Της Αγγελικής Μανωλάκη,
Εδώ και δεκαετίες οι παιδοψυχολόγοι εστιάζουν στην σχέση γονέα-παιδιού, με στόχο την κατανόηση και βελτίωση της καθώς, κρίνεται αναγκαία, αλλά και καθοριστική για την μετέπειτα σύνθεση του ψυχικού κόσμου του παιδιού. Μία καλή και αγαπημένη σχέση του παιδιού με τους γονείς του βοηθάει στην ανάπτυξη της προσωπικότητας του. Με τον όρο προσωπικότητα εννοούμε τον ξεχωριστό και μοναδικό χαρακτήρα κάθε παιδιού, τα χαρακτηριστικά του και την αίσθηση αυτοσεβασμού και αξιοπρέπειας που διαθέτει και αναπτύσσει κατά την διάρκεια της βρεφικής και παιδικής ηλικίας. Χάρη στους γονείς το παιδί μαθαίνει πως να ζει στην κοινωνία μας, τους κοινωνικούς κανόνες που οφείλει να ακολουθεί σε συγκεκριμένες περιστάσεις και πως να συμβιώνει αρμονικά με άλλους ανθρώπους γύρω του. Οι γονείς αποτελούν το πρότυπο του παιδιού για τις σχέσεις του με τους συνομηλίκους αλλά και με τους μεγαλύτερους του. Μαθαίνουν στο παιδί για τον πολιτισμό και τις παραδόσεις της χώρας στην οποία ζει, αλλά και τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του, του μαθαίνουν, δηλαδή, πως να είναι ένας ενεργός και χρήσιμος πολίτης.
Η Monagle μας είπε πως οι γονείς, μέσα από την σχέση τους με το παιδί τους, μία σχέση που βασίζεται στην αγάπη, αποδέχονται το παιδί ως μοναδικό και ανεπανάληπτο, αποδίδοντάς του τη μοναδική αξία που προέρχεται από αυτό που είναι, χωρίς να νοιάζονται μονάχα για αυτό που μπορεί να δώσει.
Τα παιδιά βλέπουν τους γονείς τους, ιδίως κατά την περίοδο του νηπιαγωγείου και των πρώτων τάξεων του δημοτικού σχολείου, ως το κέντρο του κόσμου τους και το βασικό σημείο αναφοράς τους. Λόγω της σημασίας που τους αποδίδουν, είναι αναμενόμενο τα παιδιά σε αυτές τις ηλικίες να θεωρούν ως πρότυπο τους γονείς τους και να τους εξιδανικεύουν, κάτι που μειώνεται όσο μεγαλώνουν και φτάνουν στην περίοδο της εφηβείας όπου και τους αποκαθηλώνουν, αρχίζοντας να τους βλέπουν πιο ρεαλιστικά και πιο ανθρώπινα, αναγνωρίζοντας τους το δικαίωμα να σφάλουν και εκείνοι και να έχουν τις δικές τους αδυναμίες και πάθη.
Οι γονείς συμβάλλουν στην δημιουργία της ταυτότητας του παιδιού τους και καλύπτουν τις συναισθηματικές ανάγκες του μέσα από τις «τελετουργίες» και την καθημερινότητα της οικογένειας. Μία από τις πιο σημαντικές συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού είναι η αίσθηση της ασφάλειας και της στοργής που εισπράττει μέσα στην οικογενειακή ζωή και θαλπωρή και θέτει τα θεμέλια για την μετέπειτα συναισθηματική ανάπτυξη του, αλλά και για τις σχέσεις που θα συνάψει αργότερα.
Οι γονείς, προκειμένου να πετύχουν όλα τα παραπάνω, χρειάζεται να αφιερώσουν στα παιδιά τους ποιοτικό χρόνο, ώστε να τα γαλουχήσουν σωστά και να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά μαζί τους. Έτσι, στην περίπτωση που προκύψουν τυχόν δυσκολίες, θα μπορέσουν να αντιμετωπιστούν από την αρχή. Έχει παρατηρηθεί επίσης πως, ακόμα και στην εφηβεία, τα παιδιά που συνεχίζουν να διατηρούν μια υποστηρικτική και ανοιχτή σχέση με την οικογένεια τους παίρνουν καλύτερες αποφάσεις στη ζωή τους και νιώθουν μεγαλύτερη ικανοποίηση από αυτήν.
Τέλος, για την σωστή ψυχική και συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού πρέπει η αγάπη των γονιών να είναι δίχως όρους και προϋποθέσεις καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής του. Είναι απαραίτητο το παιδί να γνωρίζει πως δεν χρειάζεται να είναι πάντα τέλειο και αλάνθαστο, ώστε να έχει κοντά την οικογένεια του, αλλά να νιώθει πως έχει την ελευθερία να μάθει μέσα από τα δικά του λάθη και να αποκτήσει νέες εμπειρίες, γνωρίζοντας όμως τα όρια που του έχουν τεθεί προηγουμένως.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ο Ρόλος των Γονέων στην Ανάπτυξη των Παιδιών, psychologynow.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Ο ρόλος της οικογένειας στην ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού, ioannakouria.gr, Διαθέσιμο εδώ