Του Γιώργου Σγούρδα,
Είναι αλλόκοτο το συναίσθημα του αποκτά κανείς γράφοντας για τα 84α γενέθλια που θα είχε σήμερα ένας άνθρωπος, ο οποίος μας άφησε πριν από σχεδόν τέσσερις δεκαετίες. Πράγματι, ο Μάνος Λοΐζος ήταν μόλις 45 χρονών όταν μας άφησε, όμως στα περίπου 20 χρόνια μουσικής και πολιτικής του δραστηριότητας άφησε ένα στίγμα αισθητό μέχρι σήμερα, πάνω απ’ όλα ως άνθρωπος των καιρών του.
Γεννημένος στην επαρχία της Κύπρου, μεγαλωμένος στην Αλεξάνδρεια και σπουδαγμένος στην Αθήνα, ο Λοΐζος έκανε δύο σημαντικά βήματα το 1962: με τη βοήθεια του Μίμη Πλέσσα κυκλοφόρησε το «Τραγούδι του δρόμου» –με έντονες «χατζιδακικές» επιρροές θα έλεγε κανείς– και εκλέγεται αντιπρόεδρος στον Σύλλογο Φίλων Ελληνικής Μουσικής, συμβάλλοντας στην ανάδειξη του έργου νέων δημιουργών.
Το έργο του ΣΦΕΜ είχε βεβαίως και πολιτική διάσταση. Ένα κύριο αίτιο της δημιουργίας του, ήταν η εγκατάλειψη –για πολιτικούς λόγους– της Ελλάδας από τον Μίκη Θεοδωράκη, μεταξύ Νοεμβρίου 1961 και Ιανουαρίου 1962. Σύντομα συστάθηκε και ο Σύλλογος, του οποίου ο Λοΐζος ήταν και ιδρυτικό μέλος.
Στο διάστημα της σύντομης σταδιοδρομίας του, συνέθεσε τραγούδια και μουσική για το θέατρο, ενώ είχε και τη συμβολή του στο «πολιτικό τραγούδι» του ’60, του ’70 και του ’80. Βεβαίως και γνωρίζετε όλοι το «Ακορντεόν», το «Ο δρόμος είχε τη δική του ιστορία», το «Ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας», το «Καλημέρα Ήλιε» και τη «Τζαμάικα», αλλά αναζητήστε κι άλλες πλευρές που έχει να προσφέρει ο Μάνος Λοΐζος. Σας προτείνω τα «Γράμματα στην αγαπημένη», σε στίχους Γιάννη Ρίτσου και Ναζίμ Χικμέτ (βρείτε το playlist εδώ).
Για το Μάνο Λοΐζο δε θα έλεγε κανείς πως υπήρξε πολυδιάστατος με τον τρόπο του Μάνου Χατζιδάκι ή του Μίκη Θεοδωράκη, όμως στο ύφος που ανέπτυξε, υπήρξε εμβληματικός και τραγούδια όπως αυτά που αναφέρθηκαν παραπάνω δείχνουν να έχουν περάσει στη συλλογική μας μνήμη. Η μουσική του έχει τραγουδηθεί και ηχογραφηθεί από τον Γιώργο Νταλάρα, τη Χάρι Αλεξίου, τον Γιάννη Πουλόπουλο, τον Γιάννη Πάριο, τη Μαρίζα Κωχ, τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου, τη Μαρία Φαραντούρη, τον Στέλιο Καζαντζίδη, τον Δημήτρη Μητροπάνο, τη Δήμητρα Γαλάνη και άλλα θρυλικά ονόματα του ελληνικού τραγουδιού.
Το 2003 κυκλοφόρησε από την κύρια δισκογραφική του, τη “Minos”, ένα δισκογραφικό αφιέρωμα στο δημιουργό, τα «Τραγούδια του Σεβάχ», όπου συμπεριλήφθηκαν 40 μεγάλες του επιτυχίες (βρείτε το playlist του δίσκου εδώ). Το 2007, κυκλοφόρησε και η συναυλία της Χαρούλας Αλεξίου στο θέατρο Ηρώδου του Αττικού, αφιερωμένη στον Λοΐζο.
Ο πρόωρος θάνατος του Μάνου Λοΐζου από εγκεφαλικό επεισόδιο το 1982, συγκλόνισε το πανελλήνιο και συγκίνησε του Έλληνες δημιουργούς, οι οποίοι ακόμη και σήμερα μιλάνε για εκείνον με τα ομορφότερα λόγια. Είναι μια ευγενής μορφή της ιστορίας και του πολιτισμού μας, που έζησε και εργάστηκε σε χρόνια έντονα και πολιτικά φορτισμένα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Μάνος Λοΐζος-Βιογραφία, Σαν Σήμερα, διαθέσιμο εδώ
- Επανιδρύεται ο ιστορικός Σύλλογος Φίλων της Ελληνικής Μουσικής, Η Αυγή, διαθέσιμο εδώ
