σπουδές. Όμως τώρα, ως λεσβία, αντιμετωπίζω μια ακόμη σοβαρότερη απειλή». «Είμαι τρομοκρατημένος. Είναι σαν εφιάλτης. Δεν νιώθω ασφάλεια ούτε στο δωμάτιό μου. Φοβάμαι τους Ταλιμπάν. Όταν τους βλέπω νιώθω ότι ξέρουν ποιος είμαι και θα έρθουν να με χτυπήσουν, να με κλωτσήσουν ή να με στείλουν στη φυλακή». «Πλέον, δεν μπορώ να βρω δουλειά και μένω πεινασμένος. Δεν μπορώ να εργαστώ, επειδή και οι εργοδότες φοβούνται για τη ζωή τους». «Απειλούσαν τον αδερφό μου και του είπαν ότι αν επιστρέψω στο σπίτι, θα με σκοτώσουν». «Η χώρα μου είναι σα μια πραγματική κόλαση αυτήν τη στιγμή, με πολλά τέρατα. Μακάρι να μπορούσα να βγω, αλλά όλα τα σύνορα είναι κλειστά. Στο τέλος θα αναγκαστώ να μεταναστεύσω με παράνομους τρόπους για να ξεφύγω από τον θάνατο». Αυτές είναι ορισμένες από τις μαρτυρίες ανθρώπων που έχουν προσπαθήσει να επικοινωνήσουν με ΜΚΟ και δημοσιογράφους, ώστε να τους βοηθήσουν να γλιτώσουν.
Η κατάσταση αυτή ασφαλώς και δεν είναι τυχαία. Πέρα από την πίστη και την υποταγή στη Σαρία, που χαρακτηρίζει τους Ταλιμπάν, το νέο Υπουργικό τους Συμβούλιο αποτελείται μόνο από άνδρες, μερικοί από τους οποίους κατηγορούνται για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Επιπλέον, περιλαμβάνει ένα «Υπουργείο Kαθοδήγησης», το οποίο είναι ένα θρησκευτικό, αστυνομικό όργανο που υπήρχε και παλιότερα και ήταν γνωστό ως «Υπουργείο για την προώθηση της αρετής και της τιμωρίας του κακού». Η τιμωρία είναι επιτρεπτό να γίνει με ποικίλους τρόπους. Μάλιστα, πολλά μέλη των ΛΟΑΤΚΙ+ αποκαλύπτουν πως έχουν λάβει πληθώρα απειλητικών μηνυμάτων και έχουν ακούσει πληθώρα περιστατικών βιασμού και δολοφονιών από τους στρατιώτες. Αυτές οι αναχρονιστικές αποφάσεις και αντιλήψεις, λοιπόν, θέτουν σε ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο τις «ευάλωτες» ομάδες και τις αναγκάζουν να καταφύγουν σε φυγή.
Ωστόσο, και πριν από την ανακατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν, τα πράγματα ήταν δύσκολα. Η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα στο Αφγανιστάν ζούσε πάντα μια κρυφή ζωή, αφού η ομοφυλοφιλία θεωρείται ανήθικη και αντι-ισλαμική στη χώρα. Μια έκθεση του αμερικανικού State Department για το Αφγανιστάν το 2020, ανέφερε ότι τα μέλη της ΛΟΑΤΚΙ+ αντιμετωπίζουν διακρίσεις, παρενόχληση, κακοποίηση, επιθέσεις και συλλήψεις άνευ λόγου, καθώς και βιασμό από τις Αρχές. Υπό την προηγούμενη κυβέρνηση, οι σεξουαλικές σχέσεις μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου ήταν παράνομες και μπορούσαν να τιμωρηθούν με φυλάκιση έως δύο ετών. Εάν κανείς καταδικαστεί στη χώρα για συμμετοχή σε ομοφυλόφιλο σεξ, μπορεί να φυλακιστεί ισόβια, σύμφωνα με τον ποινικό κώδικα του έθνους του 2017, όπως και με τη Σαρία, ακόμη και η θανατική ποινή είναι επιτρεπτή. Σύμφωνα με την ομάδα συνηγορίας των LGBTQ, ILGA-World, οι διαδοχικές αφγανικές κυβερνήσεις δεν έχουν επιβάλει τη θανατική ποινή για ομοφυλόφιλο σεξ από το 2001, αλλά οι Ταλιμπάν ίσως να αντιμετωπίσουν το ζήτημα διαφορετικά. Συνάμα, οι ΛΟΑΤΚΙ+ του Αφγανιστάν δηλώνουν πως, παρόλο που και πριν αντιμετώπιζαν διακρίσεις, υπήρχε τουλάχιστον ένας χώρος στην κοινωνία για αυτούς, ο οποίος τώρα καταπατήθηκε.
Πολλαπλοί οργανισμοί και ακτιβιστές αναζητούν τρόπους για την ασφαλή εξαγωγή ατόμων LGBTQ από το Αφγανιστάν. Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν έχει βρεθεί ασφαλής διαδρομή. Η εκκένωση καθίσταται ιδιαίτερα δύσκολη, διότι τα μέλη είναι συχνά μόνα, καλά κρυμμένα και αρνούνται να απαντήσουν σε τοπικούς αριθμούς τηλεφώνων, φοβούμενοι μήπως οι Αρχές τούς έχουν εντοπίσει. Παρόλο που οι Ταλιμπάν δήλωσαν ότι θα χορηγήσουν αμνηστία σε δημοσιογράφους και θα επιτρέψουν στις γυναίκες να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους, δεν έδωσαν καμία υπόσχεση για τους ΛΟΑΤΚΙ+, γεγονός που τους ανησυχεί ακόμη περισσότερο. Συνάμα, ο αγώνας για την απελευθέρωσή τους, καθίσταται ιδιαίτερα μακρύς και αβέβαιος.
«Δεν φταίμε εμείς που είμαστε ΛΟΑΤΚΙ+. Ο Θεός μας έπλασε έτσι».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Angry and afraid, Afghanistan’s LGBTQ community say they’re being hunted down after Taliban takeover, CNN, διαθέσιμο εδώ
- ‘The Taliban will have no mercy’: LGBTQ+ Afghans go into hiding, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- Afghanistan: LGBTQ people fear for their lives under Taliban rule, Deutsche Welle, διαθέσιμο εδώ
