Του Γιώργου Βλαχάκη,
1879: Ο Τόμας Έντισον (Thomas Edison) δοκιμάζει με επιτυχία την πρώτη πρακτική ηλεκτρική λάμπα. Η ιδέα της αξιοποίησης ηλεκτρισμού για την παροχή τεχνητού φωτός δεν ανήκε στον Έντισον· ήδη εδώ και αρκετές δεκαετίες πολλοί εφευρέτες έψαχναν τρόπους να αντικαταστήσουν τις λάμπες πετρελαίου και τις άλλες μορφές φωτισμού. Ωστόσο, η εφεύρεσή του έκανε εφικτή και πρακτική τη χρήση ηλεκτρικού ρεύματος για την παροχή φωτός. Μετά από δεκατέσσερις μήνες πειραματισμού, παρουσιάζει μια λάμπα που μπορούσε να κρατήσει 13 ½ ώρες. Χρειάστηκαν, όμως, πολλά ακόμα χρόνια, ώστε η ηλεκτρική λάμπα να χρησιμοποιηθεί για οικιακή χρήση και να γίνει προσιτή στις λαϊκές μάζες. Η ηλεκτρική λάμπα δεν ήταν η πρώτη ούτε η τελευταία εφεύρεσή του – ο Έντισον είχε, μάλιστα, το ρεκόρ για τα δικαιώματα σε πάνω από χίλιες εφευρέσεις. Ήταν, όμως, η εφεύρεση που τον έκανε παγκοσμίως γνωστό και το όνομά του ταυτίστηκε με αυτήν. Άλλα επιτεύγματά του αποτελούν η κινηματογραφική κάμερα και το μικρόφωνο. Το έργο του τον βοήθησε να δημιουργήσει μια τεράστια περιουσία.
1918: Πραγματοποιείται το πρώτο εργατικό συνέδριο στην Ελλάδα. Η ελληνική πολιτική σκηνή δεν είχε αριστερές πολιτικές παρατάξεις κατά τη διάρκεια των πρώτων δεκαετιών της Ανεξαρτησίας. Τα νέα δεδομένα, όμως, στην Ευρώπη, ιδιαίτερα μετά την έναρξη της Ρωσικής Επανάστασης, προκάλεσαν τη ραγδαία ανάπτυξη του εργατικού κινήματος. Έτσι, στις 21 Οκτωβρίου του 1918 (παλαιό ημερολόγιο), ξεκίνησε το πρώτο εργατικό συνέδριο στην Ελλάδα, όπου τόπος διεξαγωγής του ήταν τα γραφεία του Συνδέσμου Μηχανικών Ατμόπλοιων στον Πειραιά. Το συνέδριο αυτό ήταν κομβικής σημασίας για την εξέλιξη των πολιτικών πραγμάτων στη χώρα. Αποτέλεσμα του συνεδρίου ήταν η ίδρυση του ΣΕΚΕ (Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος), το οποίο, μετά την ένταξή του στη Γ’ Κομμουνιστική Διεθνή, μετονομάστηκε σε ΚΚΕ. Στο συνέδριο πήραν μέρος σαράντα τρεις αντιπρόσωποι από πολλές πόλεις της Ελλάδος και τρεις ανεξάρτητοι σοσιαλιστές βουλευτές. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου αποφασίστηκε το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα του κόμματος: στόχοι του ήταν η κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής, η συνταγματική μεταβολή, η ψήφος στις γυναίκες και άλλα.
1959: Το Μουσείο Γκούγκενχαϊμ (Guggenheim Museum) ανοίγει τις πόρτες του στο κοινό στη Νέα Υόρκη. Στα εγκαίνια του μουσείου παρευρέθηκαν χιλιάδες πολίτες. Το μουσείο ήταν ιδέα του Σόλομον Γκούγκενχαϊμ (Solomon Guggenheim), επιχειρηματία στον τομέα των ορυχείων, ο οποίος, μετά τη συνταξιοδότησή του, άρχισε να συλλέγει μανιωδώς μοντέρνα τέχνη. Η πρώτη έκθεση της συλλογής του έγινε το 1939, όταν ίδρυσε και το μουσείο «Μη αντικειμενικής τέχνης». Το μουσείο πήρε την ονομασία Γκούγκενχαϊμ το 1952 και το 1959 μετακινήθηκε στο κτίριο που αποτελεί μόνιμη έδρα του έκτοτε. Το πρωτότυπο κτίριο που στεγάζει τη συλλογή φιλοτεχνήθηκε από τον Φρανκ Λόιντ Ράιτ (Frank Lloyd Wright). O αρχιτέκτονας εργάστηκε δεκαέξι χρόνια, προκειμένου να πραγματοποιήσει το όνειρο του Γκούγκενχαϊμ, να αποτελέσει, δηλαδή, το μουσείο έναν «ναό του πνεύματος». Το κτίριο άνοιξε 6 μήνες μετά τον θάνατο του Ράιτ και το 1993 επεκτάθηκε και ανακαινίστηκε.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- History, Guggenheim.org, διαθέσιμο εδώ
- Η ίδρυση του ΣΕΚΕ, Σαν Σήμερα, διαθέσιμο εδώ
- Guggenheim Museum, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- Oct. 21, 1879: Edison Gets the Bright Light Right, Wired, διαθέσιμο εδώ
- Guggenheim Museum opens in New York City, History, διαθέσιμο εδώ
- How Edison Invented the Light Bulb — And Lots of Myths About Himself, Time, διαθέσιμο εδώ
- Στις 21 Οκτωβρίου 1918 το πρώτο πανελλαδικό εργατικό συνέδριο, Χανιώτικα Νέα, διαθέσιμο εδώ
