Του Αλέξανδρου Κίφορ,
Τα τελευταία 5 χρόνια ήταν αρκετά ιδιαίτερα. Μια 5ετία κατά την οποία γράφτηκε επισήμως ένα νέο και σημαντικό κεφάλαιο στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα και ιστορία. Από τις πρώτες συζητήσεις και σκέψεις περί αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέχρι και το επίσημο «διαζύγιο» μεταξύ των δύο πλευρών. Από τον πρωτεργάτη Ντέιβιντ Κάμερον στην Τερέζα Μέι και την ενεργοποίηση του Άρθρου 50 της Ε.Ε., μέχρι και τον Μπόρις Τζόνσον, με την τελική απόφαση και συμφωνία αποχώρησης. Μια 5ετία η οποία υπήρξε γεμάτη με έντονες συνεδριάσεις και συγκρούσεις μεταξύ των δύο πλευρών, στο τέλος της οποίας και υπήρξε διαχωρισμός των δύο. Μετά την οριστική συμφωνία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου, ακολούθησε η Συμφωνία Εμπορίου και Συνεργασίας. Μια Συμφωνία η οποία έχει ως σκοπό τη διευκόλυνση των δύο πλευρών σε διάφορους τομείς τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο, όπως ήταν και αναμενόμενο, εμφανίστηκαν τα πρώτα προβλήματα και στο ένα «στρατόπεδο», αλλά και στο άλλο. Στην περίπτωση του Ενωσιακού χώρου, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να υιοθετήσει οποιοδήποτε μέτρο προκειμένου να στηρίξει τα κράτη-μέλη. Στο παρακάτω άρθρο, λοιπόν, θα γίνει μια σύντομη ανάλυση αναφορικά με το ταμείο το οποίο αναμένεται να εγκρίνει το Κοινοβούλιο για τη στήριξη των Ευρωπαίων πολιτών.
Αρχικά, αξίζει να αναφερθεί πως υπήρξε συμφωνία για μια μεταβατική περίοδο του Brexit. Μια μεταβατική περίοδος η οποία έληξε στις 30 Δεκεμβρίου του 2020 και σήμανε το οριστικό τέλος για την ελεύθερη κυκλοφορία ατόμων, αγαθών, υπηρεσιών και όχι μόνο. Εντούτοις, αυτό το οριστικό τέλος, αποτέλεσε και την αρχή ενός «οδυνηρού» μέλλοντος για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις των δύο πλευρών. Μάλιστα, όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να στηρίξει με τον δικό της τρόπο τα μέλη της. Ειδικότερα, τον Ιούλιο του 2020, οι ηγέτες της Ε.Ε. συμφώνησαν στο να δημιουργήσουν το Αποθεματικό Προσαρμογής Brexit. Ένα ταμείο το οποίο εγκρίθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου και θα φτάσει τα 5 δις ευρώ, με τα οποία και θα στηριχθούν οι Ευρωπαίοι. Ωστόσο, τα δύο σημαντικά ερωτήματα τα οποία προκύπτουν, είναι: πώς θα κατανεμηθούν αυτά τα χρήματα και πού θα διατεθούν οι πόροι αυτού του νέου ταμείου;
Το ταμείο θα στηρίξει όλες τις χώρες της Ε.Ε., αλλά τονίζεται πως ιδιαίτερη προσοχή και στήριξη θα δοθεί στις χώρες που έχουν δεχθεί το ισχυρότερο πλήγμα μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου. Η μέθοδος με την οποία θα κατανεμηθεί το συνολικό ποσό, θα βασιστεί σε τρεις παράγοντες:
- στη σημασία των εμπορικών συναλλαγών με το Ηνωμένο Βασίλειο,
- στην αξία των ιχθύων που αλιεύονται στην αποκλειστική οικονομική ζώνη του Ηνωμένου Βασιλείου, και
- στον πληθυσμό των θαλάσσιων παραμεθόριων γειτονικών περιοχών του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ερχόμενοι στο δεύτερο ερώτημα και στο πώς θα διατεθούν οι πόροι, το συγκεκριμένο ταμείο θα εστιάσει σε μέτρα τα οποία και θα:
- δημιουργήσουν θέσει απασχόλησης, επανεκπαίδευσης και κατάρτισης,
- βοηθήσουν στην επανένταξη Ευρωπαίων που αποχώρησαν από το Ηνωμένο Βασίλειο ως αποτέλεσμα του Brexit,
- υποστηρίξουν επιχειρήσεις,
- διασφαλίσουν τη λειτουργία συνοριακών, τελωνειακών, υγειονομικών και φυτοϋγειονομικών ελέγχων και ελέγχων ασφάλειας, και
- υποστηρίξουν συστήματα πιστοποίησης και αδειοδότησης.
Παρακάτω, παρουσιάζεται και ένας πίνακας στον οποίο φαίνονται τα ποσά τα οποία θα κατανεμηθούν σε κάθε κράτος-μέλος.
Βέβαια, αξιοσημείωτες είναι οι αποφάσεις για την αλιεία και τον τραπεζικό τομέα. Στην περίπτωση της αλιείας, οι χώρες οι οποίες έχουν μεγάλο βαθμό εξάρτησης από τις αλιευτικές δραστηριότητες στην αποκλειστική οικονομική ζώνη του Ηνωμένου Βασιλείου, θα είναι υποχρεωμένες να διαθέσουν ένα ελάχιστο ποσό των εθνικών κονδυλίων στην παράκτια αλιεία μικρής κλίμακας και στις τοπικές και περιφερειακές κοινότητες που εξαρτώνται από αλιευτικές δραστηριότητες. Στην περίπτωση του τραπεζικού τομέα, τονίζεται πως οι χρηματοπιστωτικοί και τραπεζικοί οργανισμοί, οι οποίοι επωφελήθηκαν από την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου, δε θα μπορούν να στηριχθούν από το ταμείο.
Συνοψίζοντας, φαίνεται πως το οριστικό «διαζύγιο» μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ευρωπαϊκής Ένωσης, άφησε αρκετές ανοιχτές «πληγές». Μάλιστα, στην περίπτωση της Ένωσης, βρέθηκε άμεσα μια λύση προκειμένου να μην τεθούν σε μεγαλύτερο κίνδυνο τα μέλη της. Ωστόσο, αναμένουμε να δούμε αν θα αξιοποιηθούν με ορθό τρόπο τα λεφτά από το αποθεματικό και αν θα κλείσουν οριστικά οι «πληγές» οι οποίες προέκυψαν.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο: Το αποθεματικό προσαρμογής στο Brexit δημιουργεί κινδύνους, Capital. Διαθέσιμο εδώ.
- Πώς θα συμβάλει η ΕΕ στον μετριασμό των επιπτώσεων του Brexit, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Διαθέσιμο εδώ.
